Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe obowiązki przedsiębiorców związane z gospodarowaniem odpadami z tworzyw sztucznych

Marta Dobrzycka
Wykładowca Wyższej Szkoły Agrobiznesu w Łomży, gdzie prowadzi zajęcia z autorskiego przedmiotu “Dyplomacja w służbach publicznych”

W Ministerstwie Klimatu i Środowiska trwają prace nad nowelizacją przepisów ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i niektórych innych ustaw. Zmiany przepisów wynikają z konieczności dostosowania polskiego prawa do prawa unijnego - w tym wypadku chodzi o dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Proponowane rozwiązania mają przyczynić się do zmniejszenia ilości odpadów z tworzyw sztucznych, które trafiają do mórz i oceanów. Czas na wprowadzenie nowych, zgodnych z dyrektywą przepisów minął 3 lipca 2021 r.

 

Nadrzędnym celem nowelizacji przepisów jest ograniczenie odpadów z tworzyw sztucznych, jakie trafiają do mórz i oceanów. Tworzywa sztuczne, które trafiają do wód morskich mają niekorzystny wpływ na ekosystemy, różnorodność biologiczną oraz ludzkie zdrowie. Jednocześnie odpady te mogłyby z powodzeniem zostać poddane recyklingowi i ponownie użyte. Szacuje się, że tworzywa sztuczne stanowią obecnie nawet 85% wszystkich odpadów morskich.

Odpady z tworzyw sztucznych w morzach i oceanach

Największą część odpadów z tworzyw sztucznych, które trafiają do mórz i oceanów, stanowią produkty jednorazowego użytku i narzędzia połowowe. Są to najczęściej butelki na napoje, patyczki higieniczne, opakowania po słodyczach, artykuły higieniczne, torby, sztućce, słomki i mieszadełka do napojów, kubki na napoje i pokrywki do nich, balony, a także pojemniki na żywność, w tym pojemniki typu fast food. Skutki zanieczyszczenia środowiska morskiego takimi odpadami, z uwagi na ich dużą trwałość, stale rosną. Tym bardziej, że co roku do mórz i oceanów trafia coraz więcej odpadów z tworzyw sztucznych. Odpady z tworzyw sztucznych coraz częściej znajdowane są u żółwi morskich, wielorybów, ptaków oraz u niektórych gatunków ryb lub skorupiaków, przez co trafiają̨ też do łańcucha pokarmowego człowieka. Odpady te mają także niekorzystny wpływ na turystykę, żeglugę i rybołówstwo.

 

Rosnącej ilości odpadów z tworzyw sztucznych sprzyja zwłaszcza powszechna dostępność tworzyw, nasze tendencje żywieniowe oparte na gotowych posiłkach czy też brak środków zachęty do zapewniania właściwego zbierania i unieszkodliwiania tego typu odpadów.

Przepisy unijne

Unia Europejska już od jakiegoś czasu stara się podejmować działania ograniczające ilość odpadów z tworzyw sztucznych, które trafiają do mórz i oceanów. Promowane przez Unię Europejską mechanizmy zmierzają do stworzenia gospodarki o obiegu zamkniętym, gdzie produkty z tworzyw sztucznych będą poddawane recyklingowi i ponownie używane. Trzeba przy tym mieć na uwadze to, że problem tego typu odpadów ma charakter transgraniczny, w morzach i oceanach bowiem łatwo dochodzi do przemieszczania się odpadów.

 

Do najważniejszych problemów związanych z odpadami z tworzyw sztucznych zaliczono:

  • wzrastający poziom transgranicznych zanieczyszczeń w środowisku morskim,
  • niewystarczające regulacje dotyczące zmian w produkcji przedmiotów z tworzyw sztucznych wymienionych w dyrektywie 2019/904, a także niewystarczające ich ponowne wykorzystanie w obiegu surowcowym,
  • niedostateczne wspomaganie modelu gospodarki odpadami oraz recyklingu opakowań́ powstających z tworzyw sztucznych, w tym gospodarki o obiegu zamkniętym, dającego pierwszeństwo nietoksycznym produktom wielokrotnego użytku,
  • problem niewielkiego zakresu monitoringu środowiska morskiego w kwestii ilości zawartych odpadów pochodzących z tworzyw sztucznych,
  • niedostateczny poziom oznakowania produktów i opakowań zawierających tworzywa sztuczne.

Zmiany w polskich przepisach

Aby zmniejszyć ilość odpadów z tworzyw sztucznych, które trafiają do mórz i oceanów, w projekcie ustawy o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw zaproponowano zmiany kilku różnych ustaw. W tym:

  • ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska,
  • ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej,
  • ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach,
  • ustawy z 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne,
  • ustawy z 12 września 2002 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków.

 

Zmiany w polskich przepisach oznaczają wprowadzenie pewnych bodźców ekonomicznych w celu zmniejszenia stosowania wybranych produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego, poprzez wyodrębnienie tej grupy produktów. Nowelizacja przepisów wprowadzi ponadto opłaty za wprowadzanie do obrotu i udostępnianie nabywcom tego typu produktów. Dotyczyć to będzie w szczególności takich produktów jak kubki na napoje z pokrywkami i wieczkami oraz pojemniki na żywność, w tym pojemniki typu fast food, z których bezpośrednio spożywane są̨ posiłki.

Zakaz wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku

Wprowadzony zostanie także zakaz wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego oraz produktów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych takich jak patyczki higieniczne, sztuće (widelce, noże, łyżki, patyczki), talerze, słomki, mieszadełka do napojów, patyczki do balonów, pojemniki na posiłki i napoje ze styropianu.

Ponadto produkty takie jak podpaski, tampony, chusteczki nawilżane, wyroby tytoniowe z filtrem i kubki na napoje będą musiały być w widoczny, czytelny i nieusuwalny sposób specjalnie oznakowane.

Obowiązek informacyjny wobec konsumentów

WAŻNE!

   Producenci będą mieli obowiązek informowania konsumentów o szkodliwym wpływie na środowisko wynikającym z niewłaściwego postępowania z odpadami powstałymi z produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego. Będą też mieli obowiązek zachęcania konsumentów do prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów powstałych z tych produktów i do wykorzystywania produktów alternatywnych, w tym produktów wielokrotnego użycia.

Mechanizmy monitorowania dystrybucji

Nowelizacja przepisów ma również za zadanie wprowadzenie mechanizmów monitorowania dystrybucji wprowadzonych do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego.

Nowelizacja przewiduje, że do 2026 r. w Polsce znacząco zmniejszy się produkcja i wykorzystywanie dwóch rodzajów produktów z tworzywa sztucznego: kubków na napoje, w tym ich pokrywek i wieczek, oraz pojemników na posiłki, tj. pojemników takich jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowanych w celu umieszczania w nich żywności, która jest przeznaczona do bezpośredniego spożycia. Chodzi również o pojemniki na żywność spożywaną na miejscu lub na wynos, spożywaną bezpośrednio z pojemnika oraz gotową do spożycia bez dalszej obróbki, w tym pojemników na posiłki typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność.

Ustanowienie rozszerzonej odpowiedzialności producenta

Ustawodawca przewiduje także ustanowienie do końca 2024 r. rozszerzonej odpowiedzialności producenta zgodnej z art. 8 i art. 8a dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy.

WAŻNE!

Oznacza to, że przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego i narzędzia połowowe zobowiązani będą do ponoszenia kosztów związanych z wprowadzonymi przez siebie produktami.

Finansowanie kosztów obejmować będzie:

  • prowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych,
  • sprzątanie, uprzątanie,
  • transport,
  • przetwarzanie odpadów powstałych z wprowadzonych przez nich produktów,
  • gromadzenie danych i sprawozdawczość nt. wprowadzonych przez nich do obrotu produktów, a także zbieranych i przetwarzanych odpadów powstałych z tych produktów.

Na część przedsiębiorców nałożony też zostanie obowiązek sfinansowania kosztów zbierania odpadów w przypadku tych produktów, które są pozostawione w miejscach publicznych, w tym kosztów infrastruktury i jej funkcjonowania oraz kosztów transportu i przetwarzania tych odpadów.

 

Nowelizacja ustanowi także mechanizmy finansowania kampanii informacyjnych dla konsumentów, zachęcających ich do mniejszego zużycia produktów jednorazowych. Przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne zostaną zobowiązani do prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych poprzez przeznaczenie w danym roku kalendarzowym na te kampanie lub przekazanie na odrębny rachunek bankowy marszałka województwa łącznie co najmniej 0,1% przychodu netto z tytułu wprowadzania do obrotu produktów lub narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne.

Podsumowanie

Termin na wprowadzenie zawartych w projekcie nowelizacji zmian dotyczących wykorzystywania produktów z tworzyw sztucznych, wyznaczony przez dyrektywę 2019/904, minął 3 lipca br. Mimo to Polska wciąż nie wprowadziła stosownych przepisów w tym zakresie. Projekt ustawy wciąż jeszcze nie trafił do Sejmu. Część przedsiębiorców mimo to samodzielnie próbuje realizować zapisy dyrektywy, m.in. wykorzystując papierowe słomki i opakowania.

 

🅒 🅟

 

Podstawa prawna

  • dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (Dz.Urz. UE L z 2019 r. Nr 155, str. 1),

  • art. 8 i art. 8a dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.Urz. UE L z 2008 r. Nr 312, str. 3).

 

MARTA DOBRZYCKA

wykładowca, ekspert z zakresu integracji europejskiej, funduszy UE, autor artykułów naukowych z zakresu tematyki unijnej, samorządowej, prawnej i ekonomicznej

Monitor Prawa Ochrony Środowiska

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Plan Strategiczny WPR. Jest harmonogram naboru wniosków

Harmonogram naboru wniosków o wsparcie dla rolników w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 opublikowała Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Rolnicy mogą występować o dopłaty bezpośrednie od połowy marca.

W środę kolejna akcja NURD. Będzie więcej policji na drogach

Niechronieni uczestnicy ruchu drogowego (NURD) – to nazwa ogólnopolskich działań kontrolno-prewencyjnych, jakie drogówka przeprowadzi w środę 22 marca. Funkcjonariusze będą kontrolować, czy kierowcy ustępują pierwszeństwa pieszym na przejściach.

Kto, gdzie, kiedy składa wniosek o dopłaty w rolnictwie w 2023 r. [Harmonogram dla rolników pszczelarzy, producentów owoców]

ARiMR opublikowała harmonogram naboru wniosków w ramach Planu Strategicznego WPR

1,2 mln laptopów dla uczniów za 3 mld zł - szczegóły programu

1,2 mln laptopów, za łączną kwotę blisko 3 mld zł; komputery trafią zarówno szkół publicznych jak i niepublicznych, dostarczone będą wraz z oprogramowaniem; powstanie specjalny portal zgłoszeniowy, który pozwoli zgłaszać potencjalne problemy ze sprzętem - to niektóre z wyjaśnień kancelarii premiera w odpowiedzi na pytania posłów w sprawie zakupu laptopów dla czwartoklasistów i nauczycieli.

Las – naturalne lekarstwo. I to bez recepty!

Las – naturalne lekarstwo. Przywitaliśmy już wiosnę, a w nocy z 25 na 26 marca zmieniamy czas na letni i dłużej będziemy cieszyć się światłem w ciągu dnia. To dobry moment, aby przebywać jak najwięcej na świeżym powietrzu, w otoczeniu natury. Dlaczego las ma na nas taki dobry wpływ?

Wdówik: Świadczenie wspierające 3176 zł będzie można łączyć z rentą socjalną albo zasiłkiem pielęgnacyjnym

Dla osób z najcięższą niepełnosprawność będziemy kierować dodatkowe świadczenie równe 200 proc. renty socjalnej, czyli 3176 zł. To działanie w ramach skali opartej o narzędzia międzynarodowej klasyfikacji funkcjonowania ICF - powiedział wiceminister rodziny i polityki społecznej Paweł Wdówik.

MRiPS: Badania psychiatryczne pacjenta DPS. Czy można trafić do DPS bez swojej zgody?

Niedopuszczalne jest przyjmowanie i przebywanie w placówkach zapewniających całodobową opiekę osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych i osób w podeszłym wieku, bez wyrażenia przez te osoby świadomej zgody – wyjaśnił resort rodziny i polityki społecznej.

Wiceminister Szwed: 930 mln zł na środowiskowe domy samopomocy

W tym roku przekażemy łącznie ponad 930 mln zł na środowiskowe domy samopomocy - czyli ośrodki wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną - poinformował we wtorek wiceminister rodziny i polityki społecznej Stanisław Szwed.

Rolniku! W tym roku nie tylko dopłaty. Możesz złożyć osobny wniosek o pieniądze na ekoschematy

Podstawowy termin składania wniosków upłynie 15 maja 2023 r. Jeżeli rolnik złoży wniosek po tym terminie, jednak nie później niż do 9 czerwca 2023 r. jego dopłata zostanie pomniejszona o 1 proc. za każdy roboczy dzień opóźnienia.

Pierwszy stały garnizon US Army w Polsce od 21 marca 2023 r. "Camp Kościuszko"

We wtorek 21 marca 2023 r. w poznańskim "Camp Kościuszko" odbędzie się uroczystość przekształcenia Regionalnej Grupy Wsparcia w Garnizon Sił Zbrojnych US Army w Polsce. Jak podkreśla Ministerstwo Obrony Narodowej, będzie to pierwszy stały garnizon wojsk amerykańskich w Polsce. 

Nowe świadczenie wspierające 3176,88 zł dla niepełnosprawnych. Czy trzeba zrezygnować z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego?

Od 1 stycznia 2024 r. osoba niepełnosprawna może otrzymać świadczenie wspierające w kwocie dwa razy większej niż renta socjalna.  Na dziś jest to 3176,88 zł brutto. Czy skorzystanie z niego wymaga rezygnacji z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego?

Jak rozliczyć składkę zdrowotną za 2022 r. w ZUS RCA [nowy wzór od 1 maja 2023 r.]

W 2023 r. po raz pierwszy masz obowiązek złożyć roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r. Rozliczenie roczne przekazujesz w dokumencie za kwiecień 2023 roku

Jak często Polacy myją zęby? Sytuacja nie wygląda najlepiej

Jak często Polacy myją zęby?  Z najnowszego badania opinii społecznej wynika, że blisko 60% Polaków myje zęby dwa razy dziennie, a niecałe 20% robi to tylko raz. Z kolei ponad 11% ankietowanych sięga po szczoteczkę trzy razy w ciągu dnia, a niespełna 3% – częściej. Tylko nieco ponad 2% czyści zęby po każdym posiłku. Sondaż pokazuje też, że blisko 3% ankietowanych nie szczotkuje ich codziennie. Brakuje polityki profilaktycznej. 

Co to jest wyspa ciepła w miastach? [wywiad]

W miastach powstają tzw. wyspy ciepła, które - w połączeniu z falami upałów - dla wielu mogą być niebezpieczne. Aby sprawdzić, jak zmiany klimatu wpływają na miasta, Polska Agencja Kosmiczna zleciła wykonanie analizy wysp ciepła dla pięciu dużych polskich miast - mówi Jolanta Orlińska z POLSA.

Nowy wzór ZUS DRA w PDF dla rozliczenia składki zdrowotnej od 1 maja 2023 r. [zasady ogólne, ryczałt, podatek liniowy]

Do rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 r. wypełnia się blok XII nowego wzoru ZUS DRA. Formularz jest już opublikowany, ale obowiązuje od 1 maja 2023 r.

ZUS ZSWA do 31 marca 2023 r. Poradnik ZUS [PDF do ściągnięcia]

31 marca 2023 r. upływa termin na złożenie dokumentu ZUS ZSWA – Zgłoszenie / korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za 2022 rok.

Nowelizacja Kodeksu wyborczego - Dz.U. poz. 497 [Centralny Rejestr Wyborców]

Bezpłatne przewozy dla wyborców w gminach bez publicznego transportu, powstanie Centralnego Rejestru Wyborców, zmiany w zasadach nagrywania prac obwodowej komisji wyborczej.

Skierowanie do sanatorium w formie elektronicznej od 17 marca 2023 r.

Od piątku, 17 marca, działa e-skierowanie do sanatorium. Przyszły kuracjusz będzie mógł śledzić na Internetowym Koncie Pacjenta, na jakim etapie przetwarzania jest jego e-skierowanie - informuje Centrum e-Zdrowia

Darowizna na krwiodawstwo

Honorowy dawca krwi może skorzystać z ulgi w zeznaniu rocznym za 2022 r. Limit darowizn wynosi 6% dochodu/przychodu.

MRiPS: 3176,88 zł świadczenia wspierającego dla osób niepełnosprawnych. Potrzebne orzeczenie od wojewódzkiego zespołu orzeczniczego

Od 1 stycznia 2024 r. rząd wprowadzi nowy system pomocy osobom niepełnosprawnym. Będą trzy poziomy wsparcia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Na najwyższym osoba niepełnosprawna otrzyma dwukrotność obecnej renty socjalnej, czyli 3176,88 zł brutto.

Tabletka, kapsułka, czopek, globulka, syrop, zawiesina. Dlaczego lekarstwa mają różną postać?

Z jakiego powodu lekarstwo jest produkowane w formie tabletki, kapsułki, czopka, syropu? Wyjaśniają to farmaceuci z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w opublikowanym na YouToube filmie "Tabletka tabletce nierówna - czyli o nowoczesnych postaciach leku". 

Zmiany w umundurowaniu policjantów w 2023 r. Nowy rodzaj spodni ochronnych. Normy dla ubioru ćwiczebnego

Zostaną wprowadzone spodnie ochronne, które wraz z kurtką ochronną będą stanowiły ubiór przeznaczony dla policjantów oddziałów prewencji Policji i samodzielnych pododdziałów prewencji Policji.

Egzamin ósmoklasisty z języka obcego [2023 r. i 2024 r., wymogi, podstawa programowa, rozporządzenie]
Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r. i 2024 r.

Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r.

Egzamin ósmoklasisty z matematyki [wymogi, rozporządzenie]

Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z matematyki w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?