Od 1 stycznia 2024 r. osoba niepełnosprawna może otrzymać świadczenie wspierające w kwocie dwa razy większej niż renta socjalna. Na dziś jest to 3176,88 zł brutto. Czy skorzystanie z niego wymaga rezygnacji z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego?
Polecamy kompendium o świadczeniu wspierającym:
Wiadomo już, że opiekun osoby niepełnosprawnej, która otrzyma nowe świadczenie wspierające musi zrezygnować ze świadczenia pielęgnacyjnego. Ma za to pełną swobodę co do wykonywania pracy zarobkowej. Nie wiadomo jednak, czy osoba niepełnosprawna może jednocześnie otrzymywać rentę socjalną i nowe świadczenie wspierające.
Osoby niepełnosprawne uważają, że nie będzie można łączyć tych świadczeń. Zbyt piękna jest sytuacja, gdy można byłoby otrzymać:
1) Nowe świadczenie wspierające 3176,88 zł brutto + 2) renta socjalna 1588,44 zł brutto = 4765,32 zł brutto
I taka opinia dominuje pomimo następującej wypowiedzi wiceministra rodziny i polityki społecznej Pawła Wdówika:
"Wskazane świadczenia mają charakter dodatkowy, oprócz tego te osoby nadal będą otrzymywać rentę socjalną czy zasiłek pielęgnacyjny. Jedynym wyjątkiem są zasiłki czy świadczenia kierowane do opiekunów. Tu trzeba będzie podjąć rodzinną decyzję czy przechodzimy na system nowych świadczeń, czy zostajemy ze świadczeniem dla opiekuna".
Świadczenie wspierające a renta socjalna i świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie wspierające od 2024 r. ma wynosić dwukrotność renty socjalnej dla najciężej poszkodowanych osób niepełnosprawnych.
Dwukrotność tej renty według jej wartości z 2023 r., to 3176,88 zł brutto (2x 1588,44 zł brutto).
WAŻNE! Wątpliwości budzi to, czy w 2024 r. osoby niepełnosprawne, które wybiorą korzystanie ze świadczenia wspierającego (3176,88 zł brutto) muszą zrezygnować z renty socjalnej (1588,44 zł brutto). Jasne jest, że opiekun musi zrezygnować ze świadczenia pielęgnacyjnego.
Renta socjalna od 1 marca 2023 - wynosi 1588,44 zł, czyli 1445 zł netto. Świadczenie pielęgnacyjne w 2023 r. - wynosi 2458 zł. Świadczenie wspierające w 2024 r. - według planu rządu wyniesie 3176,88 zł brutto. |
Stary system a nowy system - porównanie
W 2023 r.:
Renta socjalna + świadczenie pielęgnacyjne = 3903 zł netto
W 2024 r.:
Wariant 1. Osoba niepełnosprawna otrzymuje 2890 zł netto świadczenia wspierającego. Opiekun może pracować bez ograniczeń. Ale mamy pytanie co z rentą socjalną? I to jest podstawowe pytanie do przedstawicieli rządu.
Wariant 2. Osoba niepełnosprawna nie przechodzi na świadczenie wspierające. Opiekun jak dziś otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Nowością jest możliwość pracy zarobkowej opiekuna w ramach limitu 20 000 zł rocznie.
Świadczenie wspierające - podwójna renta socjalna
Pierwszy element nowego systemu to "świadczenie wspierające, kierowane bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością, nieobwarowane jakimikolwiek uzależnieniami typu dochód na członka rodziny, moment powstania niepełnosprawności, stopień niepełnosprawności czy aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych". "Nic z tego nie ma" – zaznaczył pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych Paweł Wdówik. "To świadczenie wynikające z niepełnosprawności, będzie miało trzy poziomy" – kontynuował.
Poinformował, że pierwszy, najwyższy poziom świadczenia wspierającego zostanie uruchomiony od 2024 roku, drugi od 2025, zaś trzeci od 2026 r.
Wdówik podał, że poziom najwyższy będzie dla osób wymagających największego wsparcia i będzie równy dwukrotności renty socjalnej. Poziom drugi – jak kontynuował - ma być równy rencie socjalnej, a poziom trzeci to 50 proc. renty socjalnej.
Możliwość pracy opiekuna
M. Maląg zaznaczyła, że świadczenie będzie kierowane bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością. "Więc automatycznie opiekun będzie mógł w pełni podejmować aktywność zawodową - o to proszą opiekunowie osób niepełnosprawnych" - mówiła.
Dodała, że opiekunowie będą mogli zarabiać "tyle, ile chcą". "Opiekun nie jest powiązany z tym świadczeniem" - stwierdziła.
Jednocześnie zastrzegła, że opiekunowie będą mogli podjąć decyzję, iż pozostają przy starym systemie, czyli świadczeniu pielęgnacyjnym. "Jeśli podejmą w rodzinie decyzję, że opiekunowie pozostają na starym świadczeniu pielęgnacyjnym, opiekun będzie mógł dorabiać do 20 tys. rocznie" - poinformowała.
Wojewódzkie zespoły orzecznicze
"Aby o to świadczenie móc wystąpić, trzeba najpierw mieć ustalony poziom potrzeby wsparcia". "Czynność ta będzie przeprowadzana przez wojewódzkie zespoły orzecznicze" – zapowiedział Wdówik.
Świadczenie wspierające dla osób między 90 a setnym punktem skali
Ustalanie potrzeby wsparcia będzie mieć – jak dodał - wartość punktową, zobiektywizowaną, w skali od zera do stu punktów. "Od stycznia 2024 uruchomimy pierwszy poziom świadczenia wspierającego dla osób między 90 a setnym punktem w tej skali, czyli wymagających najwyższego poziomu wsparcia" – zapowiedział wiceminister.
"W kolejnych latach będziemy uruchamiać kolejne poziomy: drugi poziom w 2025 r., trzeci w 2026 r." – poinformował. "Dla opiekunów, którzy po decyzji osoby niepełnosprawnej, czy wspólnej decyzji, że świadczenie przechodzi na tę osobę, uruchamiamy pakiet ochronny, opłacamy składki, jeśli osoba nie podejmie zatrudnienia. Jest możliwość przejścia na świadczenie przedemerytalne lub korzystania z zasiłku dla bezrobotnych i pakietu pomocowego z Funduszu Pracy, który w szczegółach będziemy jeszcze ustalać" – dodał.
Można zostać w starym systemie i pobierać świadczenie pielęgnacyjne
Wiceszef MRiPS wskazał, że dla osób, które z różnych względów nie będą chciały przejść na nowy system świadczenia wspierającego, pozostaje świadczenie pielęgnacyjne z możliwością podjęcia dodatkowej pracy i zarobkowania do poziomu mniej więcej 20 tys. zł rocznie. "Szczegółowa kwota zostanie dopracowana, ale to jest mniej więcej ten poziom, którego się spodziewamy" - dodał.
Wiceminister przyznał, że wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jest niska. "Mam tego świadomość" – stwierdził.
Przypomniał jednocześnie, że od 2019 r. dla osób wymagających dużej pomocy jest świadczenie uzupełniające w wysokości 500 zł. Podał, że uzyskała je grupa ok. 500 tys. osób. Podkreślał też, że wysokość renty socjalnej została podniesiona.
Godziny asystenckie
"Będziemy wspólnie pochylać się nad rozwiązaniami dotyczącymi asystencji" - zapewnił. "Tutaj będzie wprowadzona możliwość wymiany tego świadczenia wspierającego na godziny asystenckie, czyli na dodatkowe wsparcie poza tym, które będzie gwarantowane w ustawie" - poinformował Wdówik.