Szeroko dyskutowana i budząca wiele kontrowersji ustawa Prawo oświatowe reguluje w artykułach 7. i 15. sytuację pracowników szkół niebędących nauczycielami.
Kogo obejmą zmiany?
Ustawa wprowadza trzy grupy pracowników niebędących nauczycielami, a więc takich, którzy nie wykonują zawodu na zasadach regulowanych przez Kartę Nauczyciela.
Pierwsza i druga grupa pracowników niebędących nauczycielami to osoby pracujące z dziećmi: będą one samodzielnie prowadziły zajęcia opiekuńcze, dydaktyczne i wychowawcze bądź wspierały w prowadzeniu takich zajęć.
Ustawa wyróżnia osoby niebędące nauczycielami zatrudnione w szkole publicznej, za zgodą kuratora oświaty, a w przypadku szkoły artystycznej ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (art. 15 ust. 6).
Ten sam artykuł 15 mówi o asystentach nauczycieli, pracowników niebędących nauczycielami i asystentach wychowawcy świetlicy. Tacy pracownicy niebędący nauczycielami mogą być zatrudniani w szkołach podstawowych tylko w klasach I – III. Jedynym zadaniem asystenta jest udzielanie wsparcia nauczycielowi, pracownikowi niebędącemu nauczycielem lub wychowawcy świetlicy.
Trzecią grupą zaliczaną do pracowników szkół niebędących nauczycielami są osoby zatrudnione w szkołach w charakterze pracowników administracyjnych.
Zobacz: Oświata
Nowe podstawy zatrudnienia – Kodeks pracy i ustawa o pracownikach samorządowych
Jedną z najważniejszych zmian, jakie wprowadza ustawa Prawo oświatowe względem opisywanych grup pracowników jest usystematyzowanie podstaw prawnych ich zatrudnienia. W nowym stanie prawnym pracownicy niebędący nauczycielami, których zadaniem będzie prowadzenie zajęć z uczniami lub wspieranie innych osób w prowadzeniu takich zajęć zatrudnieni będą na podstawie Kodeksu pracy. Do pracowników administracyjnych stosowane będą przepisy dotyczące pracowników samorządowych.
Jasne określenie tych zasad zdaje się szczególnie istotne w związku ze zmianą systemu oświaty, a więc likwidacją gimnazjów przy jednoczesnym wydłużeniu nauki w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych.
Zobacz: Pracownicy
Pracownicy niebędący nauczycielami – zasady przeniesienia do innych szkół
Pracujący z dziećmi pracownicy szkół podstawowych niebędący nauczycielami zatrudnieni w sześcioletnich szkołach podstawowych z dniem 1 września 2017 roku staną się pracownikami zatrudnionymi w szkołach ośmioletnich. W nich również znajdą pracę pracownicy niebędący nauczycielami zatrudnieni w szkołach gimnazjalnych oraz w zespołach szkół. Jeżeli ich zatrudnienie nie będzie możliwe wyłącznie z powodu zmian organizacyjnych zachodzących w systemie oświaty stosunek pracy zostanie rozwiązany na zasadach określonych w Kodeksie pracy w przepisach o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn ich niedotyczących (art. 36¹ Kodeksu pracy).
Z kolei pracownicy administracyjni zostaną przeniesieni do pracy w innych szkołach na zasadach określonych w ustawie o pracownikach samorządowych. Wśród licznych uprawnień wymienianych w artykułach 22. i 23. tego aktu najważniejsze zdaje się zapewnienie pracownikom administracyjnym możliwości przeniesienia do innej szkoły w obrębie tej samej jednostki samorządu terytorialnego bez konieczności rozwiązywania i ponownego nawiązywania stosunku pracy.
1 września 2017 roku z pewnością będzie ważną datą dla wszystkich zatrudnionych w szkołach, niezależnie od tego, jakie były ich dotychczasowe obowiązki i sposób zatrudnienia. Dla mniej eksponowanych pracowników szkół niebędących nauczycielami będzie to również czas istotnych zmian. Jak sprawdzą się nowe rozwiązania w organizacji oświaty w praktyce związani z systemem edukacji dowiedzą się już niebawem.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59, 949),
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141),
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. 2008 Nr 223 poz. 1458)