Whistleblowing – trzeci projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa

Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
rozwiń więcej
Whistleblowing – trzeci projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa / shutterstock
7 lipca br. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawiła się kolejna wersja projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa z dnia 4 lipca 2022 r.

Czy wiadomo, kiedy ustawa mająca chronić sygnalistów wejdzie w życie?

Niestety nikt nie wie, kiedy projekt zostanie przekazany do parlamentu i jak sprawnie przebiegnie proces legislacyjny. Natomiast załączone do projektu dokumenty (uzasadnienie, OSR, Tabela uwag resortowych, tabela zgodności) wskazują, że jest szansa by projekt trafił w sierpniu do Sejmu i został uchwalony w III lub IV kwartale tego roku. Osobiście zgaduję, że ustawa wejdzie w życie na przełomie tego i przyszłego roku.

Warto jednak zauważyć, że również według najnowszej wersji ustawa chroniąca Sygnalistów wejdzie w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Następnie podmioty publiczne, organy publiczne, podmioty prywatne, na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 250 osób lub podmioty prawne wykonujące działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska będą miały 2 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy na realizację obowiązku ustalenia procedury  zgłoszeń wewnętrznych i podejmowania działań następczych. Według kwietniowego projektu na realizację obowiązku ustanowienia ww. procedury był tylko 1 miesiąc. Ministerstwo posłuchało więc uwag, że może to być za mało czasu i wydłużyło ciut termin.

W sumie podmioty będą miały 4 miesiące na przygotowanie ochrony sygnalistów, czy to dużo czy mało?

Na napisanie procedury regulującej przyjmowanie zgłoszeń od sygnalistów nie jest to mało czasu. Mimo tego, że pozostał obowiązek konsultacji jej z organizacjami związkowymi i powinien on trwać nie krócej niż 7 dnia i nie dłużej niż 14 dni.

Celem jednak tej ustawy jest wdrożenie systemu przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczych oraz ochrona sygnalistów. A na to 4 miesiące to już mało czasu, choć lepiej mieć 4 miesiące niż 3. Zwłaszcza, że teoretycznie sygnalista jest chroniony przed działaniami odwetowymi od dnia wejścia ustawy w życie (2 miesiące), a nie od wejścia w życie procedury wewnętrznej.

Wspomniał Pan o tabeli uwag resortowych, czy wcześniej był opublikowany taki dokument?

Tabela uwag resortowych do tego projektu została opublikowana po raz pierwszy. Liczy 50 stron.

Jakie zmiany zaszły w projekcie ustawy dotyczącej sygnalistów?

Większość zmian ma charakter redakcyjny. Postaram się omówić je szerzej w następnym artykule. Dziś chciałbym zwrócić Państwa uwagę na parę z nich:

  1. jako organ publiczny zostały dodane terenowe organy administracji rządowej natomiast usunięto z definicji Komendanta Głównego Straży Pożarnej,
  2. w naruszeniach prawa dodano, że zgłoszenia dotyczące interesów finansowych skarbu państwa Rzeczypospolitej Polskiej, oraz Unii Europejskiej dotyczą też jednostki samorządu terytorialnego,
  3. procedura zgłoszeń wewnętrznych może dodatkowo objąć też zrozumiałe informacje o zasadach bezpiecznego i niepozostawiającego śladów dokonania zgłoszenia w systemie informatycznym, zapewniających zachowanie prywatności zgłaszającego,
  4. orzekanie w sprawie nie ustanowienia procedury zgłoszeń wewnętrznych ma następować w trybie przepisów Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.

Chciałbym zauważyć, że cieszy że ministerstwo kolejny raz uwzględniło część uwag ekspertów. Nadal eksperci mają szereg uwag do projektu ustawy – czasami sprzecznych, np. część ekspertów jest za wprowadzeniem wymogu, aby co najmniej jeden kanał zgłoszeniowy był anonimowy, a inni są przeciwko. Mam jednak nadzieję, że w trakcie prac na projektem ustawy, uda się ten projekt jeszcze trochę poprawić i w końcu Sygnaliści będą w Polsce skutecznie chronieni.

Sektor publiczny
W lasach zwiększone ryzyko powstania pożaru. O czym pamiętać w majówkę?
30 kwi 2024

W majówkę w lesie powinniśmy zachować szczególną ostrożność. Gdzie ryzyko pożaru jest największe?

Czy bon energetyczny będzie opodatkowany? Pojawi się uzupełnienie przepisów ustawy
30 kwi 2024

Ustawa o bonie energetycznym została już przygotowana, a więc znane są warunki, na jakich będzie przyznawane to nowe świadczenie. Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska deklaruje również, że nie ma planów opodatkowania beneficjentów bonu energetycznego, a odpowiednie uzupełnienie znajdzie się w ustawie.

Jest nowy prezes ZUS. Kim jest Zbigniew Derdziuk?
30 kwi 2024

Zbigniew Derdziuk rozpoczął pracę na stanowisku prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - poinformował we wtorek ZUS. Akt powołania wręczyli Derdziukowi wiceminister rodziny Sebastian Gajewski oraz przewodniczący Rady Nadzorczej ZUS Liwiusz Laska.

Co robić w majówkę w Warszawie? Będzie dużo atrakcji
30 kwi 2024

Majówka w Warszawie. Jakie atrakcje czekają na warszawiaków i turystów w czasie długiego majowego weekendu? 

Eksperci ostrzegają: Ceny kakao będą dalej rosnąć. Konsekwencje dla rynku spożywczego i kosmetycznego
29 kwi 2024

Cena kakao na rynku jest w stanie stałego wzrostu, a prognozy nie napawają optymizmem. Według raportu UCE Research i WSB Merito, do końca roku cena kakao może przekroczyć 12-13 tysięcy dolarów za tonę, a nawet zbliżyć się do 15 tysięcy dolarów. Obecnie już przekracza 11 tysięcy dolarów za tonę. Co stoi za tym trendem i jakie konsekwencje to niesie?

Tak będzie wyglądała majówka w stolicy. Przegląd najważniejszych wydarzeń
29 kwi 2024

Zbliża się długi majowy weekend, a Warszawa szykuje się na wiele uroczystości i wydarzeń. Oto przegląd najważniejszych wydarzeń, które odbędą się w stolicy w najbliższych dniach.

Odpady budowlane i rozbiórkowe nie będą musiały być od razu segregowane. Jest projekt ustawy.
29 kwi 2024

Odpady budowlane i rozbiórkowe nie będą musiały być od razu segregowane. Zapobiegnie to wzrostowi kosztu ich odbioru oraz nielegalnemu porzucaniu śmieci. Samorządy będą też mogły otrzymać więcej środków z budżetu na likwidację nielegalnych wysypisk.

Bon energetyczny przyjęty przez rząd. Ma mieć wartość od 300 do 1200 zł, przy progach dochodowych 2500 lub 1700 zł na osobę w gospodarstwie
29 kwi 2024

Ustawa o bonie energetycznym została przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów. Jak wynika z nowych regulacji bon energetyczny będzie świadczeniem dla gospodarstw domowych, których dochody nie przekraczają 2500 zł na osobę w gospodarstwie jednoosobowym, albo 1700 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym. Wartość bonu energetycznego to przedział od 300 do 1200 zł. Wniosek o wypłatę bonu będzie można złożyć od 15 lipca do 30 września 2024 r.

Jak zapłacić 100 zł zamiast 460 zł za bilet z Warszawy do Wiednia? Rusza wielka akcja PKP Intercity
29 kwi 2024

Ministerstwo Infrastruktury informuje o kampanii "20 tysięcy biletów na 20 lat Polski w Unii Europejskiej", która inauguruje obchody rocznicy 20-lecia obecności Polski w UE w obszarze infrastruktury. W ramach promocyjnej oferty PKP Intercity będzie można nawet za 20 proc. ceny regularnej udać się pociągiem do Wiednia, Pragi, Berlina czy Budapesztu.

Majówka z mObywatelem. Zobacz, jak wykorzystać aplikację w hotelu, pociągu czy wypożyczalni sprzętu sportowego
29 kwi 2024

W okresie majówki, kiedy większość z nas planuje odpoczynek i wyrusza w podróż, warto pamiętać o wygodnych i bezpiecznych narzędziach. Aplikacja mObywatel to nie tylko cyfrowy portfel na dokumenty, ale także wszechstronny asystent, który ułatwia codzienne życie. Dlaczego warto spędzić majówkę z mObywatelem?

pokaż więcej
Proszę czekać...