REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Whistleblowing - co może zgłosić sygnalista?

Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
Sygnalista
Sygnalista
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Termin na implementację Dyrektywy o ochronie sygnalistów w Polsce już minął, a prace nad ustawą o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa się przeciągają, ale coraz częściej pomagam we wdrażaniu systemów przyjmowania zgłoszeń o naruszeniach i podejmowania działań następczych

Jakie naruszenie może zgłosić sygnalista?

REKLAMA

W praktycy sygnaliści zgłaszają wszystko, od problemów, przez naruszenia zasad etyki, naruszenia przepisów wewnętrznych po wykroczenia, występki czy rzadziej zbrodnie.

Oczywiście oprócz zgłoszeń rzeczywiście dotyczących naruszeń prawa, mamy też często do czynienia ze zgłoszeniami - mniej lub bardziej uzasadnionymi - podejrzeń naruszenia prawa.

Czasami też zdarzają się zgłoszenia w złej wierze, nawet fałszywie kogoś pomawiające.

Dlatego zawsze powtarzam, że rzetelne prowadzenie działań następczych, a zwłaszcza postępowania wyjaśniającego jest jednym z najważniejszych i najtrudniejszych zadań osób odpowiedzialnych za system whistleblowingu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co może zgłosić sygnalista zgodnie z Dyrektywa o Sygnalistach i projektem ustawy?

Zgodnie z projektem ustawy sygnalista może zgłaszać naruszenie prawa, czyli działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa dotyczące:

  1. zamówień publicznych;
  2. usług, produktów i rynków finansowych;
  3. zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;
  4. bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
  5. bezpieczeństwa transportu;
  6. ochrony środowiska;
  7. ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
  8. bezpieczeństwa żywności i pasz;
  9. zdrowia i dobrostanu zwierząt;
  10. zdrowia publicznego;
  11. ochrony konsumentów;
  12. ochrony prywatności i danych osobowych;
  13. bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
  14. interesów finansowych Unii Europejskiej;
  15. rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych.

Ustawodawca w projekcie ustawy pozostawia do decyzji podmiotów, czy „ustanowić zgłaszanie” innych naruszeń, w tym dotyczących obowiązujących w podmiocie regulacji wewnętrznych lub standardów etycznych.

Jest to de facto przekopiowany z Dyrektywy zakres przedmiotowy.

Osobiście uważam to za błąd legislacyjny. Według mnie ustawa o sygnalistach powinna objąć ochroną wszystkie osoby zgłaszające naruszenie prawa, a nie tylko osoby zgłaszające enumeratywnie wyliczone typy naruszeń prawa.

Co i dlaczego zaleca Pan swoim klientom w tym zakresie?

Co do zasady, zalecam moim klientom by w regulaminie określili, że pracownicy mogą zgłaszać wszystkie naruszenia prawa, w tym naruszenia Kodeksów Etyki i przepisów wewnętrznych.

 Robię to m.in. z następujących powodów:

  1. pracownicy będą zgłaszać każde naruszenie prawa albo nie będą zgłaszać żadnego. Mało który pracownik będzie się zastanawiał czy może coś zgłosić, czy też nie. A jeżeli pracownik będzie miał wątpliwości czy może bezpiecznie dokonać zgłoszenia to po prostu nie zgłosi naruszenia przepisow. Nie można zmuszać pracownika by rozstrzygał kiedy może co zgłosić i czy będzie miał ochronę przed działaniami odwetowymi, czy też nie,
  1. podmiot będzie musiał podjąć działania następcze po każdym zgłoszeniem naruszenia prawa (choć na pewne niektórzy wpadną na „genialny” pomysł by zgłoszenia spoza listy zostawiać bez reakcji – to po co w ogóle wdrażają i utrzymują system dla sygnalistów?). Ponadto nie widzę sensu by dzielić sygnalistów na lepszych (objętych ochroną) i gorszych (nie objętych ochroną),
  1. w regulaminie albo wpisujemy, że przyjmujemy każde zgłoszenia naruszenia prawa albo powtarzamy wyliczankę z ustawy, czyli, że np. przyjmujemy zgłoszenia dotyczące dobrostanu zwierząt, mimo że nasza firma nie ma nic wspólnego ze zwierzętami – ubaw załogi murowany. Ponadto w sytuacji, gdy ktoś spyta „przyjmujemy zgłoszenia o dobrostanie zwierząt, mimo że to bez sensu, ale nie przyjmuje Spółka lub nie chroni sygnalistów zgłaszających mobbing, nadużycie kierownicze itd.” wiarygodność systemu i podmiotu zdecydowanie spadnie,
  1. w przypadku przyjmowania każdego zgłoszenia, zmniejsza się ryzyko np. zarzutu, że przetwarzamy dane osobowe bez podstawy prawnej w danej sprawie – bo przecież sami ograniczyliśmy czego może dotyczyć zgłoszenia. I w związku z pkt 2) wpadamy w tzw. paragraf 22. Czego nie zrobimy to ryzyko prawne naruszenia prawa jest wysokie,
  1. brak przyjęcia, że podmiot przyjmuje każde zgłoszenie o naruszeniu prawa, może spowodować m.in.:
  1. utratę reputacji przez podmiot w związku z zarzutami, że nie chce przyjmować zgłoszeń o poważnych przestępstwach np. korupcji, nadużyciach kierowniczych, oszustwach itd.,
  2. że pracownicy stwierdzą, iż przestrzeganie przepisów wewnętrznych czy kodeksu etyki nie jest istotne dla najwyższego kierownictwa, bo przecież zrezygnowało ono z jednego z narzędzi kontroli przestrzegania przepisów.

Wdrażanie systemów do przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczy jest w Polsce trudne ze względów kulturowych i historycznych.

Nie widzę powodu, by sobie jeszcze komplikować życie i nie wpisywać w regulaminie, że przyjmujemy wszystkie zgłoszenia o naruszeniu prawa w danym podmiocie, w tym przepisów wewnętrznych i zasad etycznych.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kandydat na prezydenta: ograniczyć 800+, zamiast tego darmowe obiady dla dzieci w szkołach [Gość Infor.pl]

Ograniczenie wysokości świadczenia - z 800 do 500 złotych oraz wprowadzenie progu dochodowego, od którego świadczenie by obowiązywało. To pomysł Piotra Szumlewicza, przewodniczącego związku zawodowego Związkowa Alternatywa, a także kandydata na prezydenta RP w 2025 roku. 

MSWiA: na pewno nie będzie podwyżki +15% w służbach mundurowych. Możliwe zmiany w świadczeniach mieszkaniowych

Związki zawodowe służb mundurowych zdecydowały o rozpoczęciu akcji protestacyjnej. Domagają się m.in. 15-proc. podwyżek i świadczenia mieszkaniowego na wzór tego w Siłach Zbrojnych RP. Wiceszef MSWiA Wiesław Szczepański zapewnił, że resort chce rozmawiać o postulatach, ale przyjęto już zapisy o 5-proc. podwyżce.

Cyfryzacja. Kluczowe wyzwania i szanse dla polskich przedsiębiorstw. Podsumowanie 2024 r. Co przyniesie rok 2025?

Cyfryzacja. Kluczowe wyzwania i szanse dla polskich przedsiębiorstw. Podsumowanie 2024 r. Co przyniesie rok 2025? Transformacja cyfrowa redefiniuje sposób, w jaki działają firmy na całym świecie. Jak polscy przedsiębiorcy mogą wykorzystać cyfryzację do zwiększenia konkurencyjności i innowacyjności?

Nie będzie podwyższenia stawki VAT przy sprzedaży żywych zwierząt koniowatych

Nie będzie podwyższenia stawki VAT przy sprzedaży żywych zwierząt koniowatych. Resort rolnictwa poinformował, że po kilkukrotnej interwencji i zdecydowanym sprzeciwie ministra rolnictwa i rozwoju wsi Czesława Siekierskiego odstąpiono od podwyższenia stawki VAT na sprzedaż żywych zwierząt koniowatych.

REKLAMA

Brak porozumienia w sprawie lekcji religii. MEN ogłasza koniec konsultacji

Komisja Wspólna Przedstawicieli Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i Konferencji Episkopatu Polski nie osiągnęła porozumienia w sprawie lekcji religii. Episkopat zapowiedział, że wobec naruszenia obowiązujących przepisów, strona kościelna będzie podejmować dalsze kroki prawne. MEN zakończyło proces konsultacji publicznych dotyczących organizacji lekcji religii i etyki w szkołach.

11 nowych wyrobów z województwa lubelskiego wpisanych na ministerialną listę produktów tradycyjnych

Na ministerialną listę produktów tradycyjnych trafiło 11 nowych wyrobów z województwa lubelskiego. Są to między innymi bandzwoły z fasolą, trawnicka lemieszka i szczodroki karczmiskie. 

Doustne i donosowe produkty immunostymulujące (szczepionki) w zaktualizowanym wykazie substancji czynnych wchodzących w skład produktów leczniczych, które można sprzedawać w placówkach obrotu pozaaptecznego i w aptekach. [Projekt rozporządzenia]

Doustne i donosowe produkty immunostymulujące (szczepionki) w zaktualizowanym wykazie substancji czynnych wchodzących w skład produktów leczniczych, które można sprzedawać w placówkach obrotu pozaaptecznego i w aptekach. Projekt trafił do konsultacji.

Poniosłeś straty w wyniku deszczu nawalnego lub powodzi? Złóż wniosek do 31 stycznia 2025 r. Dopłaty od 1 tys. zł do 3 tys. zł na ha upraw rolnych

Poniosłeś straty w wyniku deszczu nawalnego lub powodzi? Złóż wniosek do 31 stycznia 2025 r. Dopłaty od 1 tys. zł do 3 tys. zł na ha upraw rolnych. Jak złożyć wniosek? Jakie są stawki dopłat do powierzchni zniszczonych upraw?

REKLAMA

Dlaczego Polska sprzeciwia się umowie UE-Mercosur? Trzy główne powody, a także możliwe scenariusze

Polska jednoznacznie mówi "nie" umowie handlowej UE-Mercosur. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ostrzega przed jej konsekwencjami dla rolnictwa i standardów produkcji w UE. Co budzi największe obawy? Jakie będą dalsze kroki Unii Europejskiej i polskiego rządu?

D. Trump: rozważę wycofanie się z NATO, jeśli Europejczycy nie będą traktować nas uczciwie

Jeśli Europejczycy będą traktować nas uczciwie, zostaniemy w NATO, ale jeśli nie, absolutnie rozważę wyjście z Sojuszu - oświadczył prezydent elekt USA Donald Trump w wywiadzie w NBC. Trump powiedział też, że Ukraina może spodziewać się mniejszego wsparcia i że "aktywnie" stara się doprowadzić do końca wojny.

REKLAMA