Będą kontrole zasad naboru pracowników samorządowych

W styczniu 2009 r. Najwyższa Izba Kontroli (dalej: NIK) opublikowała wyniki dwóch kontroli przeprowadzonych w samorządach pod kątem przestrzegania zasad otwartego i konkurencyjnego naboru pracowników. Sprawdzono urzędy w województwie lubuskim oraz mazowieckim.

Wyniki kontroli - woj. lubuskie

Spośród 11 skontrolowanych przez NIK samorządów w województwie lubuskim, zarówno urzędów gmin, miast, jak i starostw powiatowych, aż w 9 (82%) stwierdzono obsadzanie wolnych stanowisk urzędniczych z pominięciem procedury otwartego i konkurencyjnego naboru określonej w ustawie z 22 marca 1090 r. o pracownikach samorządowych (nieobowiązującej od 1 stycznia 2009 r.).

Nagminne było także:

• formułowanie kryteriów wyboru kandydatów nieadekwatnych do zadań realizowanych na obsadzanych stanowiskach,

• nierówne traktowanie kandydatów,

• zawieranie umów cywilnoprawnych w warunkach, w których powinna być zawarta umowa o pracę,

• zatrudnianie osób niespełniających normatywnych wymogów w zakresie stażu pracy i wykształcenia,

• długotrwałe zwlekanie z przeprowadzeniem naborów na stanowiska urzędnicze,

• niezgodne z prawem lub nierzetelne wykonywanie czynności kancelaryjnych dotyczących naborów.

Autopromocja

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje. Zadania. Odwołanie

Sprawdź

Uchybienia dotyczyły m.in. obsadzania stanowisk rzecznika prasowego, specjalisty ds. osób niepełnosprawnych, specjalisty ds. edukacji, sekretarza powiatu.

We wszystkich skontrolowanych urzędach odnotowano także uchybienia o charakterze formalnym dotyczące m.in.:

1) niepełnej treści ogłoszeń,

2) niewłaściwego trybu ich publikacji oraz

3) zaniechania weryfikacji niekaralności osób zatrudnionych na stanowiskach urzędniczych.

Skala uchybień - woj. mazowieckie

W województwie mazowieckim na skontrolowanych w 10 urzędach 360 decyzji o obsadzeniu stanowiska urzędniczego bez organizowania konkursu, w 97% przypadków było to niesłuszne. Nabór próbowano zastąpić m.in. powierzeniem obowiązków kierowniczych lub przeniesieniem pracowników na inne stanowiska urzędnicze.

Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła także 40% konkursów (na 372 przebadane).

Nieprawidłowości dotyczyły m.in. ograniczenia zasady otwartości i konkurencyjności naboru poprzez:

• zamieszczenie w ogłoszeniach o naborze wyższych kwalifikacji w zakresie wykształcenia i stażu pracy niż określone w przepisach oraz

• niezamieszczenie informacji o stanowisku, na jakie poszukuje się pracownika.

Przy czym, określając wymagania wobec kandydatów, kierowano się kwalifikacjami osób już zatrudnionych i często pełniących obowiązki na danym stanowisku. Były również przypadki niezatrudniania osób, które uzyskały w konkursie najwyższe oceny.

Niejasne prawo

Wśród argumentów najczęściej podawanych przez samorządowców, wyjaśniających uchybienia, najczęściej wymieniano:

• niejednoznaczność obowiązujących przepisów (m.in. brak definicji „wolne stanowisko urzędnicze”),

• nadmierny formalizm przepisów,

• nieelastyczność przepisów.

Wskazane problemy rozwiązuje, zdaniem kontrolerów NIK, ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, która weszła w życie 1 stycznia 2009 r. Zwiększyła ona elastyczność procesu naboru m.in. poprzez usankcjonowanie tzw. naboru wewnętrznego, tj. możliwości obsadzania wolnych stanowisk osobami już zatrudnionymi w urzędzie, bez potrzeby organizowania konkursu.

Przedstawiciele NIK zapowiedzieli, że, podobnie jak w województwie lubuskim i mazowieckim, kontrole zasad naboru pracowników samorządowych zostaną przeprowadzone w latach 2009-2010 w całym kraju.

Wioletta Kępka