Kogo można zatrudnić na podstawie powołania

Czy można skrócić okres wypowiedzenia

Sekretarz gminy został odwołany (odwołanie równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę). Czy można w jakiś sposób przyspieszyć ustanie stosunku pracy?

Tak

Strony mogą skrócić okres wypowiedzenia na podstawie art. 36 par. 6 k.p. albo rozwiązać stosunek pracy mocą porozumienia stron na podstawie art. 30 par. 1 pkt 1 k.p. (por. orzeczenie SN z 7 marca 1997 r., I PKN 33/97, OSNAPiUS 1997 nr 22, poz. 431). W pierwszym przypadku ustalenie to nie zmienia trybu ustania stosunku pracy, czyli odwołania. Natomiast w przypadku zawarcia porozumienia stron na podstawie art. 30 par. 1 pkt 1 k.p., stosunek pracy z powołania ustaje na skutek porozumienia stron.

Podstawa prawna

l Art. 30 par. 1 pkt. 1, 36 par. 6, art. 69 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Czy trzeba podać przyczynę odwołania ze stanowiska

Czy w odwołaniu ze stanowiska - równoznacznym z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 70 par. 1 i par. 3 k.p.) - należy wskazać przyczynę uzasadniającą, tak jak w przypadku rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia?

Nie

Zdaniem SN odwołanie ze stanowiska równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 70 par. 1 i par. 3 k.p.) powinno być dokonane na piśmie (art. 70 par. 1¹ k.p.), ale nie musi wskazywać przyczyny odwołania (wyrok SN z 21 listopada 2000 r., I PKN 95/00, OSNAPiUS 2002, nr 12, poz. 286). Także w przypadku odwołania ze stanowiska, równoznacznego z wypowiedzeniem umowy o pracę, pracodawca nie ma obowiązku podania przyczyny uzasadniającej, a pracownik nie może skutecznie kwestionować odwołania ze stanowiska równoznacznego z wypowiedzeniem umowy o pracę, ze względu na brak uzasadnionej przyczyny (wyrok SN z 15 grudnia 2000 r., I PKN 170/00, OSNAPiUS 2002 nr 16, poz. 377).

Podstawa prawna

l Art. 70 par. 1 i 3 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Czy komendant straży jest pracownikiem powołanym

Strażą gminną kieruje komendant powoływany i odwoływany przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta) po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji. Stanowi tak art. 7 ust. 1 ustawy o strażach gminnych. Czy oznacza to, że komendanta straży gminnej należy zatrudnić na podstawie powołania?

Nie

Określenia powołuje i odwołuje nie są w przepisach prawnych używane konsekwentnie i nie zawsze świadczą o wskazaniu na podstawę zatrudnienia. Tradycyjnie używane były i są dla określenia powierzenia pewnej istotnej funkcji, zwłaszcza takiej, której pełnienie wiąże się ze szczególnymi uprawnieniami. Zdaniem SN przepis art. 7 ust. 1 ustawy o strażach gminnych ma wyraźnie charakter normy określającej istotny element organizacji straży (osobę kierującą) oraz kompetencję organu uprawnionego do powierzenia funkcji komendanta straży. Z art. 7 ust. 1 nie wynika, że komendanta straży zatrudnia się na podstawie powołania, gdyż nie jest to przepis odrębny w rozumieniu art. 68 k.p. (wyrok SN z 2 sierpnia 2000 r., I PKN 766/99, OSNAPiUS 2002 nr 5, poz. 104). Ponadto warto zauważyć, że nie można postanowić w statucie gminy, że komendant będzie zatrudniany na podstawie powołania. SN orzekł, że statut gminy nie może rozszerzać katalogu osób zatrudnianych na podstawie powołania (wyrok SN z 9 kwietnia 1997 r., I PKN 68/97, OSNAPiUS 1998 nr 3, poz. 77).

Podstawa prawna

l Art. 7 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych, Dz.U. nr 123, poz. 779 ze zm.).

l Art. 68 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Czy można zatrudnić na podstawie umowy o pracę

Sekretarz gminy został odwołany ze stanowiska (odwołanie równorzędne z wypowiedzeniem). Czy można zatrudnić go na innym stanowisku na podstawie umowy o pracę?

Tak

Nie ma przeszkód, aby po upływie okresu wypowiedzenia, z którym było równoznaczne odwołanie ze stanowiska (art. 70 par. 2 k.p.) strony zawarły umowę o pracę na uzgodnionych warunkach pracy i płacy. Warto dodać, że porozumieniem stron (art. 30 par. 1 pkt 1 k.p.) można rozwiązać stosunek pracy powstały na podstawie powołania (art. 68 i nast. k.p.) i nawiązać umowny stosunek pracy o zmienionej treści w zakresie warunków pracy i płacy (wyrok SN z 1 października 1997 r., I PKN 297/97, OSNAPiUS 1998 nr 14, poz. 423; wyrok SN z 7 marca 1997 r. I PKN 33/97, OSNAPiUS 1997 nr 22, poz. 431).

Podstawa prawna

l Art. 70 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Czy odwołanie w trakcie urlopu jest możliwe

Po powrocie z urlopu wypoczynkowego dowiedziałem się, że zostałem odwołany ze stanowiska. Czy takie postępowanie mojego pracodawcy jest zgodne z prawem?

Tak

Pracodawca ma prawo odwołania pracownika ze stanowiska w tzw. okresach ochronnych. Do pracowników zatrudnionych na podstawie powołania nie stosuje się przepisów kodeksu pracy zakazujących lub ograniczających prawo pracodawcy do rozwiązania umowy o pracę. Pracownika można zatem odwołać podczas urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego czy choroby. Jeżeli odwołanie nastąpiło w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bieg wypowiedzenia rozpoczyna się po upływie tego okresu. Jeżeli jednak usprawiedliwiona nieobecność trwa dłużej niż okres przewidziany w art. 53 par. 1 i 2 k. p., organ, który pracownika powołał, może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia. W razie naruszenia tej zasady, pracownikowi przysługuje prawo odwołania do sądu pracy.

Podstawa prawna

l Art. 72 par. 1 i par. 4 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Ewa Drzewiecka