Fundusz sołecki – projekt zmian w ustawie

W dniu 31 marca 2011 r. Senat Rzeczypospolitej Polskiej podjął ważną inicjatywę ustawodawczą, a mianowicie podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu RP projektu zmiany ustawy o funduszu sołeckim oraz niektórych innych ustaw.

Projekt dotyczy zmiany regulacji, które okazały się w dotychczasowej praktyce funkcjonowania funduszu sołeckiego błędne czy też kłopotliwe. Tworzy on również system wsparcia eksperckiego sołectw zamierzających skorzystać z funduszu sołeckiego oraz wzmacnia pozycję ustrojową jednostek pomocniczych.

Ustawa o funduszu sołeckim z roku 2009 umożliwiła realizację ważnych z punktu widzenia społecznego przedsięwzięć w sołectwach. Tym niemniej „dzień powszedni” jej funkcjonowania pokazał, iż mimo że ta regulacja była i jest potrzebna, wymaga udoskonalenia.

Zmiany proponowane przez Senat

Zgodnie z obecnie funkcjonującym brzmieniem art. 1 ust. 1 ustawy o funduszu sołeckim, rada gminy rozstrzyga o wyodrębnieniu w budżecie gminy środków stanowiących fundusz sołecki do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok budżetowy, podejmując uchwałę, w której wyraża zgodę albo nie wyraża zgody na wyodrębnienie funduszu w roku budżetowym. W praktyce okazało się, że mimo jasno sformułowanego brzmienia tego przepisu, część rad gmin nie podejmowała, bądź nie podejmuje ww. uchwały stojąc na stanowisku nietworzenia funduszu sołeckiego. Generalnie, jest to dosyć wygodne, bezpieczne stanowisko organów stanowiących, które  nie muszą jednoznacznie deklarować swojego poparcia dla funduszu sołeckiego.

Kwestią problematyczną związaną z tym artykułem, jest konieczność corocznego podejmowania ww. uchwały w sytuacji gdy dana gmina wyraża ochotę, czy też potrzebę prowadzenia funduszu sołeckiego stale na swoim terenie. Wychodząc naprzeciw tej praktyce senatorowie zaproponowali by uchwała w tej sprawie podejmowana przez radę gminy miała charakter stały, czyli aby była obowiązująca do chwili podjęcia uchwały w brzmieniu odmiennym. Taka uchwała rady gminy miałaby więc zastosowanie do kolejnego roku budżetowego, w sytuacji jej uchwalenia do 31 marca danego roku. Podjęcie takiej uchwały po dniu 31 marca skutkowałoby stosowaniem jej dopiero w kolejnym, drugim z kolei roku budżetowym.

Z drugiej strony, uchwała niezezwalająca na wyodrębnienie funduszu sołeckiego będzie miała zastosowanie tylko do jednego roku budżetowego. Zgodnie z intencjami senatorów ma to wychodzić naprzeciw oczekiwaniom licznych rad gmin w kwestii wyodrębniania funduszu sołeckiego.