Jak przygotować się do zmian 2020 Podatki. Rachunkowość. Prawo pracy. ZUS
Biała lista podatników VAT
VAT Zmiany od 1 września i 1 listopada 2019 r.Każdy nauczyciel zatrudniony w szkole/placówce oświatowej, nawet na podstawie umowy na czas określony na zastępstwo nieobecnego nauczyciela, ma prawo do otrzymania świadczenia urlopowego.
UZASADNIENIE
Zasadą jest, że z nauczycielem zawiera się umowę o pracę na czas nieokreślony. Przepisy Karty Nauczyciela dopuszczają w niektórych sytuacjach możliwość nawiązania stosunku pracy z nauczycielami kontraktowymi, mianowanymi i dyplomowanymi na podstawie umowy o pracę na czas określony, ale tylko w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela.
reklama
reklama
PRZYKŁAD
W publicznej szkole podstawowej dyrektor przyjął zasadę, że nauczyciela, który już posiada stopień zawodowy, zatrudnia na czas określony uznając, że jest to okres próbny. Takie działania naruszają obowiązujące przepisy Karty Nauczyciela i tym samym taka umowa przekształca się w umowę na czas nieokreślony z uwagi na to, że nie zachodziły przesłanki określone w art. 10 ust. 7 karty (czyli zaistnienie potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela). Tak orzekł Sąd Najwyższy w uchwale z 14 czerwca 1994 r., I PZP 28/94, OSNP 1994/10/160).
Pracodawca, który zatrudni nauczyciela na podstawie umowy na czas określony, mimo że takie przesłanki nie zaistniały, musi pamiętać, że zawarcie trzeciej umowy o pracę na czas określony oznacza zawarcie umowy na czas nieokreślony (art. 251 Kodeksu pracy). Jednak przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie może przekraczać jednego miesiąca.
W pewnych sytuacjach istnieje możliwość nawiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze zajęć. Może to jednak nastąpić wyłącznie wówczas, gdy z przyczyn organizacyjnych nie ma możliwości zatrudnienia tych nauczycieli w pełnym wymiarze zajęć.
PRZYKŁAD
W 3-letnim liceum ogólnokształcącym są prowadzone zajęcia z języka włoskiego. Nauczyciel tego języka ma w planie zajęć przydzielone po 4 godziny języka w 3 klasach. Dlatego dyrektor mógł zawrzeć z nauczycielem mianowanym umowę o pracę na czas nieokreślony w wymiarze 12/18 etatu.
Obok wynagrodzenia, dodatków funkcyjnego, motywacyjnego, stażowego czy dodatków socjalnych jednym ze świadczeń przysługujących nauczycielom pozostającym w zatrudnieniu jest świadczenie urlopowe. Świadczenie to przysługuje wyłącznie nauczycielom czynnym, co oznacza, że do świadczenia urlopowego nie są uprawnieni nauczyciele – emeryci, którzy nie świadczą pracy.
Dyrektorzy szkół, placówek oświatowych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego uznają, niezgodnie z obowiązującym prawem, że do świadczenia urlopowego nie mają prawa pracujący nauczyciele emeryci czy nauczyciele zatrudnieni na zastępstwo nieobecnego nauczyciela.
PRZYKŁAD
Wychowawczyni przedszkola miejskiego od 1 września 2008 r. do 30 czerwca 2009 r. korzysta z urlopu dla poratowania zdrowia. Na ten okres na zastępstwo dyrektor zatrudnił inną nauczycielkę w pełnym wymiarze zajęć. W dniu rozwiązania umowy, tj. 30 czerwca br., dyrektor wypłaci tej nauczycielce świadczenie urlopowe w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia w roku szkolnym 2008/2009, tj. 833,36 zł. Takie postępowanie dyrektora jest prawidłowe.
Do świadczenia urlopowego są również uprawnieni nauczyciele pozostający w zatrudnieniu, a korzystający z urlopu dla poratowania zdrowia, jak też przebywający w stanie nieczynnym. Natomiast nie mają takiego prawa nauczyciele, którzy korzystają z urlopu bezpłatnego, gdyż w okresie tego urlopu zarówno prawa, jak i obowiązki pracownika są zawieszone.
Świadczenie urlopowe jest wypłacane ze środków funduszu socjalnego, który jest tworzony w szkołach/przedszkolach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. Wysokość świadczenia urlopowego odpowiada 37,5% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, które w 2009 r. wynosi 1000,04 zł. Wypłata tego świadczenia nie jest uzależniona od kryterium socjalnego, czyli sytuacji życiowej, materialnej i rodzinnej, lecz od zatrudnienia w szkole/placówce oświatowej w charakterze nauczyciela. Świadczenie to jest wypłacane nauczycielom do końca sierpnia każdego roku, w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym, który rozpoczyna się 1 września i kończy 31 sierpnia następnego roku kalendarzowego.
PRZYKŁAD
Nauczyciel języka angielskiego w szkole podstawowej ma zawartą umowę na jeden rok szkolny, na staż, w wymiarze 9 godzin tygodniowo (1/2 etatu). Dlatego dyrektor w lipcu 2009 r. wypłaci temu nauczycielowi świadczenie urlopowe w wysokości 500,02 zł.
Praca w godzinach ponadwymiarowych oraz w ramach podwyższonego pensum nie uprawnia nauczyciela do zwiększenia wysokości przysługującego mu świadczenia urlopowego. Obliczając wysokość tego świadczenia należy brać pod uwagę wyłącznie wymiar czasu pracy określony w umowie o pracę lub w akcie mianowania.
Świadczenie urlopowe wypłacane ze środków funduszu socjalnego jest zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne, natomiast podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Świadczenie urlopowe, w przeciwieństwie do innych świadczeń socjalnych, ma charakter roszczeniowy. Oznacza to, że w przypadku niewypłacenia świadczenia urlopowego nauczyciel może dochodzić swoich praw na drodze sądowej.
PRZYKŁAD
Nauczycielka języka polskiego 31 sierpnia 2007 r. przeszła na emeryturę. Z uwagi na to, że do pracy nie zgłosił się młody nauczyciel, dyrektor szkoły zatrudnił tę nauczycielkę na czas określony w roku szkolnym 2007/2008. Do końca sierpnia 2008 r. dyrektor wypłacił świadczenie urlopowe nauczycielom zatrudnionym w tej szkole, z wyjątkiem nauczycielki języka polskiego. W tej sytuacji nauczycielka powinna wystąpić z roszczeniem na drogę sądową o wypłatę świadczenia urlopowego.
• art. 53 Karty Nauczyciela,
• art. 5 ust. 1–4 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335),
• art. 251 Kodeksu pracy.
Joanna Skrobisz
radca prawny
