Rząd podjął decyzję, że państwo bierze na siebie ciężar utrzymania członków rodziny policjanta albo żołnierza zmarłego wskutek zdarzeń w czasie pełnienia służby. A także zdarzeń poza służbą, o ile dotyczyły czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
Nowe rozwiązanie wprowadzi ustawa o świadczeniu pieniężnym dla członków rodziny funkcjonariusza i żołnierza zawodowego, którego śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
Jak ma działać nowa ustawa?
Zdarza się nieszczęście i policjant ginie na służbie od strzału ściganego przestępcy. Świadczenie pieniężne otrzyma każdego miesiąca:
1) wdowa w kwocie 7361 zł - świadczenie może być dożywotnie. Podjęcie pracy przez wdowę nie zawiesza świadczenia. Co miesiąc będzie otrzymywać kwotę 7361 zł i np. pensję 5000 zł;
2) 14-letni syn zmarłego w kwocie 3680,50 zł aż do osiągnięcia 18 roku życia, a w przypadku podjęcia nauki do 24 roku życia. Dzieci niepełnosprawne mogą świadczenie otrzymywać dożywotnio;
3) rodzice policjanta w kwocie 3680,50 zł - ale dopiero po przejściu na emeryturę albo rentę. Rodzice będą musieli wybrać pomiędzy świadczeniem, a emeryturą/rentą.
W uzasadnieniu do projektu ustawy podano przykładowo wysokość świadczenia:
„Świadczenie pieniężne będzie przysługiwać małżonkowi oraz sierocie zupełnej w miesięcznej wysokości 100%, a każdemu dziecku i każdemu rodzicowi w wysokości 50% przeciętnego uposażenia funkcjonariusza danej formacji albo żołnierzy zawodowych. Przykładowo w przypadku Policji będzie to kwota odpowiednio 7 361 zł (100%) lub 3 680,50 zł (50%). Oznacza to, że wdowa z dwójką uprawnionych do świadczenia dzieci otrzyma miesięczne wsparcie w wysokości 14 722 zł.”
Prawdopodobnie świadczenie będzie podstawą dla ubezpieczenia zdrowotnego i jest możliwe, że będzie zwolnione z podatku PIT. Ale o tym ostatecznie zadecyduje Sejm.
Czy ustawa wzbudzi kontrowersje?
O takim ryzyku świadczą komentarze pod artykułem.
To prawda, wielkość wsparcia dla bliskich zmarłego policjanta albo żołnierza ze strony państwa jest nieporównywalnie większa w stosunku do tragedii rodzin spoza służb, którzy utracili swoich bliskich. To, że prawdopodobnie będzie można łączyć świadczenie dla wdowy w kwocie np. 7361 zł lub więcej z dochodami z jej pracy zawodowej, może budzić wątpliwości. Podobnie jak to, że bez znaczenia prawnego jest sytuacja majątkowa beneficjentów świadczenia - otrzymają je nawet, jeżeli ich sytuacja materialna nie wymaga wsparcia państwa (o ile złożą odpowiedni wniosek).
Ale dbałość o bliskich zmarłych policjantów albo żołnierzy jest pielęgnowana w każdym nowoczesnym państwie. To jest standard.
Oddanie hołdu poległym policjantom, to stały element obchodów Święta Policji. Ich nazwiska są umieszczane na Tablicy Pamięci oraz wpisywane do Księgi Pamięci policjantów poległych na służbie. I może czas, aby poza gestami symbolicznymi, przyszły też te konkretne.
UWAGA! Świadczenie otrzymają także bliscy funkcjonariuszy, którzy zginęli poza służbą broniąc takich wartości jak życie, zdrowie, mienie. Przykładowo warunki do otrzymania tego świadczenia spełniają bliscy st. sierż. Marcina Szpyruka, który 20 sierpnia 2020 r. utonął w Bałtyku, ratując nastolatkę. Policjant pomógł 12-letniej dziewczynce utrzymać się na powierzchni morza, wypychając ją w kierunku brzegu, jednakże sam nie zdołał wydostać się spod wody. Pośmiertnie został odznaczony przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji złotą odznaką „Zasłużony Policjant”.
Być może warto nadać tej ustawie wsteczną moc i objąć jej mocą takie wydarzenia z przeszłości.
Poniżej informacje prawne
Projekt ustawy [Word]
Ile wynosi świadczenie pieniężne po śmierci żołnierza albo policjanta?
Świadczenie pieniężne przysługuje w wysokości:
1) 100% przeciętnego uposażenia odpowiednio funkcjonariusza lub żołnierza zawodowego ‑ w przypadku małżonka albo dziecka nieposiadającego obojga rodziców (sierota zupełna) funkcjonariusza lub żołnierza zawodowego;
2) 50% przeciętnego uposażenia odpowiednio funkcjonariusza lub żołnierza zawodowego – w przypadku każdego dziecka funkcjonariusza lub żołnierza zawodowego oraz każdego rodzica funkcjonariusza lub żołnierza zawodowego.
W przypadku śmierci policjanta w 2023 r. sprawdza się przeciętne uposażenie policjantów na 31 grudnia 2022 r. (według zapisów odpowiednich przepisów na tą datę).
Kto otrzyma świadczenie?
Członkami rodziny uprawnionymi do pobierania świadczenia będą: małżonek, dzieci oraz rodzice. Za rodziców uważane są również osoby przysposabiające. Świadczenie otrzymają dzieci poniżej 18. roku życia lub dzieci uczące się do 24. (25.) roku życia. Bez względu na wiek, świadczenie będzie przysługiwało dzieciom, które do czasu osiągnięcia 18 lat stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz niezdolne do samodzielnej egzystencji.
Jakie służby podlegają nowej ustawie?
Świadczenie pieniężne przysługuje członkom rodziny funkcjonariusza: Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno‑Skarbowej i Służby Więziennej lub żołnierza zawodowego, którego śmierć nastąpiła w związku z:
1) wykonywaniem obowiązków służbowych w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu, jeżeli funkcjonariusz lub żołnierz zawodowy:
a) podejmował czynności operacyjno‑rozpoznawcze lub dochodzeniowo‑śledcze albo interwencje w celu ochrony osób, mienia, przywrócenia porządku publicznego, ratowania życia lub zdrowia ludzkiego,
b) uczestniczył w fizycznej ochronie osób lub mienia,
W uzasadnieniu do projekcie ustawy czytamy:
„Projekt ustawy określa zasady, tryb przyznawania i wypłaty świadczenia pieniężnego członkom rodziny funkcjonariusza: Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa, którego śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
Oprócz rodzin funkcjonariuszy służb podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych świadczenie będą mogły otrzymać rodziny funkcjonariusza: Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Marszałkowskiej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz żołnierza zawodowego.
Świadczenie przysługiwać będzie także rodzinie druha OSP oraz ratownika górskiego, którego śmierć nastąpiła podczas realizowania działań ratowniczych prowadzonych w warunkach szczególnie zagrażających życiu lub zdrowiu.”
Świadczenie pieniężne a renta/emerytura
Wypłata świadczenia pieniężnego nie będzie mogła być łączona z pobieraniem renty bądź emerytury. W razie jednoczesnego prawa do świadczenia pieniężnego i renty bądź emerytury osobie uprawnionej będzie wypłacane świadczenie wyższe lub przez nią wybrane.
W uzasadnieniu do projekcie ustawy czytamy:
„Co do zasady wysokość świadczenia będzie wyższa od wysokości przysługującej renty rodzinnej. Mogą jednak wystąpić takie sytuacje, że przy wysokiej podstawie wymiaru renty rodzinnej jej wartość może być wyższa od kwoty świadczenia pieniężnego, co dotyczyć może w szczególności prawa do świadczenia pieniężnego dla jednej osoby.
Wybór świadczenia pieniężnego nie pozbawi osoby uprawnionej innych świadczeń i uprawnień przysługujących osobom pobierającym renty rodzinne.”