Decyzję organów trzeba najpierw uchylić

Inspektor kontroli skarbowej po zbadaniu deklaracji Anny W. oraz Grzegorza W. uznał, że zgromadzili oni w 1999 roku środki w kwocie wyższej niż zarobili w poprzednich latach. Kontrola wskazała, że bilansowanie przychodów i wydatków pozwala na wysunięcie wniosku, że nie ujawniono pewnych przychodów. Nałożono więc na małżonków podatek od tych nieujawnionych przychodów w ustawowej wysokości 75 proc. Z taką decyzją nie zgodzili się podatnicy.

W skardze zarzucili organom kontroli skarbowej naruszenie art. 23 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazując, że nie uwzględniono źródła wydatków w postaci mienia z lat poprzednich.

Zdaniem skarżących zawęziły one badanie sprawy jedynie do roku 1999 i nie uwzględniły wielu źródeł dochodów. Podnieśli również, że doszło do naruszenia prawa procesowego, ponieważ decyzje wydawał inspektor kontroli skarbowej, a po zmianie ustawy właściwym organem do wydawania decyzji stał się Główny Inspektor Kontroli Skarbowej (GIKS), który - zdaniem skarżących - nie miał prawa upoważnić innych osób do wydania decyzji w tej sprawie.

W II instancji GIKS wycofał część swoich zarzutów. Mimo to małżonkowie odwołali się do wojewódzkiego sądu administracyjnego. W skardze podnieśli, że decyzja GIKS została wydana z rażącym naruszeniem prawa i przez organ do tego nieuprawniony, ponieważ organ ten nie miał prawa upoważnić inspektora skarbowego w Gdańsku. Zarzucili naruszenie art. 143, 180 par. 1, 188, 190 par. 1 Ordynacji podatkowej, art. 20 ust. 3 ustawy o PIT i wnieśli o uchylenie decyzji.

WSA uchylił decyzje organów w obu przypadkach. Sąd jednak uznał, że decyzje inspektora kontroli skarbowej, który działał z upoważnienia GIKS, nie są obarczone nieważnością. Od 1 lipca 2002 r. GIKS, zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 5a ustawy o kontroli skarbowej, mógł upoważnić inspektora do wydania decyzji. WSA uchyliło jednak decyzję ze względu na naruszenie art. 233 Ordynacji podatkowej, które może mieć znaczenie dla ustalenia zobowiązania podatkowego w sprawie. Przepis ten mówi, że organ najpierw musi uchylić decyzję w całości lub w części i dopiero wtedy podjąć decyzję co do meritum.

Sygn. III SA/Wa 2816/05 i III SA/Wa 2817/05
Łukasz Zalewski