REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie konsekwencje będzie miał ostatni wyrok NSA w sprawie wygaszania mandatu

_ AT

REKLAMA

REKLAMA

Czy orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 31 stycznia 2008 r. będzie rzutowało na inne postępowania w sprawach wygaszenia mandatu oraz postępowania administracyjne i sądowe w zakresie sprawowania nadzoru nad uchwałami jednostek samorządu terytorialnego?

MichaŁ Kulesza

REKLAMA

profesor, doradca kancelarii Baker & McKenzie

REKLAMA

W niedawnych sporach dotyczących wygaśnięcia mandatu wielokrotnie występowałem po stronie osób, którym go odebrano. Dotyczyło to zwłaszcza szeroko dyskutowanej i komentowanej sprawy wygaszania mandatów z powodu nieterminowego złożenia oświadczenia majątkowego małżonka. Zawsze bowiem uważałem, że te przepisy, z tak rygorystyczną konsekwencją jak utrata mandatu z powodu nieznacznego i niezawinionego przekroczenia terminu złożenia oświadczenia, są niekonstytucyjne. Dlatego wielokrotnie wspierałem burmistrzów przed uchwałami rad lub rozstrzygnięciami zastępczymi wojewodów odbierającymi im mandaty, które moim zdaniem stanowiły nadużycie prawa.

Ale w tym konkretnym przypadku sytuacja okazała się wyjątkowa. Syców był bowiem jedynym miejscem w Polsce, gdzie mandat burmistrza wygaszono bardzo szybko i zaraz potem, w oparciu o - jak się później okazało - niekonstytucyjny przepis, przeprowadzono kompletną procedurę wyborczą i wybrano nowego burmistrza. W wyniku tych wszystkich zdarzeń i orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego powstał poważny problem. Oto poprzedni burmistrz zaskarżył uchwałę wygaszającą jego mandat, zaś WSA - biorąc pod uwagę wyrok Trybunału Konstytucyjnego - uznał zasadność tej skargi i potwierdził prawo skarżącego do zajmowania stanowiska burmistrza. W rezultacie w Sycowie było dwóch burmistrzów.

Trybunał Konstytucyjny podkreślił w uzasadnieniu swojego wyroku, że choć przepis dotyczący oświadczeń majątkowych jest niekonstytucyjny, to nie w każdej sytuacji automatycznie pozwoli to na odwrócenie skutków jego zastosowania. Inaczej mówiąc, w ocenie TK nie w każdym przypadku mimo niekonstytucyjności przepisu da się przywrócić stan poprzedni. Niekiedy rzeczy mogły zajść tak daleko, że próba ich odwrócenia prowadziłaby do stanu tzw. wtórnej niekonstytucyjności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

I właśnie taka sytuacja powstała w przypadku Sycowa, gdzie pojawił się nieodwracalny skutek prawny w postaci wyniku ponownych wyborów, skutecznie przeprowadzonych. Nie ma w Polsce przepisu, który pozwoliłby uchylić wynik prawidłowo i prawomocnie przeprowadzonych wyborów. Dodatkowo, w wyborach tych brał udział odwołany burmistrz, który jednak - jak się okazało - wybory przegrał.

Naczelny Sąd Administracyjny, oceniając zaistniałą sytuację prawną, uznał za dopuszczalne odpowiednie zastosowanie do uchwały rady, mocą której wygaśnięciu uległ mandat burmistrza, przepisu art. 156 par. 2 k.p.a. w zakresie, w jakim przepis ten wyklucza stwierdzenie nieważności, jeśli decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne. Podstawowy problem dotyczył kwestii, czy takie odpowiednie stosowanie art. 156 par. 2 k.p.a możliwe jest na gruncie przepisu art. 91 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym, który nakazuje stosować odpowiednio przepisy kodeksu postępowania administracyjnego do postępowań nadzorczych. Dotychczas jednak przeważał pogląd, że w postępowaniu nadzorczym jedynym powodem odstąpienia od stwierdzenia nieważności aktu i ograniczenia się do wskazania, iż akt był wydany z naruszeniem prawa, jest nieistotny charakter naruszenia prawa (art. 91 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym), a zatem - że odpowiednie stosowanie k.p.a w postępowaniu nadzorczym nie ma zastosowania w zakresie art. 156 par. 2. Wyrok NSA w sprawie sycowskiej przełamuje dotychczasową linię orzecznictwa.

Oczywiście - jak słusznie zastrzegł NSA - z takiej możliwości organ nadzoru lub sąd administracyjny powinien korzystać bardzo ostrożnie, z wyczuciem i zawsze biorąc pod uwagę okoliczności konkretnej sprawy, gdy następuje nieusuwalna kolizja istotnych wartości porządku prawnego. Niemniej jednak orzeczenie NSA, o którym mowa, będzie rzutowało nie tylko na postępowania w sprawach wygaszenia mandatu, lecz także na postępowania administracyjne i sądowe w zakresie sprawowania nadzoru nad uchwałami jednostek samorządu terytorialnego. Wyrok będzie zapewne przywoływany w różnych przypadkach, w których stwierdzenie nieważności aktu prowadziłoby do wtórnej i nieusuwalnej bezprawności (wtórnej niekonstytucyjności), ze względu na zaistnienie w sprawie nieodwracalnych skutków prawnych. Właśnie w takich sytuacjach wyjściem jest orzeczenie stwierdzające, że akt był wydany z naruszeniem prawa, zatem - bez orzekania o jego nieważności.

WNIOSEK

Autopromocja

Wyrok NSA w sprawie sycowskiej przełamuje dotychczasową linię orzecznictwa, i jak słusznie zastrzegł NSA - organ nadzoru lub sąd administracyjny powinien korzystać z niego bardzo ostrożnie, z wyczuciem i zawsze biorąc pod uwagę okoliczności konkretnej sprawy, gdy następuje nieusuwalna kolizja istotnych wartości porządku prawnego

AT

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    UWAGA! Ratownik medyczny zrobi USG i poda leki na ciśnienie, przeciwpłytkowe i przeciwkrwotoczne. I pobierze wymaz na obecność grypy

    Nowelizacja rozporządzenia w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego

    Zmiany na maturze: zwolnienie z opłat, przechowywanie protokołów, liczba członków komisji [projekt rozporządzenia]

    Nowy termin końcowy składania wniosku o zwolnienie z opłat, zmiany w komisjach i terminach przechowywania protokołów zbiorczych. I matura z łaciny oraz biznesu.

    Kto deklaruje przekazanie swojego ciała po śmierci do celów naukowych? "Ludzkiej anatomii nie da się odtworzyć na żadnym plastikowym modelu"

    Przekazanie zwłok po śmierci na cele dydaktyczne funkcjonuje w społecznej świadomości znacznie mniej, niż dawstwo narządów. Kto przekazuje swoje ciało po śmierci do celów naukowych? Dlaczego żaden model nie będzie tak doskonały jak ciało człowieka?  

    Połowa Polaków nie wie, gdzie wyrzucać elektrośmieci

    Czy Polacy potrafią prawidłowo zidentyfikować elektroodpad? Czy wiedzą, gdzie oddawać zużyte sprzęty? W teorii tak, w praktyce niekoniecznie. 

    REKLAMA

    Dodatek osłonowy wraca w 2024 r.! 2,3 mld do wydania! Dla 7 mln rodzin. Poprzednio do 1437,50 zł! Ile dostaną w 2024 r.? [druk sejmowy nr 72]

    Dodatek osłonowy ma być wypłacony jednorazowo do końca czerwca 2024 r. Projekt ustawy złożyli posłowie (druk sejmowy nr 72). I nie są to posłowie PIS, a mający większość posłowie KO i Polski 2050 - TD.

    Koszt miesięcznego utrzymania studenta wynosi średnio 3 867 zł. Coraz więcej żaków się zadłuża

    O ile wzrosło miesięczne utrzymanie studenta? Jaki procent studentów bierze pod uwagę rezygnację z kształcenia z przyczyn materialnych? Na jaką kwotę średnio zadłużony jest student? 

    Kiedy zgłosić się do okulisty, a kiedy do optometrysty?

    Wady i choroby oczu dotykają coraz więcej osób. Przyczynia się do tego również nadmierna ekspozycja na ekrany oraz brak profilaktyki. Kiedy umówić się na badanie wzroku z optometrystą, a kiedy konieczna jest wizyta u lekarza okulisty wyjaśnia ekspert.

    Cząstkowy raport komisji ds. rosyjskich wpływów: W czasie rządów D.Tuska Służba Kontrwywiadu Wojskowego uległa wpływom Rosji

    Służba Kontrwywiadu Wojskowego uległa wpływom Rosji. Zaistniał rosyjski wpływ na polski kontrwywiad. Korzystając ze zgody premiera D. Tuska na współpracę podpisano porozumienie między SKW i FSB - to główne tezy cząstkowego raportu Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007-2022 przedstawione przez jej członków w środę 29 listopada 2023 r. na konferencji prasowej.

    REKLAMA

    Rząd Tuska już 11 grudnia? Marszałek Hołownia: tego dnia M. Morawiecki wygłosi expose i będzie głosowanie nad wotum zaufania

    W dniu 11 grudnia o godzinie 10 premier M. Morawiecki wygłosi expose; ok. godz. 15 powinno nastąpić głosowanie nad wotum zaufania dla rządu - powiedział 29 listopada 2023 r. marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Następnie, jak wyjaśnił, ogłosi przerwę, w której będzie oczekiwał na zgłoszenie kandydatur na premiera w drugim konstytucyjnym kroku.

    Rząd ostrzega przed "zaświadczeniami na druku MEN/MEiN". Ministerstwo nie wydaje takich dokumentów na potwierdzenie kwalifikacji po kursach

    Zaświadczenie o ukończeniu kursu jest wydawane przez organizatora kursu i potwierdza wyłącznie uczestnictwo w danym kursie, nie zaświadcza o uzyskanych efektach kształcenia i kwalifikacjach - informuje MEiN. 

    REKLAMA