Wiele starszych budynków mieszkalnych liczących sobie cztery lub pięć kondygnacji, niestety nie posiada windy. Jest to rezultat przepisów, które funkcjonowały w czasach PRL-u. Przykładowo rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3 lipca 1980 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki (Dz.U. 1980 nr 17 poz. 62) wskazywało, że windy muszą znajdować się tylko w budynkach mieszkalnych wyższych niż 15 metrów. Na brak wind w mniejszych blokach sprzed lat wpływały również względy oszczędnościowe. Teraz okazuje się, że niewyposażenie części budynków wielorodzinnych w windę stanowi problem, bo sporą część lokatorów stanowią osoby starsze i/lub niepełnosprawne. Właśnie dlatego eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili wyjaśnić, czy wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie oraz inni zarządcy lub właściciele budynków mogą ubiegać się o pomoc w kwestii budowy windy zewnętrznej.
Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2021
PFRON i BGK pomagają w dostosowaniu bloku …
Zarządcy i właściciele budynków wielorodzinnych, którzy są zainteresowani budową wind oraz innych rozwiązań ułatwiających życie osobom niepełnosprawnym, na pewno powinni sprawdzić ofertę PFRON. Wspomniana instytucja około rok temu uruchomiła „Program wyrównywania różnic między regionami III”. Jego celem jest pomoc finansowa w realizacji inwestycji zapewniających dostępność wielorodzinnych budynków mieszkalnych dla niepełnosprawnych.
Zgodnie z informacjami dostępnymi na stronie internetowej PFRON, dofinansowywana inwestycja ma zapewnić lepszą dostępność co najmniej dwóch lokali, w których mieszkają osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu. Dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych może wynieść nawet 165 000 zł i jest komplementarne z pomocą oferowaną przez BGK. Warunkiem zawarcia umowy z PFRON jest przedstawienie pozytywnej decyzji o udzieleniu pożyczki przez Bank Gospodarstwa Krajowego (w ramach tzw. instrumentu pożyczkowego na zapewnienie dostępności budynków BGK).
Pożyczki z Funduszu Dostępności BGK podobnie jak dotacje od PFRON-u są przeznaczone między innymi dla wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni oraz komunalnych zarządców mieszkań. Bank Gospodarstwa Krajowego oferuje pomoc w dostosowaniu budynków mieszkalnych do potrzeb osób mających ograniczenia w mobilności lub percepcji. Warto wspomnieć, że od 22 września 2020 r. część środków z Funduszu Dostępności BGK może być wykorzystana na sfinansowanie wymiany lub modernizacji windy już zainstalowanej w budynku. Co ważne, opisywane pożyczki, które proponuje BGK nie wymagają wkładu własnego i posiadają bardzo niskie oprocentowanie (od 0,15%) oraz długi okres spłaty wynoszący do 20 lat. Po spełnieniu dodatkowych wymogów, możliwe jest umorzenie do 40% pożyczki. Bank Gospodarstwa Krajowego nie nalicza kosztów za udzielenie i obsługę pożyczki. To oznacza m.in. brak prowizji za zawarcie umowy, która jest typowa dla banków komercyjnych.
Trzeba wysłuchać wszystkich mieszkańców bloku
Zarządcy i właściciele budynków zainteresowani wykorzystaniem pomocy w dostosowaniu bloku do potrzeb niepełnosprawnych, na pewno powinni brać pod uwagę również opinię pozostałych (pełnosprawnych) mieszkańców. Dotyczy to przede wszystkim budowy wind zewnętrznych, które generują hałas i koszty energii elektrycznej oraz konserwacji. Niektórzy właściciele mieszkań całkiem słusznie obawiają się również, że zewnętrzny szyb windowy będzie im zasłaniał widok z okna lub ograniczy nasłonecznienie lokalu. Krajowe media już donosiły o sporach dotyczących właśnie takich sytuacji. Czasem sprzeciw sąsiadów może wywoływać też instalacja platform schodowych, które zajmują miejsce na klatce i również generują okresowe koszty.
Opór sąsiadów czasem skutkuje nawet nieprzyjęciem uchwały w sprawie wnioskowania o dofinansowanie windy zewnętrznej lub platformy schodowej. Możliwe jest też zaskarżenie uchwały członków wspólnoty mieszkaniowej lub organów spółdzielni do sądu. W sytuacji powodującej spore kontrowersje może się okazać, że najlepszym rozwiązaniem będzie po prostu zamiana przez niepełnosprawnego mieszkania na lokal parterowy (za ewentualną dopłatą). Wszystko oczywiście zależy od rodzaju niepełnosprawności oraz możliwości przeprowadzenia takiej zamiany mieszkań.
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl