Rozwój i promocja sektora publicznego - Sektor publiczny - samorząd terytorialny, administracja publiczna, prawo administracyjne, finanse publiczne

Stan polskich dróg poprawia się, jednak część z nich to nadal bolączka kierowców. To także kłopot samorządów, które ustalając budżety nie zawsze mogą przeznaczyć wystarczającą liczbę środków na remonty. Spółka LOTOS Asfalt, czołowy polski producent asfaltu, wychodzi naprzeciw samorządom z programem „15 inwestycji z okazji 15-lecia”.

Formuła partnerstwa publiczno-prywatnego jest w Polsce znana od ponad 10 lat - tj. od chwili wejścia w życie ustawy z 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym. Analiza inwestycji podejmowanych przez samorządy z partnerami prywatnymi wskazuje jednak, że taki model współpracy wciąż plasuje się na marginesie wszystkich realizowanych inwestycji finansowanych ze środków publicznych.

Dokonując nowelizacji ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym Sejm dokonał jednoczesnej zmiany w ustawie o gospodarce komunalnej. W dniu 5 lipca 2018 roku Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw.

Prezydent podpisał ustawę z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw. Sprawdź co się zmieniło.

Zgodnie z Ustawą o partnerstwie publiczno-prywatnym z dnia 19 grudnia 2008 r. przedmiotem partnerstwa publiczno-prywatnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia. Realizacja, o której mowa w zdaniu poprzednim oparta jest na podziale zadań oraz ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym.

Sejm zakończył prace nad nowelizacją ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, która zmienić ma także ustawę o drogach publicznych.

Wytyczne w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych mają ułatwić przede wszystkim realizację hybrydowych projektów PPP. Zaktualizowana wersja Wytycznych weszła w życia 18 maja 2017 r.

„Polityka Rządu w zakresie rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego” [dalej również: „Polityka PPP”][1] przyjęta przez Radę Ministrów.

Co trzecie zawarta umowa partnerstwa publiczno-prywatnego dotyczy sektora ochrony środowiska. Projekty można podzielić na trzy główne kategorie, czyli gospodarkę odpadami, gospodarkę wodno-ściekową oraz efektywność energetyczną.

Gmina Wiązowna podpisała umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym z dotacją UE. Dzięki tej umowie uruchomiony został kompleksowy system modernizacji obiektów oświatowych.

Pierwszy hybrydowy projekt ze środków unijnych na lata 2014 - 2020 wchodzi w fazę realizacyjną. Sam proces przygotowawczy trwał dwa lata, także podpisanie umowy jest dużym sukcesem.

Ministerstwo Rozwoju przygotowało propozycję zmian w prawie, które mają na celu ułatwić realizację przedsięwzięć w formule PPP. Zmiany prawa to tylko niektóre działania podjęte przez Ministerstwo.

Unia Europejska daje zielone światło realizowaniu w latach 2014-2020 projektów hybrydowych, czyli łączących PPP ze środkami unijnymi.

Ustawa o PPP nie musi być jedyną podstawą prawną dla projektów partnestwa publiczno-prywatnego. Takie przedsięwzięcia można także realizować na podstawie innych ustaw, zwłaszcza o gospodarce komunalnej i gospodarce nieruchomościami.

W przepisach unijnych regulujących nową perspektywę finansową 2014-2020 znalazła się definicja partnerstwa publiczno-prywatnego. Określa ona PPP dość szeroko, co rozwiewa dotychczasowe wątpliwości, czy taką współpracę można realizować na podstawie innych przepisów niż wyłącznie ustawa o PPP.

Koniec roku 2020 wiąże się z przełomem. Od tej pory Polska będzie uzyskiwać coraz mniejsze dopłaty do wydatków budżetowych. Zdaniem przewodniczącego sejmowej Komisji Infrastruktury – posła Stanisława Żmijana, wzrośnie znaczenie współpracy publiczno-prywatnej w zakresie infrastruktury. Główną przyczyną jest konieczność rozbudowy infrastrukturalnej oraz utrzymanie tej już wybudowanej. Żmijan podkreśla, że po wielu zmianach prawo dotyczące inwestycji infrastrukturalnych jest już odpowiednie.

Resort gospodarki opublikował projekt założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o PPP po uzgodnieniach międzyresortowych i z innymi zainteresowanymi stronami. Ministerstwo proponuje m.in. wprowadzenie ułatwień w zawieraniu umowy z wykonawcą na dłużej niż cztery lata oraz zdefiniowanie części wydatków na PPP jako wydatków majątkowych.

Nie ulega jednak wątpliwości, że PPP w Polsce stało się faktem. Mimo pewnych barier instytucjonalnych i systemowych, jak ograniczone wsparcie instytucji centralnych czy do niedawna wątpliwości prawne związane z wpływem PPP na dług publiczny, obserwujemy stały rozwój partnerstwa publiczno-prywatnego. Większość mitów rodzi się z niewiedzy. Mit nadmiernego zainteresowania prokuratora inwestycjami partnerskimi nie jest tu wyjątkiem.

Główną przeszkodą dla rozwoju PPP w Polsce pozostaje niski poziom kapitału społecznego i brak umiejętności współpracy – mówi prezes fundacji Centrum Partnerstwa Publiczno-Prywatnego Irena Herbst

W 2014 roku podział ryzyk zakłada neutralność zobowiązań partnerstwa publiczno–prywatnego dla długu publicznego przy odpowiednim podziale i wyważeniu ryzyk. Powoduje to, że wytworzone przy wynikającym z podziału EUROSTAT aktywa i pasywa księgowe zaliczą się do bilansu partnera prywatnego i nie obciążą bilansu podmiotu publicznego. Przy takim ujęciu sprawy w uchwale budżetowej j.s.t pokazywane będą jedynie wydatki bieżące (stanowiące zobowiązania wymagalne) ponoszone w danym roku budżetowym na obsługę zobowiązań podmiotu publicznego.

Wyboru partnera prywatnego w partnerstwie publiczno - prywatnym należy dokonać w sposób gwarantujący zachowanie uczciwej i wolnej konkurencji oraz przestrzeganie zasad równego traktowania, przejrzystości i proporcjonalności. Należy pamiętać, że wybór partnera prywatnego jest jednym z kluczowych zadań podmiotu publicznego.

Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym stanowi dla jednostki sektora publicznego gwarancję zachowania przez partnera prywatnego odpowiedzialności za przedmiot przedsięwzięcia. Umożliwia również bieżącą kontrolę nad realizacją zadania. Stanowi ona bowiem najważniejszy dokument regulujący zobowiązania partnerów przedsięwzięcia.

Jedną z form finansowania działań podejmowanych przez jednostki sektora finansów publicznych jest partnerstwo publiczno – prywatne. Daje ono jednostkom sektora publicznego możliwość zrealizowania inwestycji, na które nie byłyby w stanie zgromadzić wystarczającej ilości środków. Partnerstwo publiczno – prywatne pozwala ponadto na podnoszenie jakości usług publicznych oraz realizacje coraz to nowszych inwestycji.

Doświadczenia samorządów w realizacji projektów w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, choć nadal niewielkie, wskazują, że powodzenie przedsięwzięcia zależy przede wszystkim od jakości przedrealizacyjnego etapu przygotowania inwestycji. A więc głównie od jakości analiz prawnych, finansowych i ekonomicznych.

Na przestrzeni ostatnich 15 lat w Polsce zebrano szereg doświadczeń w przygotowaniu i realizacji projektów inwestycyjnych z udziałem partnerów prywatnych. W artykule pojawią się wybrane przykłady zrealizowanych z sukcesem inwestycji infrastrukturalnych w systemie partnerstwa publiczno-prywatnego.

Wokół partnerstwa publiczno-prywatnego narosło wiele mitów. Jednym z nich jest mit korupcji, który zawsze wiąże PPP z występowaniem tzw. czwartego P, czyli prokuratora. Atmosfera podejrzliwości wokół tej formuły realizacji inwestycji była do tej pory jedną z najważniejszych barier w jej rozwoju. Teraz się to zmienia.

Tak zwana „nowa” ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym weszła w życie 27 lutego 2009 roku. Zastąpiła ona „martwą” w praktyce ustawę z dnia 28 lipca 2005 roku, na podstawie której nie zostało przeprowadzone dosłownie żadne przedsięwzięcie z udziałem partnera publicznego i prywatnego.

W niniejszym artykule kontynuujemy cykl rozważań na temat możliwości realizacji projektów PPP w trybie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym (dalej zwanej: Ustawa).

W Łodzi powstanie pierwszy w Polsce stadion w formule partnerstwa publiczno- -prywatnego. Wykonawca będzie mógł pobierać wynagrodzenie w formie prawa do eksploatacji obiektu.

Olsztyn w modelowy sposób przygotowuje się do realizacji projektu w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Jego władze nie tylko na bardzo wczesnym etapie nawiązały kontakt z potencjalnymi inwestorami, ale zrobiły jeszcze jeden krok naprzód - swoją ofertę prezentują jako kompleksowe przedsięwzięcie składające się z trzech inwestycji.

Rozmowa z Agatą Kozłowską, właścicielką firmy „Investment Suport” organizującą konkurs „Dobre praktyki PPP”

Budowa dróg i obiektów użyteczności publicznej należy do podstawowych zadań każdej gminy. Szansą na realizację takich inwestycji jest partnerstwo publiczno-prywatne. Jakie korzyści dla obu stron może przynieść taka współpraca?