Agencja PAP podała średnie wynagrodzenia nauczycieli w 2024 r. Po podwyżkach będzie wynosiło u nauczycieli początkujących 5365,54 zł, mianowanych 6438,64 zł i dyplomowanych 8227,16 zł.
Informacje z PAP to średnie wynagrodzenie. Należy je odróżniać od rzeczywistego zasadniczego wynagrodzenia nauczycieli.
Rzeczywiste wynagrodzenia nauczycieli w 2024 r. (brutto/netto)
W 2024 r. szacunkowy poziom wynagrodzeń widoczny "na paskach" wypłat nauczycieli będzie taki:
- nauczyciel początkujący - 4143,87 zł brutto (3155 zł netto/na rękę), podwyżka 309 zł netto
- nauczyciel mianowani - 4368,47 zł brutto (3308 zł netto/na rękę), podwyżka 326 zł netto
- nauczyciel dyplomowany - 5109,65 zł brutto (3813 zł netto/na rękę), wzrost o około 381 zł netto.
Tak więc wygląda to dużo gorzej na poziomie rzeczywistego "netto" niż "średniego" wynagrodzenia.
Przyjmujemy tu uproszczenie, że zasadnicze (minimalne) wynagrodzenie nauczycieli zmieni się tak samo jak średnie. O 12,3%.
Więcej w:
Średnie wynagrodzenie nauczycieli w 2024 r.
Zgodnie z projektem budżetu na 2024 r. kwota bazowa dla nauczycieli ma wynieść od 1 stycznia 2024 r. 4471,28 zł. To o 489,73 zł - czyli o 12,3 proc. - więcej niż obecnie (3981,55 zł).
Zwiększenie kwoty bazowej przekłada się na zwiększenie średniego wynagrodzenia nauczycieli w poszczególnych grupach awansu zawodowego. Od początku przyszłego roku wyniesie ono w odniesieniu do:
- nauczycieli początkujących - 5365,54 zł,
- mianowanych – 6438,64 zł,
- dyplomowanych – 8227,16 zł.
Obliczamy to następująco. Średnie wynagrodzenie stanowi u:
- nauczyciela początkującego - 120%,
- nauczyciela mianowanego - 144%,
- nauczyciela dyplomowanego - 184% - kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej (tu 4471,28 zł).
Na średnie wynagrodzenie nauczycieli składa się m.in. wynagrodzenie zasadnicze, którego minimalną wysokość określa minister edukacji w rozporządzeniu.
Kup teraz: Miesięcznik Poradnik rachunkowości budżetowej
Minimalne stawki wynagrodzenia nauczycieli w 2023 r. i 2024 r. (kwoty brutto/netto) - porównanie
Nauczyciele od dłuższego czasu protestują przeciwko podawaniu informacji o ich średnich wynagrodzeniach. Wynagrodzenie to zawiera szereg incydentalnych dochodów (np. nagrody) i nie odpowiada rzeczywistym kwotom "na pasku". Dla ilustracji poniżej minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli w 2023 r. Są bliższe rzeczywistości niż stosowana przez rząd miara "średniego wynagrodzenia" (w przypadku nauczycieli nie mających nadgodzin i dodatków).
Minimalna pensja nauczyciela w 2023 r. to brutto/netto/na rękę:
1) nauczyciel początkujący - 3690 zł brutto (2846 zł netto/na rękę)
2) nauczyciele mianowani - 3890 zł brutto (2982 zł netto/na rękę)
3) nauczyciela dyplomowany - 4550 zł brutto (3432 zł netto/na rękę)
Obliczenia ww. kwot netto przy pomocy standardowych kalkulatorów wynagrodzeń (przy założeniu bycia przez nauczyciela poza PPK i braku podwyższonych kosztów pracowniczych).
A teraz jak to wygląda dla 2024 r.? Rząd zakłada podwyżki dla nauczycieli o 12,3%. Dla średniego wynagrodzenia. Wdrażamy uproszczenie, że zasadnicze wynagrodzenie nauczycieli zmieni się tak samo jak to średnie. Po prostu zwiększamy kwoty brutto dla roku 2023 r. o 12,3%. I obliczamy wynagrodzenie "na rękę". Otrzymamy takie kwoty (podane na samym początku artykułu):
1) nauczyciel początkujący w 2024 r. - 4143,87 zł brutto (3155 zł netto/na rękę), wzrost o około 309 zł netto
2) nauczyciele mianowani w 2024 r. - 4368,47 zł brutto (3308 zł netto/na rękę), wzrost o około 326 zł netto
3) nauczyciela dyplomowany w 2024 r. - 5109,65 zł brutto (3813 zł netto/na rękę), wzrost o około 381 zł netto.
Nauczyciel a ustawowa pensja minimalna w 2024 r.
W 2024 r. nauczyciel początkujący jest przeszło 100 zł "poniżej" płacy minimalnej 4300 zł brutto (od 1 lipca 2024 r.). Dotyczy to "gołej" pensji. Jak często może powstać sytuacja "gołej" pensji"?
Osoby, które nie wierzą w takie pensje, podnoszą często argument "nauczyciele mają dodatki". Przyjrzyjmy się kilku dodatkom:
1) za wychowawstwo - wynosi 300 zł brutto + ewentualne dopłaty od gmin. I tu jest szansa na poprawę wysokości dodatku w postaci podwyżki jeszcze w 2023 r. do 600 zł brutto (patrz artykuły na końcu publikacji). Trzeba jednak uwzględnić w analizie, że ten dodatek jest za dodatkowe obowiązki.
2) za wysługę lat (tzw. stażowy) - 1% wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, wypłacany w okresach miesięcznych poczynając od czwartego roku pracy, z tym że dodatek ten nie może przekroczyć 20% wynagrodzenia zasadniczego. W przypadku nauczyciela dyplomowanego z dużym stażem jest to istotny dodatek. W odróżnieniu od bycia wychowawcą klasy nie wiąże się z dodatkowymi obowiązkami. Nie ma jednak znaczenia dla młodego nauczyciela.
Dodatek rośnie do 20%, a potem ta wartość zostaje zamrożona.
Przykład
Anglistka rozpoczęła pracę w liceum w wieku 25 lat. W wieku 45 lat dodatek stażowy wynosi 20% i aż do jej przejścia na emeryturę jego wysokość jest zamrożona
3) dodatek wiejski - przysługuje na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5000 mieszkańców w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego. I także nie wymaga dodatkowej pracy. Od dekady następuje jednak zjawisko przenoszenia szkół z wsi i małych miasteczek do większych ośrodków. I rola tego dodatku stale maleje. Nauczyciel w Rzeszowie, Tarnowie, Opolu, Krośnie nie otrzyma go.
4) dodatek motywacyjny - ten dodatek jest uznaniowy. Powołane powyżej "za wychowawstwo", "za wysługę lat" i "wiejski" są zapisane co do wysokości i zasad przyznawania w Karcie Nauczyciela. Po spełnieniu przesłanek przez nauczyciela dodatki te należą się automatycznie. Nikt nie wpływa na ich wysokość z wyjątkiem tego, że np. 300 zł dla wychowawcy to minimum, które może gmina podnieść w górę. Dodatek motywacyjny - jeżeli nawet jest przyznawany - wynosi według nauczycieli około 200-300 zł. I przyznawany jest na kwartał. Więcej w poniższym artykule:
Jak prawidłowo przyznawać dodatek motywacyjny dla nauczycieli. Błędy w regulaminach wynagradzania.
W 2023 r. i 2024 r. ważnym problemem nauczycieli jest brak nadgodzin. To dziś problem w szkołach podstawowych z uwagi na przejście z tych szkół kumulacji roczników z lat minionych do szkół ponadpodstawowych. W szkołach ponadpodstawowych przez najbliższe kilka lat nadgodziny będą znaczącym wsparciem dla nauczycieli.
Subwencja oświatowa 2024 r.
Samorządy mają otrzymać środki na nauczycielskie podwyżki w subwencji oświatowej.
Jak podkreśla strona rządowa, zaplanowane na przyszły rok podwyżki znacząco przekroczą poziom inflacji. "Chcemy, aby nasze służby mundurowe, strażacy, żołnierze, policjanci, straż graniczna oraz wszelkie inne służby, ale także cała budżetówka, były docenione za swoją ciężką pracę, łącznie ze wszystkimi nauczycielami - szeroko rozumiana budżetówka" - mówił premier Mateusz Morawiecki podczas konferencji prasowej dotyczącej projektu budżetu na 2024 r.
Nie będzie podwyżki o 20% dla nauczycieli w 2024 r.?
Oczekiwania nauczycielskich związków były wyższe. Związek Nauczycielstwa Polskiego domagał się 20-proc. podwyżki już od lipca tego roku.
„W czasie ostatnich rozmów minister edukacji odrzucił propozycję strony związkowej przyznania podwyżki wynagrodzeń nauczycieli 30% od września br. 2023 r.” – podała w komunikacie oświatowa "Solidarność".
12-procentową podwyżkę ma dostać cała budżetówka. Propozycja podwyżek, którą przedstawił premier, jest wielkim krokiem do przodu. To jest wzrost realnej płacy w budżetówce o 5,7 proc. powyżej inflacji – podkreślił przewodniczący NSZZ Solidarność Piotr Duda.
Nauczyciel początkujący w wielu samorządach zarabia mniej niż pracownik administracji i obsługi, zaczynając od pomocy kuchennej
Iwona Waszkiewicz, wiceprezydent Bydgoszczy podczas posiedzenia Zespołu ds. edukacji, nauki i sportu KWRiST zwróciła uwagę, że początkujący nauczyciel zarabia w szkole mniej niż pracownik administracji.
"Były działania rządu dotyczące podwyżek pracowników samorządowych. Był kolejny etap podwyżek w służbie zdrowia. A co z nauczycielami, którzy od września (szczególnie nauczyciele początkujący), będą tymi najmniej zarabiającymi pracownikami szkół? Czy państwo coś planują w tym zakresie, a jeśli tak, to co? Bo w tej chwili wygląda to tak, że nauczyciel początkujący w wielu samorządach zarabia mniej niż pracownik administracji i obsługi, zaczynając od pomocy kuchennej" – wskazywała wiceprezydent Iwona Waszkiewicz, przypominając, że od 1 lipca nastąpił wzrost wynagrodzeń pracowników administracji i obsługi.
W odpowiedzi na to pytanie dyrektor Jerzy Jakubczuk poinformował, że „toczą się pewne rozmowy w ramach rządu, jeżeli zapadną tutaj jakieś wiążące decyzje, to będziemy komunikować”.
Wątpliwości rozwiał wiceminister Dariusz Piontkowski w rozmowie z PAP. "W żadnym momencie nie deklarowaliśmy wzrostu wynagrodzenia we wrześniu tego roku. Sytuacja budżetowa na to nie pozwala" - powiedział.
Jak jednak zaznaczył, w porozumieniu zawartym z NSZZ Solidarność są dwa elementy, które dotyczą także nauczycieli: wzrost odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, co nauczyciele powinni już odczuć, oraz nagroda specjalna z okazji 250-lecia powstania Komisji Edukacji Narodowej. Nagroda to 1125 zł, ma wpłynąć na konto pedagogów do 14 października.