Od 1 stycznia 2010 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 22 grudnia 2009 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2010 (dalej: rozporządzenie o subwencji oświatowej). Część oświatowa subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego (dalej: JST) na rok 2010 wynosi 35 009 597 tys. zł i jest o 4,8% wyższa od kwoty części oświatowej subwencji ogólnej określonej w ustawie budżetowej na rok 2009.
Minister Edukacji Narodowej (dalej: MEN), Katarzyna Hall podpisując rozporządzenie o subwencji oświatowej zwróciła uwagę na zastosowanie zasady, że „pieniądz idzie za uczniem”, co oznacza, że subwencja jest wyliczana na podstawie liczby uczniów uczęszczających do szkół i placówek oświatowych prowadzonych bądź dotowanych przez poszczególne gminy, powiaty i samorządy województw.
Czytaj także: Podział części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2011>>
Szczegóły podziału
Zwiększenie w stosunku do roku 2009 kwoty części oświatowej subwencji ogólnej związane jest m.in. ze skutkami podwyżki wynagrodzeń z roku 2009 przechodzącymi na rok 2010 oraz planowaną podwyżką wynagrodzeń dla nauczycieli o 7% od września 2010 r., a także ze zmianami w strukturze awansu zawodowego nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez JST.
Na podstawie danych statystycznych o liczbie uczniów (wychowanków) oraz etatów nauczycieli przyjętych do naliczenia wstępnych kwot części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2010 szacuje się, że podział kwoty 35 009 597 tys. zł na poszczególne rodzaje JST ukształtuje się następująco:
● gminy – 20 796 989 tys. zł,
● powiaty – 13 298 391 tys. zł,
● samorządy województw – 704 158 tys. zł.
Kwota części oświatowej subwencji ogólnej przypadająca na jednego ucznia przeliczeniowego w poszczególnych szczeblach samorządów wzrośnie w porównaniu z rokiem 2009 średnio o około 8,0%.
Analizy te mogą ulec weryfikacji w przypadku zmiany danych o liczbie uczniów (wychowanków) oraz liczbie nauczycieli posiadających poszczególne stopnie awansu zawodowego w porównaniu z danymi przyjętymi do naliczenia wstępnych kwot części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2010.
Z podziału ogólnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej w 2010 r. wyłączona została ustawowa 0,6% rezerwa w wysokości 210 057,582 tys. zł, która została powiększona o kwotę 1485 zł wynikającą z zaokrągleń.
Przy podziale części oświatowej subwencji ogólnej uwzględniono nowe zadania, m.in. finansowanie wynagrodzeń nauczycieli przeprowadzających część ustną egzaminu maturalnego oraz dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego dla uczniów niebędących obywatelami polskimi.
W rozporządzeniu o subwencji oświatowej wprowadzono kilka zmian w porównaniu z rozporządzeniem obowiązującym w roku 2009.
1. Wykreślono wyrazy „szkół ponadpodstawowych”, gdyż od roku szkolnego 2009/2010 w systemie oświaty nie funkcjonują szkoły ponadpodstawowe.
2. Zmieniono źródło gromadzenia danych o etatach nauczycieli przez zastąpienie sprawozdania EN-3 danymi systemu informacji oświatowej dla bazowego roku szkolnego według stanu na 30 września 2009 r. i 10 października 2009 r. (zmiana ta wynika z rezygnacji od 2009 r. ze zbierania danych o zatrudnieniu nauczycieli według formularza EN-3).
3. Doprecyzowano za pomocą wzoru zapisy dotyczące określania statystycznej liczby uczniów.
4. Podwyższono wartości następujących wag (określone symbolem P):
● P7, dotyczącej uczniów szkół ponadgimnazjalnych – z 0,08 do 0,082 (zmiana ta związana jest z potrzebą uwzględnienia w podziale części oświatowej subwencji ogólnej nowego zadania związanego z koniecznością zapewnienia JST środków na finansowanie wynagrodzeń nauczycieli biorących udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego);
● P8, dotyczącej uczniów szkół zawodowych – z 0,17 do 0,19 (zmiana ta wynika z wysokich kosztów kształcenia w tych szkołach); w procesie kształcenia zawodowego wdrażane są obecnie modułowe programy nauczania, co umożliwia prowadzenie nauczania nowoczesnego, dostosowanego do indywidualnych możliwości ucznia oraz do rzeczywistego rynku pracy, przy czym realizacja kształcenia modułowego jest znacznie kosztowniejsza, gdyż wymaga między innymi pracy w kilkuosobowych grupach i spełnienia standardów wyposażenia techno-dydaktycznego poszczególnych stanowisk do nauki;
Czytaj także: Subwencje dla samorządów w 2012 r. wzrosną o 3,9 proc.>>
5. Zmieniono opisy wag:
● P9 = 0,20 i P10 = 1,50 (dotyczy rozszerzenia opisów wag o uczniów niebędących obywatelami polskimi, którzy korzystają z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego – art. 94a ust. 4 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty);
● P24 = 0,60, dotyczącej uczniów klas terapeutycznych i wyrównawczych przez doprecyzowanie, że waga ta odnosi się do „ogólnodostępnych lub integracyjnych” szkół podstawowych i gimnazjów;
● P28 = 4,000, dotyczącej dzieci objętych wychowaniem i kształceniem specjalnym w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych, a także w innych formach wychowania przedszkolnego przez wykreślenie wyrazów „z zaburzeniami psychicznymi, z chorobami przewlekłymi”.
6. Zmieniono ust. 8 załącznika do rozporządzenia o subwencji oświatowej, tak aby możliwe było uwzględnienie liczby dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami spełniających obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą – w ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym, w ogólnej liczbie uczniów szkoły (dotyczy szkoły, której dyrektor zezwolił na taką formę spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki) oraz przeliczanej poszczególnymi wagami z wyjątkiem liczebności uczniów (N5,i) przeliczanych wagą P5 = 9,50.
Liczba dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, spełniających obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą, przeliczana będzie tak jak dotychczas wagą P36 = 9,500 dla wychowanków ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych. Koszty specjalistycznych zajęć edukacyjnych dla wspomnianej grupy uczniów – mających na celu zaspokojenie specjalnych potrzeb edukacyjnych wynikających z niepełnosprawności sprzężonej – ponoszą nie szkoły, lecz ośrodki, w których ci uczniowie spełniają obowiązek szkolny lub obowiązek nauki.
Czytaj także: Kryteria podziału 0.6 proc. rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej w 2011 r.>>
Będą środki na „Radosną szkołę”
Program rządowy „Radosna szkoła”, zakłada wsparcie finansowe dla JST, które są organami prowadzącymi szkoły podstawowe i szkoły muzyczne pierwszego stopnia. Środki można przeznaczyć na zakup – lub zwrot kosztów zakupu – pomocy dydaktycznych do miejsc zabaw w szkole i na urządzenie – lub zwrot kosztów urządzenia – szkolnego placu zabaw.
Koszt całego programu, który ma trwać do 2014 r., wynieść ma 2438 mln zł, z czego 1278 mln zł pochodzić będzie z budżetu państwa, a 1160 mln zł stanowić będzie finansowy wkład własny organów prowadzących. W rozpoczynającej się obecnie edycji programu na 2010 r. zaplanowano kwotę 150 mln zł.
Podstawy prawne:
● Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 219, poz. 1705)
● Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 22 grudnia 2009 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2010 (Dz.U. nr 222, poz. 1756)
● Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 22 grudnia 2008 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2009 (Dz.U. nr 235, poz. 1588) – nie obowiązuje