Wyższe maksymalne stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi

Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 28 listopada 2013 r. (sygn. K 17/12), orzekł że art. 6k ust. 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie, w jakim nie przewidywał maksymalnej wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jest niezgodny z art. 84 i art. 217 Konstytucji RP.

W konsekwencji tego orzeczenia dokonano nowelizacji art. 6k poprzez dodanie do niego ust. 2a, zgodnie z którym rada gminy ustala stawki opłat w wysokości nie wyższej niż maksymalne stawki opłat, które za odpady komunalne zbierane i odbierane w sposób selektywny wynoszą za miesiąc:

1. w przypadku metody, o której mowa w art. 6j ust. 1 pkt 1 (liczba mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość) - 2% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem - za mieszkańca;
2. w przypadku metody, o której mowa w art. 6j ust. 1 pkt 2 (ilość zużytej wody z danej nieruchomości) - 0,7% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem - za m3 zużytej wody;
3. w przypadku metody, o której mowa w art. 6j ust. 1 pkt 3 (powierzchnia lokalu mieszkalnego) - 0,08% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem - za m2 powierzchni lokalu mieszkalnego;
4. w przypadku metody, o której mowa w art. 6j ust. 2 (gospodarstwo domowe) - 5,6% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem - za gospodarstwo domowe.

Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Samorząd i administracja. Pakiet e-booków

Dodatkowo na skutek nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 19 lipca 2019 roku dodano do art. 6k ust. 2a punkt 5 dotyczący metody, o której mowa w art. 6j ust. 3 (ilość pojemników lub worków odbieranych od właściciela nieruchomości niezamieszkanej objętej zorganizowanym przez gminę systemem odbioru odpadów komunalnych). Zgodnie z nowym przepisem maksymalna stawka wynosi opłaty 3,2% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzanego na 1 osobę ogółem za pojemnik o pojemności 1100 litrów lub 1% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za worek o pojemności 120 litrów, przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości; za pojemniki lub worki o mniejszej lub większej pojemności stawki opłat ustala się w wysokości proporcjonalnej do ich pojemności.

Dodatkowo postanowiono, że w przypadku nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, rada gminy uchwala ryczałtową stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie wyższą niż 10% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzanego na 1 osobę ogółem - za rok od nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub od innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.

Dla ustalenia maksymalnych stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi kluczowe znaczenie ma zatem ustalenie przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za rok poprzedni. Jest ono ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" w pierwszym kwartale każdego roku.

Ostatnie obwieszczenie w tym zakresie zostało opublikowane w Monitorze Polskim z dnia 31 marca 2020 roku pod pozycją 330. Ogłoszono w nim przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę ogółem za rok poprzedni w wysokości 1819 zł. Dochód ten jest o 126 zł wyższy niż przed rokiem (wcześniejszy dochód rozporządzalny – 1693 zł).

Mając powyższe na uwadze w oparciu o nowe obwieszczenie Prezesa GUS opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie mogą być wyższe niż:

Jednocześnie podkreślić należy, że stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w konkretnych gminach – które nie mogą być wyższe od powyższych – mają być ustalone na podstawie szczegółowych analiz. Należy w pełni podzielić stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wyrażone w wyroku z dnia 6 listopada 2013 roku (sygn. I SA/Bk 127/13), zgodnie z którym „rada gminy podejmując uchwałę w przedmiocie stawek opłaty za gospodarowanie odpadami jest zobowiązana do dokonania rzetelnej i wnikliwej kalkulacji wysokości stawki, tak aby pobierane opłaty pokrywały rzeczywiste koszty związane z funkcjonowaniem systemu zagospodarowania odpadami na terenie gminy. Prawidłowo skalkulowana opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinna z jednej strony zapewniać sprawne funkcjonowanie systemu odbioru odpadów na terenie gminy, z drugiej zaś nie powinna stanowić źródła dodatkowych zysków gminy. Rzetelna kalkulacja wysokości opłat powinna w szczególności uwzględniać liczbę mieszkańców gminy, ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych oraz koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami, na który składają się koszty odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz obsługi administracyjnej tego systemu”.

Stawki opłat mają być zatem wynikiem analizy uwzględniającej koszty systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w danej gminie, przy czym nie mogą być wyższe od stawek maksymalnych.

Maciej Kiełbus

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządowego

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl