Działalność gospodarcza w samorządzie nie dla każdego

Radni wszystkich szczebli nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego jednostki, w której uzyskali mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w jej prowadzeniu. Prowadzenie działalności gospodarczej zakazane jest: wójtom (burmistrzom, prezydentom miast), zastępcom wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), skarbnikom gmin, sekretarzom gmin, kierownikom jednostek organizacyjnych gminy, osobom zarządzającym i członkom organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi oraz innymi osobami wydającymi decyzje administracyjne w imieniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta), a także członkom zarządów powiatów, skarbnikom powiatów, sekretarzom powiatów, kierownikom jednostek organizacyjnych powiatu, osobom zarządzającym i członkom organów zarządzających powiatowymi osobami prawnymi oraz innym osobom wydającym decyzje administracyjne w imieniu starosty, jak również członkom zarządów województw, skarbnikom województw, kierownikom wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, osobom zarządzającym i członkom organów zarządzających wojewódzkimi osobami prawnymi oraz innym osobom wydającym decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa.

Jeżeli chodzi o pracowników samorządowych to są oni obowiązani złożyć oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej. W przypadku jej prowadzenia pracownik samorządowy musi określić jej charakter, jak również składać odrębne oświadczenia w przypadku zmiany charakteru prowadzonej działalności gospodarczej. Oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej pracownik musi złożyć pracodawcy samorządowemu w terminie 30 dni od dnia zatrudnienia, podjęcia działalności gospodarczej lub zmiany jej charakteru. Niezłożenie oświadczenia o prowadzeniu działalności gospodarczej w terminie powoduje odpowiedzialność dyscyplinarną. Podanie natomiast nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu o prowadzeniu działalności gospodarczej powoduje odpowiedzialność karną.

Definicje działalności

Działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Taką działalność prowadzi we własnym imieniu przedsiębiorca, którym jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, posiadająca zdolność prawną. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nią działalności gospodarczej. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 lutego 2005 r.(sygn. akt OSK 1149/04) zamiarem ustawodawcy konstruującego przepis antykorupcyjny było objęcie zakresem podmiotowym wprowadzonego zakazu wszelkich form działalności gospodarczej radnych, prowadzonej na własny rachunek. Również pojęcie samego zarządzania działalnością gospodarczą należy rozumieć szeroko jako każdą formę administrowania, organizowania czy kierowania działalnością gospodarczą. W pojęciu tym mieszczą się również czynności wynikające z członkostwa w zarządzie spółki prawa handlowego.