REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Leksykon wyborczy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Ostrzyżek

REKLAMA

REKLAMA

Kompendium wiedzy przed nadchodzącymi wyborami: czynne prawo wyborcze opiera sie na czterech zasadach...

Czynne prawo wyborcze zapewnia obywatelom możliwość udziału w głosowaniu i oddania głosu na kandydata do organów przedstawicielskich państwa, do organów samorządu bądź w referendum. Opiera się na czterech zasadach. Pierwsza z nich to powszechność, co oznacza, że prawo wyborcze mają wszyscy dorośli obywatele, którym prawo nie zabrania wzięcia udziału w wyborach. Druga zasada to równość, która wyraża się w tym, że każdy obywatel ma jeden głos oraz że każdy głos ma taką samą siłę. Kolejną jest bezpośredniość formalna polegająca na tym, że wyborca osobiście bierze udział w akcie głosowania. W Polsce obowiązuje też materialne rozumienie bezpośredniości głosowania - wyborca oddaje głos bezpośrednio na kandydata w wyborach. Ostatnią z zasad jest zasada tajnego głosowania rozumiana jako możliwość podjęcia przez wyborcę decyzji w warunkach zachowania tajemnicy. Prawo wybierania posłów i senatorów ma każdy obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat. Zapewnia to obywatelom polskim konstytucja, która jednocześnie zaznacza, że prawo wybierania nie przysługuje osobom, które prawomocnym orzeczeniem sądowym są ubezwłasnowolnione lub pozbawione praw publicznych. Natomiast Ordynacja wyborcza doprecyzowuje, że oddać głosu nie mogą osoby, które zostały pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu lub Trybunału Stanu. Aby wziąć czynny udział w wyborach do parlamentu, obywatel musi być ujęty w stałym rejestrze wyborców. Obejmuje on osoby stale zamieszkałe na obszarze gminy, którym przysługuje prawo wybierania. Można być ujętym tylko w jednym rejestrze wyborców. Wyborcy będący obywatelami polskimi, zameldowani na obszarze gminy na pobyt stały, są wpisywani do rejestru wyborców z urzędu. Aby móc oddać swój głos w sytuacji, gdy zamieszkujemy w danym miejscu na stałe, ale bez zameldowania, musimy złożyć w urzędzie gminy pisemny wniosek o wpisanie do rejestru. Ale nie tylko obywatele polscy mogą wybierać posłów i senatorów. Takie prawo przysługuje także obywatelom Unii Europejskiej, którzy nie są obywatelami polskimi, stale zamieszkują na obszarze gminy i są uprawnieni do korzystania z praw wyborczych w Rzeczypospolitej Polskiej.

Wyborcy przebywający na polskich statkach morskich znajdujących się w podróży w dniu wyborów oczywiście także mogą oddać swój głos. Muszą tylko zostać wpisani do spisu wyborców, który sporządza kapitan statku. Czynne prawo wyborcze przysługuje także obywatelom przebywającym za granicą. Warunkiem jest posiadanie przez nich ważnych polskich paszportów. Oprócz tego ich nazwiska muszą zostać umieszczone w spisie wyborców sporządzanym przez właściwego terytorialnie konsula. Dokonuje on wpisu na podstawie osobistego zgłoszenia wniesionego ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie lub telefaksem - najpóźniej w piątym dniu przed dniem wyborów.

Podstawa prawna

- Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483).

- Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 12 kwietnia 2001 r. (Dz.U. nr 46, poz. 499).

Przygotowała Małgorzata Ostrzyżek

OPINIA

ANTONI KAMIŃSKI

profesor z Instytutu Studiów Politycznych PAN

Frekwencja nie będzie wyższa, niż była podczas ostatnich wyborów, i nie przekroczy 40 proc. Ludzie są bowiem zagubieni. Wynika to z tego, że są dwie partie, które określają siebie jako umiarkowanie prawicowe. Mają programy polityczne dosyć różne, ale problem jest w tym, że zamiast prezentować jasny program, koncentrują się na wzajemnej krytyce, przybierającej czasem formę inwektyw. A skoro ludzie nie będą wiedzieli, na kogo zagłosować, to prawdopodobnie nie pójdą na wybory. Ten zamęt utrudnia bowiem podjęcie decyzji wyborczej.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dlaczego badania przesiewowe są takie ważne?

W tym roku Komisja Europejska, Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Instytut Onkologii wspólnie promują badania przesiewowe w kierunku raka. Kampania #GetScreenedEU ma zwiększyć świadomość, zwłaszcza wśród kobiet, i zachęcić do profilaktyki. Z danych WHO wynika, że wskaźnik przeżycia w przypadku wczesnego rozpoznania raka piersi przekracza 90 proc.

Nowe dotacje na modernizację energetyczną dla instytucji publicznych ze Śląska od czerwca 2025 r.

W województwie śląskim planowany jest nabór na dofinansowanie modernizacji energetycznej budynków użyteczności publicznej. Jak można wyczytać z harmonogramu już od 30 czerwca 2025 r. samorządy, szkoły, przychodnie, domy kultury i inne jednostki realizujące cele publiczne będą mogły ubiegać się o wsparcie sięgające nawet 85% kosztów kwalifikowanych. To realna szansa na zmniejszenie zużycia energii, obniżenie rachunków i podniesienie standardu obiektów.

Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

REKLAMA

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

REKLAMA

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

REKLAMA