Rady gmin mają możliwość wprowadzenia ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych. Jednak, aby skutecznie podjąć w tym zakresie uchwałę, muszą przestrzegać określonych zasad. Jakie błędy gminy popełniają najczęściej?
Jednym z obowiązków jednostek samorządu terytorialnego jest podejmowanie działań zmierzających do ograniczania spożycia napojów alkoholowych. Działania te powinny inicjować i wspierać przedsięwzięcia mające na celu m.in. zmianę obyczajów w zakresie sposobu spożywania tych napojów, trzeźwość w miejscu pracy czy przeciwdziałanie powstawaniu oraz usuwanie następstw nadużywania alkoholu (art. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi). Jednak jakiego rodzaju konkretne działania samorządy powinny podejmować realizując te zadania?
Ustawodawca przyznał gminom m.in. prawo do wprowadzenia ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży. Korzystanie z tej możliwości budzi w praktyce wiele emocji, a gminy nie wprowadzają zbyt chętnie nocnej prohibicji. Szacuje się, że zrobiło to raptem ok. 7% samorządów – przy czym w przypadku części z nich zakaz dotyczy jedynie określonego terenu gminy. Warto zwrócić uwagę również na to, że nie w każdym przypadku, gdy rada gminy chce skorzystać z przyznanych jej w tym zakresie przez ustawodawcę kompetencji, udaje się jej to skutecznie zrobić. Podejmowane w tym zakresie uchwały są bowiem unieważniane przez organy nadzoru ze względu na ich sprzeczność z prawem.
Opinie jednostek pomocniczych
Ograniczenia w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży mogą dotyczyć sprzedaży prowadzonej między godziną 22 w nocy a 6 rano. Przed podjęciem w tym zakresie uchwały rada gminy zasięga opinii jednostek pomocniczych. Dodatkowo, jeżeli w miejscowości rozmieszczone są jednostki wojskowe, konieczne jest również zasięgnięcie opinii właściwych dowódców garnizonów. Choć te opinie nie są dla samorządu wiążące, to jednak pominięcie tego etapu przygotowań do podjęcia uchwały może stać się podstawą jej unieważnienia. Przekonała się o tym Rada Miasta Poznania, podejmując uchwałę nr XIV/248/IX/2025 z 17 stycznia 2025 r. w sprawie ustalenia na terenie osiedla Jeżyce w Poznaniu ograniczenia w godzinach nocnych sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży.
Z ORZECZNICTWA
Mając na uwadze, że rada nie przedstawiła opinii jednostki pomocniczej, stwierdzić należy, iż nie został spełniony niezbędny element procedowania nad przedmiotową uchwałą. Wprawdzie opinia jednostki pomocniczej gminy nie ma wiążącego charakteru, jednakże zwrócenie się o zaopiniowanie jest obligatoryjnym elementem procedury podjęcia uchwały.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z 20 lutego 2025 r., nr NP-III.4131.1.38.2025.1
(...)
Fragment artykułu pochodzi z kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Czytaj więcej w INFORLEX Administracja > > >
Małgorzata Masłowska
art. 1, art. 12 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 2151)
art. 5 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 1465)
Powołane rozstrzygnięcia nadzorcze
• rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z 20 lutego 2025 r. (nr NP-III.4131.1.38.2025.1)
• rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego z 31 października 2024 r. (nr PN-N.4131.104.6.2024.MN)
• rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podkarpackiego z 28 sierpnia 2020 r. (nr P-II.4131.2.226.2020)