Połowa marca to termin, który jest bardzo ważny w kontekście podatku od nieruchomości. Pierwsza rata takiej daniny powinna zostać zapłacona przez osoby fizyczne właśnie do 15 marca. Prywatni właściciele nieruchomości, którzy mają do zapłaty nie więcej niż 100,00 zł, muszą w połowie marca uregulować wszystkie swoje roczne zobowiązania podatkowe. Przedsiębiorstwa mogą opłacać podatek od nieruchomości miesięcznie, ale to stanowi niewielkie pocieszenie, bo stawki dotyczące 1 mkw. budynków i gruntów firmowych są relatywnie wysokie. Wszystkim właścicielom nieruchomości (m.in. osobom prywatnym, przedsiębiorcom i spółkom) zdarzają się spóźnienia w zapłacie omawianego podatku. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili wyjaśnić, jakie w praktyce będą konsekwencje takiego podatkowego spóźnienia.
Polecamy: Uprawnienia rodziców w pracy
Podatnik nie odpowiada za późne doręczenie decyzji
W pierwszej kolejności warto wyjaśnić, że termin 15 marca dotyczący pierwszej raty lub całości podatku od nieruchomości osób fizycznych nie jest bezwarunkowy. To ważna kwestia, ponieważ w 2020 r. częściej zdarzają się przypadki opóźnień związanych z dostarczaniem decyzji określających wymiar podatku (tzw. decyzji wymiarowych). Wspomniane problemy wynikają między innymi z epidemii koronawirusa (czy koronawirus uderzy w deweloperów?), która utrudnia osobiste przekazywanie decyzji wymiarowych podatnikom. Na całe szczęście, ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926) przewidziała pewne rozwiązanie, które chroni podatnika przed skutkami spóźnienia urzędników. Artykuł 47 paragraf 1 tej ustawy mówi, że termin płatności podatku powinien wynosić 14 dni od daty doręczenia decyzji ustalającej wymiar zobowiązania podatkowego.
Artykuł 6 ustęp 7 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. 1991 nr 9 poz. 31) wskazuje natomiast, że osoby fizyczne w przeciwieństwie na przykład do przedsiębiorstw, nie mogą samodzielnie obliczać wysokości podatku od nieruchomości. Tacy prywatni właściciele lokali, domów i gruntów muszą czekać na decyzję wymiarową. Jeżeli wspomniana decyzja nie została doręczona przynajmniej na 14 dni przed terminem płatności pierwszej raty podatku lub całości podatku nieprzekraczającego 100,00 zł, to zobowiązanie wobec gminy trzeba uregulować w ciągu 14 dni. Ten dwutygodniowy termin jest naliczany od daty otrzymania decyzji wymiarowej.
Opisaną powyżej interpretację przepisów potwierdza między innymi Decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z 6 listopada 2006 r. (sygnatura: SKO 4011/4821/02) oraz pismo Ministerstwa Finansów z 25 lutego 2005 r. (oznaczenie: SP2-121/063-18/273/05/MK). W ramach uzupełnienia warto dodać, że decyzja wymiarowa w ogóle nie jest doręczana jeśli podatek od nieruchomości miałby kwotę nieprzekraczającą najniższych kosztów doręczenia listu poleconego za potwierdzeniem odbioru (z 1 stycznia roku podatkowego).
Karne odsetki to nie jedyna konsekwencja opóźnienia
W praktyce problemy finansowe związane z płatnością podatku od nieruchomości mają zwykle przedsiębiorcy i spółki, których dotyczą znacznie wyższe stawki za 1 mkw. gruntu lub budynku. Jeżeli chodzi o osoby fizyczne, to ich zaległości częściej są po prostu efektem przeoczenia. Niezależnie od statusu prawnego podatnika, za opóźnienie będą mu groziły sankcje finansowe. Wspomniana już wcześniej ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa w artykule 53 mówi, że od zaległości podatkowych (m.in. z tytułu podatku od nieruchomości) powinny być naliczane odsetki za zwłokę. Stawka takich odsetek za zwłokę wynosi dwukrotność stopy lombardowej NBP powiększoną o 2,00 punkty procentowe, ale nie mniej niż 8,00% rocznie. Po obniżce stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego z 18 marca 2020 roku, stopa lombardowa to tylko 1,50%. Dlatego ostatnia zmiana nie wpłynęła na wysokość podatkowych odsetek za zwłokę.
Warto również nadmienić, że do egzekucji zaległości z tytułu podatku od nieruchomości znajduje zastosowanie ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. 1966 Nr 24 poz. 151). W zależności od lokalizacji danej nieruchomości, organem egzekucyjnym będzie naczelnik urzędu skarbowego albo prezydent miasta. Wspomniana ustawa przewiduje cały katalog środków egzekucyjnych, które mogą być stosowane wobec nierzetelnego dłużnika. W przypadku niezapłaconego podatku od nieruchomości, dłużników zwykle dyscyplinuje samo upomnienie. Często nie ma zatem konieczności wystawiania tytułu wykonawczego i stosowania takich rozwiązań jak np. egzekucja z wynagrodzenia lub rachunku bankowego dłużnika.
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl