5 stycznia 2011 r. Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy (Dz.U. z 2011 r. nr 36; poz. 181). Ustawa zmieniła 2 artykuły kodeksu:
- art. 97 regulujący zasady wydawania przez pracodawcę świadectw pracy,
- art. 229 dotyczący obowiązkowego kierowania pracowników na wstępne badania lekarskie.
O wyjaśnienie wchodzących w życie zmian poprosiliśmy Panią Ewę Kałuską - aplikantkę radcowską w Kancelarii Pietrzak & Sidor:
Agnieszka Marek: Jakie zmiany wprowadza najnowsza nowelizacja kodeksu pracy w zakresie wydawania świadectw pracy?
Ewa Kałuska: Nowelizacja wprowadza nowe zasady wydawania świadectw pracy w odniesieniu do pracowników pozostających w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie kolejnych umów o pracę.
Dotychczas jedynie na żądanie pracownika należało wydać świadectwo pracy, jeśli stosunek zatrudniania był kontynuowany. Teraz pracodawca będzie zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia na podstawie umów o pracę na okres próbny, na czas określony, na czas wykonywania określonej pracy, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z tych umów. Niezależnie od powyższego, pracodawca będzie miał także obowiązek wydania świadectwa pracy na każde żądanie pracownika w odniesieniu do każdej umowy o pracę o okresie zatrudniania u danego pracodawcy.
Czytaj także: Dokumentacja niezbędna do zawarcia umowy o pracę>>
Jakie dodatkowe obowiązki nałożono na pracodawcę?
Nowe przepisy faktycznie poszerzają katalog obowiązków pracodawcy dotyczący wydawania świadectw pracy. Generalny obowiązek niezwłocznego wydania pracownikowi świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy, został poszerzony o sytuacje szczególne.
W przypadku pozostania w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie kolejnych umów o pracę, pracodawca będzie zobowiązany wydać tzw. „zbiorcze” świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia z okresu 24 miesięcy. Niezależnie od tego pracodawca będzie musiał wydać jednostkowe świadectwa pracy na każdorazowe pisemne żądanie pracownika.
Jakie uprawnienia otrzyma pracownik?
Zgodnie z art. 97 § 13 Kodeksu pracy pracownik uzyska uprawnienie do żądania wydania świadectwa pracy dotyczącego każdego z następujących po sobie stosunków zatrudnienia. Ponadto będzie mógł on żądać wydania świadectwa pracy dotyczącego łącznego okresu zatrudnienia na podstawie takich umów, przypadającego przed zgłoszeniem żądania wydania świadectwa pracy.
Czy nowe przepisy dotyczące wydawania świadectwa pracy będą miały zastosowanie do umów o pracę zawartych przed wejściem w życie nowelizacji?
Nie, nowe przepisy będą miały zastosowanie do stosunków pracy nawiązanych po dniu wejścia w życie nowelizacji. Oznacza to, że dopiero umowy o pracę zawarte po dniu 21 marca 2011 roku spowodują konieczność zastosowania art. 97 § 11 Kodeksu pracy w nowym brzmieniu.
Pracodawca wyda świadectwo pracy zgodnie z dotychczasowymi przepisami w przypadku, gdy w chwili wejścia w życie nowelizacji trwa już kolejna umowa o pracę zawarta bezpośrednio po wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę.
Czytaj także: Załatwianie spraw osobistych w czasie pracy>>
Jakie zmiany wprowadza omawiana nowelizacja w zakresie obowiązkowych wstępnych badań lekarskich?
W zakresie obowiązkowych wstępnych badań lekarskich doprecyzowaniu podlega jedynie przepis art. 229 § 1 zdanie drugie Kodeksu pracy. Zgodnie z obecnym brzmieniem tego przepisu badaniom wstępnym nie podlegają osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.
Ustawodawca nieprecyzyjny zwrot „bezpośrednio” zastąpił zwrotem „w ciągu 30 dni”. Pozwoli to usunąć trudności interpretacyjne w tym zakresie. Wciąż jednak niejasne pozostanie co w praktyce oznacza "stanowisko o takich samych warunkach pracy". W zakresie interpretacji tego pojęcia aktualne pozostaje więc orzecznictwo sądów.
Czy oznacza to, że pracownicy, których umowy wygasły tuż przed wejściem w życie ustawy, a którzy w terminie 30 dni zostaną ponownie przyjęci do pracy nie będą podlegali wstępnym badaniom?
Pracownicy ci nie będą musieli ponownie przechodzić wstępnych badań lekarskich, ponieważ do 30-dniowego okresu, o którym mowa w znowelizowanym przepisie art. 229 § 1 Kp będzie wliczać się okres po ustaniu zatrudnienia przypadający bezpośrednio przed dniem wejścia w życie nowych przepisów.
Ewa Kałuska
Aplikant radcowski
Kancelaria Pietrzak & Sidor sp.j.
Rozmawiała Agnieszka Marek
samorzad.infor.pl