Prezydencki projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw ma doprowadzić do sytuacji, w której świadczenie wychowawcze oraz świadczenia rodzinne nie będą miały wpływu na zakres obowiązku alimentacyjnego. Ustawa jest obecnie w Sejmie. Nowe przepisy miałyby wejść w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Polecamy: Rodzina 500+ (PDF)
Po wprowadzeniu przedmiotowych zmian na zakres obowiązku alimentacyjnego nie będą wpływały:
- świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego;
- świadczenia i inne środki pieniężne przysługujące na dzieci umieszczone w pieczy zastępczej;
- świadczenie wychowawcze;
- świadczenia rodzinne.
Obecnie wyłączenie to dotyczy świadczeń z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego podlegających zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji oraz świadczeń dla rodziny zastępczej. Stanowi o tym art. 135 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
500 zł na dziecko
O świadczenie wychowawcze, potocznie nazywane „500 zł na dziecko” można się ubiegać od 1 kwietnia 2016 r. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci przyznaje prawo do otrzymania pieniędzy na drugie niepełnoletnie dziecko bez względu na dochód w rodzinie, na pierwsze zaś – z uwzględnieniem kryterium dochodowego (800 zł netto na osobę w rodzinie lub 1200 zł, gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne).
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.
Z tego powodu rodzice często zastanawiają się nad możliwością obniżenia wysokości alimentów na dziecko, na które zostało przyznane świadczenie wychowawcze. Zdania prawników w tym zakresie są różne. Z jednej strony podkreśla się obowiązek rodziców pokrywania kosztów utrzymania dzieci, z drugiej pojawiają się głosy o przejęciu przez państwo części obowiązku alimentacyjnego.
Projektowane przepisy mają przeciwdziałać rozbieżnościom w orzeczeniach poszczególnych sądów.
Wysokość alimentów
Jak stanowi Kodeks rodzinny i opiekuńczy, wysokość świadczeń alimentacyjnych zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś – od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Wpływ świadczeń wypłacanych przez państwo na zakres obowiązku alimentacyjnego często był przedmiotem odmiennych stanowisk m.in. w orzecznictwie sądów.
Przykładowe orzeczenia w tym zakresie:
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 1967 r. , III CZP 56/67:
„Zasądzając należne dziecku alimenty, sąd nie bierze pod uwagę zasiłku rodzinnego. Zasiłek ten przypada na potrzeby dziecka niezależnie od zasądzonych alimentów. Jeżeli zasiłek rodzinny jest pobieramy przez tego z rodziców, od którego zasądza się alimenty, sąd w wyroku upoważnia do jego pobierania w zakładzie pracy wymienionego rodzica osobę, do rąk której alimenty na rzecz dziecka zostały zasądzone.”
Uchwała SN z dnia 16 grudnia 1997 roku, III CZP 91/86 – teza XI:
„Zasiłek rodzinny pobierany przez jedno z rodziców powinien być uwzględniony przy orzekaniu o wysokości alimentów.”
Polecamy serwis: Opieka społeczna