REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Whistleblowing - co może zgłosić sygnalista?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
Sygnalista
Sygnalista
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Termin na implementację Dyrektywy o ochronie sygnalistów w Polsce już minął, a prace nad ustawą o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa się przeciągają, ale coraz częściej pomagam we wdrażaniu systemów przyjmowania zgłoszeń o naruszeniach i podejmowania działań następczych

Jakie naruszenie może zgłosić sygnalista?

REKLAMA

W praktycy sygnaliści zgłaszają wszystko, od problemów, przez naruszenia zasad etyki, naruszenia przepisów wewnętrznych po wykroczenia, występki czy rzadziej zbrodnie.

Oczywiście oprócz zgłoszeń rzeczywiście dotyczących naruszeń prawa, mamy też często do czynienia ze zgłoszeniami - mniej lub bardziej uzasadnionymi - podejrzeń naruszenia prawa.

Czasami też zdarzają się zgłoszenia w złej wierze, nawet fałszywie kogoś pomawiające.

Dlatego zawsze powtarzam, że rzetelne prowadzenie działań następczych, a zwłaszcza postępowania wyjaśniającego jest jednym z najważniejszych i najtrudniejszych zadań osób odpowiedzialnych za system whistleblowingu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co może zgłosić sygnalista zgodnie z Dyrektywa o Sygnalistach i projektem ustawy?

Zgodnie z projektem ustawy sygnalista może zgłaszać naruszenie prawa, czyli działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa dotyczące:

  1. zamówień publicznych;
  2. usług, produktów i rynków finansowych;
  3. zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;
  4. bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
  5. bezpieczeństwa transportu;
  6. ochrony środowiska;
  7. ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
  8. bezpieczeństwa żywności i pasz;
  9. zdrowia i dobrostanu zwierząt;
  10. zdrowia publicznego;
  11. ochrony konsumentów;
  12. ochrony prywatności i danych osobowych;
  13. bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
  14. interesów finansowych Unii Europejskiej;
  15. rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych.

Ustawodawca w projekcie ustawy pozostawia do decyzji podmiotów, czy „ustanowić zgłaszanie” innych naruszeń, w tym dotyczących obowiązujących w podmiocie regulacji wewnętrznych lub standardów etycznych.

Jest to de facto przekopiowany z Dyrektywy zakres przedmiotowy.

Osobiście uważam to za błąd legislacyjny. Według mnie ustawa o sygnalistach powinna objąć ochroną wszystkie osoby zgłaszające naruszenie prawa, a nie tylko osoby zgłaszające enumeratywnie wyliczone typy naruszeń prawa.

Co i dlaczego zaleca Pan swoim klientom w tym zakresie?

Co do zasady, zalecam moim klientom by w regulaminie określili, że pracownicy mogą zgłaszać wszystkie naruszenia prawa, w tym naruszenia Kodeksów Etyki i przepisów wewnętrznych.

 Robię to m.in. z następujących powodów:

  1. pracownicy będą zgłaszać każde naruszenie prawa albo nie będą zgłaszać żadnego. Mało który pracownik będzie się zastanawiał czy może coś zgłosić, czy też nie. A jeżeli pracownik będzie miał wątpliwości czy może bezpiecznie dokonać zgłoszenia to po prostu nie zgłosi naruszenia przepisow. Nie można zmuszać pracownika by rozstrzygał kiedy może co zgłosić i czy będzie miał ochronę przed działaniami odwetowymi, czy też nie,
  1. podmiot będzie musiał podjąć działania następcze po każdym zgłoszeniem naruszenia prawa (choć na pewne niektórzy wpadną na „genialny” pomysł by zgłoszenia spoza listy zostawiać bez reakcji – to po co w ogóle wdrażają i utrzymują system dla sygnalistów?). Ponadto nie widzę sensu by dzielić sygnalistów na lepszych (objętych ochroną) i gorszych (nie objętych ochroną),
  1. w regulaminie albo wpisujemy, że przyjmujemy każde zgłoszenia naruszenia prawa albo powtarzamy wyliczankę z ustawy, czyli, że np. przyjmujemy zgłoszenia dotyczące dobrostanu zwierząt, mimo że nasza firma nie ma nic wspólnego ze zwierzętami – ubaw załogi murowany. Ponadto w sytuacji, gdy ktoś spyta „przyjmujemy zgłoszenia o dobrostanie zwierząt, mimo że to bez sensu, ale nie przyjmuje Spółka lub nie chroni sygnalistów zgłaszających mobbing, nadużycie kierownicze itd.” wiarygodność systemu i podmiotu zdecydowanie spadnie,
  1. w przypadku przyjmowania każdego zgłoszenia, zmniejsza się ryzyko np. zarzutu, że przetwarzamy dane osobowe bez podstawy prawnej w danej sprawie – bo przecież sami ograniczyliśmy czego może dotyczyć zgłoszenia. I w związku z pkt 2) wpadamy w tzw. paragraf 22. Czego nie zrobimy to ryzyko prawne naruszenia prawa jest wysokie,
  1. brak przyjęcia, że podmiot przyjmuje każde zgłoszenie o naruszeniu prawa, może spowodować m.in.:
  1. utratę reputacji przez podmiot w związku z zarzutami, że nie chce przyjmować zgłoszeń o poważnych przestępstwach np. korupcji, nadużyciach kierowniczych, oszustwach itd.,
  2. że pracownicy stwierdzą, iż przestrzeganie przepisów wewnętrznych czy kodeksu etyki nie jest istotne dla najwyższego kierownictwa, bo przecież zrezygnowało ono z jednego z narzędzi kontroli przestrzegania przepisów.

Wdrażanie systemów do przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczy jest w Polsce trudne ze względów kulturowych i historycznych.

Nie widzę powodu, by sobie jeszcze komplikować życie i nie wpisywać w regulaminie, że przyjmujemy wszystkie zgłoszenia o naruszeniu prawa w danym podmiocie, w tym przepisów wewnętrznych i zasad etycznych.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

REKLAMA

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

REKLAMA

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

Plany ewakuacyjne i szkolenia. Nowe zadania gmin w 2025 r.

Do końca 2025 r. gminy muszą opracować plany ewakuacyjne. To jedno z zadań nałożonych na samorządy przez ustawę z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.

REKLAMA