Nowe obowiązki starostów
REKLAMA
REKLAMA
5 sierpnia 2009 r. weszła w życie ustawa z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę (dalej: ustawa o pomocy państwa). Określa ona zasady przyznawania okresowej zwrotnej pomocy państwa osobom fizycznym zobowiązanym do spłaty kredytu mieszkaniowego, które utraciły pracę (w tekście: kredytobiorcy), a także warunki korzystania z tej pomocy i jej zwrotu (dalej: pomoc na spłatę kredytu mieszkaniowego).
REKLAMA
Uprawnieni do otrzymania pomocy
Wsparcie na podstawie ustawy o pomocy państwa może być przyznane kredytobiorcy zobowiązanemu do spłaty kredytu mieszkaniowego, który po 1 lipca 2008 r. utracił pracę rozumianą jako:
• zatrudnienie lub inna praca zarobkowa, lub
REKLAMA
• prowadzenie działalności gospodarczej podlegającej wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej, jako przedsiębiorca niezatrudniający pracowników (w tym przypadku przez utratę pracy należy rozumieć zakończenie prowadzenia tej działalności).
Osoba planująca ubieganie się o wsparcie powinna zarejestrować się jako bezrobotna i mieć przyznane prawo do zasiłku dla bezrobotnych, a w dniu złożenia wniosku o pomoc posiadać status bezrobotnego.
Pomoc na spłatę nie przysługuje, jeżeli:
1) utrata zatrudnienia nastąpiła w wyniku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem przez uprawnionego lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w trybie art. 52 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy,
2) jeden z kredytobiorców uzyskał pomoc na zasadach określonych w ustawie o pomocy państwa, chyba że pomoc nie jest już udzielana, a okres udzielonej pomocy nie przekroczył 11 miesięcy; w takim przypadku łączny okres pomocy przyznanej kredytobiorcom na spłatę kredytu mieszkaniowego, zabezpieczonego hipoteką ustanowioną na tym samym przedmiocie kredytowania, nie może przekroczyć 12 miesięcy,
3) umowa kredytu mieszkaniowego została wypowiedziana,
4) w dniu złożenia wniosku o pomoc uprawniony lub jego małżonek:
• jest właścicielem innego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego,
• posiada inne spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego budowanych w celu przeniesienia ich własności na rzecz członków,
• jest najemcą innego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.
Jeśli kredytobiorcą jest jeden z małżonków, a istnieje między nimi wspólność majątkowa, i pracę utracił małżonek niebędący kredytobiorcą, pomoc może być przyznana, jeżeli małżonek ten:
• spełnia wynikające z ustawy o pomocy państwa warunki dotyczące utraty pracy, tj. utracił pracę zarobkową lub zakończył prowadzenie działalności gospodarczej,
• nie utracił zatrudnienia w wyniku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem przez uprawnionego lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Procedura przyznania pomocy
Pomoc na spłatę kredytu mieszkaniowego jest przyznawana na podstawie decyzji właściwego starosty na wniosek kredytobiorcy złożony według ustalonego wzoru (patrz: wniosek o przyznanie pomocy) w terminie do 31 grudnia 2010 r., w powiatowym urzędzie pracy, w którym został on zarejestrowany jako bezrobotny.
Do wniosku kredytobiorca musi dołączyć oświadczenie instytucji kredytującej (banku, spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej), które udzieliły kredytu.
Instytucja kredytująca na wniosek kredytobiorcy ma obowiązek wydać oświadczenie według wzoru określonego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 3 sierpnia 2009 r. w sprawie wzoru wniosku o przyznanie pomocy państwa w spłacie kredytu mieszkaniowego oraz wzoru oświadczenia instytucji kredytującej (dalej: rozporządzenie o wzorach wniosków), które powinno zawierać następujące informacje:
• nazwę i adres instytucji kredytującej,
• dane kredytobiorcy, tj. imię i nazwisko, adres miejsca zamieszkania, PESEL, o ile został nadany, oraz numer dowodu osobistego lub rodzaj i numer innego dokumentu potwierdzającego tożsamość,
• numer umowy kredytu mieszkaniowego,
• numer rachunku wskazany przez instytucję kredytującą przeznaczony do przekazywania pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego,
• walutę spłaty kredytu mieszkaniowego,
• terminy płatności oraz wysokość w złotych kolejnych 12 niewymagalnych miesięcznych rat kapitałowych i odsetkowych, a w przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia – terminy płatności tych rat rozpoczynające się od miesiąca następującego po upływie okresu wypłaty świadczenia z tytułu tej umowy.
Rozporządzenie o wzorach wniosków zawiera także wzór wniosku o przyznanie pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego.
Decyzja starosty w sprawie pomocy
Starosta wydaje decyzję w sprawie przyznania pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego, która powinna zawierać:
• określenie uprawnionego ze wskazaniem danych identyfikacyjnych,
• nazwę i adres instytucji kredytującej,
• numer rachunku wskazany przez instytucję kredytującą, przeznaczony do przekazywania pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego,
• walutę spłaty kredytu mieszkaniowego,
• terminy płatności i wysokość w złotych 12 kolejnych rat pomocy według stanu na dzień wydania decyzji.
W decyzji, która podlega natychmiastowemu wykonaniu, zamieszcza się również pouczenie o jej wygaśnięciu. Decyzja wygasa w przypadku:
• utraty przez kredytobiorcę statusu bezrobotnego z upływem miesiąca następującego po miesiącu, w którym utrata tego statusu nastąpiła,
• zbycia przedmiotu kredytowania z dniem zbycia,
• wypowiedzenia umowy kredytu mieszkaniowego z dniem upływu okresu wypowiedzenia,
• podjęcia czynności egzekucyjnych z przedmiotu kredytowania z dniem podjęcia pierwszej czynności egzekucyjnej,
• spłaty kredytu z dniem dokonania spłaty ostatniej raty.
Jeśli decyzja zawiera oczywiste omyłki uniemożliwiające jej realizację przez BGK albo nie zawiera danych umożliwiających jej realizację, BGK informuje niezwłocznie o tym fakcie starostę i kredytobiorcę. W takim przypadku BGK nie przekazuje rat pomocy wynikających z decyzji do czasu otrzymania od starosty kopii postanowienia o sprostowaniu błędów w wydanej decyzji albo informacji o braku podstaw do wydania postanowienia.
Forma pomocy
REKLAMA
Pomoc na spłatę kredytu mieszkaniowego dla kredytobiorców, którzy stracili pracę, polega na przekazywaniu przez BGK instytucji kredytującej środków, w wysokości określonej w decyzji starosty, z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Wysokość pomocy i terminy jej przekazywania starosta określi na podstawie informacji zawartych w oświadczeniu instytucji kredytującej. Będzie ona wyliczona jako równowartość 12-miesięcznych rat kapitałowych i odsetkowych kredytu mieszkaniowego. Jeśli jednak wysokość miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej jest wyższa niż 1200 zł, do określenia wysokości pomocy zostanie przyjęta kwota 1200 zł. Pomoc będzie przekazywana w ratach miesięcznych, nie wyższych niż 1200 zł, na rachunek wskazany przez instytucję kredytującą, przeznaczony do przekazywania pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego. Liczba rat nie może być większa niż 12.
Jeśli uprawniony zawarł umowę ubezpieczenia, na podstawie której przysługuje mu świadczenie z tytułu utraty pracy, przekazywanie rat pomocy rozpoczyna się po upływie okresu wypłaty świadczenia z tytułu tej umowy.
Bank Gospodarstwa Krajowego powinien poinformować starostę o wysokości środków przekazanych z tytułu dokonywanych płatności rat pomocy oraz terminach ich przekazania na rachunek instytucji kredytującej. Natomiast powiatowy urząd pracy powinien poinformować BGK o utracie przez osobę korzystającą z pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego statusu bezrobotnego.
Uprawnienia i kompetencje wojewodów>>
Zwrot pomocy
Osoba, która otrzymała pomoc na spłatę kredytu mieszkaniowego, ma obowiązek ją zwrócić. Zwrot pomocy rozpocznie się w miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynęły 2 lata od zaprzestania płatności rat pomocy, i będzie dokonywany:
• przez 8 kolejnych lat,
• w równych nieoprocentowanych miesięcznych ratach płatnych do 15 dnia każdego miesiąca na rachunek bankowy Funduszu Pracy właściwego powiatowego urzędu pracy.
Jeśli kredytobiorca zbędzie objęty pomocą przedmiot kredytowania, zwrot pomocy powinien się rozpocząć w terminie 30 dni od dnia zbycia. W przypadku niedotrzymania tego terminu starosta ma obowiązek wezwać kredytobiorcę do dokonania płatności, wyznaczając termin jej dokonania nie dłuższy niż 30 dni. W razie niedokonania płatności w terminie określonym w wezwaniu, starosta wyda decyzję w sprawie zwrotu pomocy.
Zwrot pomocy nienależnej
Jeśli zdarzy się, że osoba otrzyma pomoc nienależną, wówczas powinna dokonać zwrotu środków równych kwocie przyznanej pomocy wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia przekazania środków przez BGK na rachunek instytucji kredytującej. Zwrot środków powinien nastąpić na rachunek bankowy Funduszu Pracy właściwego powiatowego urzędu pracy w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji w sprawie pomocy nienależnej. Decyzję w sprawie zwrotu nienależnej pomocy wydaje starosta, który pomoc przyznał. Doręcza się ją osobie, której pomoc przyznano.
Za pomoc nienależną uważa się pomoc wypłaconą:
• pomimo zaistnienia okoliczności stanowiących podstawę zaprzestania płatności rat pomocy,
• na podstawie nieprawdziwych informacji lub sfałszowanych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd starosty przez osobę, której pomoc przyznano.
Dodatkowe obowiązki starosty
Poza wydawaniem decyzji w sprawie przyznania lub zwrotu pomocy starosta będzie także:
1) prowadził egzekucję należności z tytułu zwrotu pomocy w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
2) podejmował decyzje w sprawie odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub umorzenia w całości albo w części należności z tytułu zwrotu pomocy.
SŁOWNICZEK
Kredyt mieszkaniowy, na spłatę którego przysługuje pomoc, to:
1) kredyt udzielony na budowę domu jednorodzinnego, jeżeli przed złożeniem wniosku o pomoc właściwy organ nie zgłosił w terminie sprzeciwu w związku z zawiadomieniem o zakończeniu budowy albo została wydana ostateczna decyzja o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego, jeśli jego spłata została zabezpieczona hipoteką ustanowioną na przedmiocie kredytowania,
2) kredyt udzielony na nabycie:
• prawa własności domu jednorodzinnego lub prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym,
• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego,
• prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej
– jeśli jego spłata została zabezpieczona hipoteką ustanowioną na przedmiocie kredytowania,
3) kredyt udzielony na spłatę ww. kredytu mieszkaniowego, jeśli kredyt ten został zabezpieczony hipoteką na przedmiocie kredytowania,
4) ta część kredytu udzielonego na spłatę różnych zobowiązań kredytowych, która jest przeznaczona na spłatę kredytu mieszkaniowego, jeśli kredyt ten został zabezpieczony wymienioną wcześniej hipoteką.
Czy wójt może poprawić wydaną decyzję>>
WNIOSEK O PRZYZNANIE POMOCY
We wniosku kredytobiorca powinien:
1) podać imię i nazwisko, adres miejsca zamieszkania, PESEL, o ile został nadany, oraz numer dowodu osobistego lub rodzaj i numer innego dokumentu potwierdzającego tożsamość,
2) złożyć, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, oświadczenie o:
• istnieniu okoliczności stanowiących podstawę przyznania pomocy,
• warunkach wszystkich umów ubezpieczenia, na podstawie których przysługuje mu świadczenie z tytułu utraty pracy, w tym o terminie, w którym upływa okres wypłaty świadczeń z tytułu tych umów – w przypadku gdy zawarł umowę ubezpieczenia spłaty kredytu gwarantującego wypłatę świadczenia na wypadek utraty pracy.
INFORMACYJNE OBOWIĄZKI STAROSTY
Starosta ma obowiązek poinformować osobę korzystającą z pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego, co najmniej 30 dni przed terminem wpłaty pierwszej raty zwracanej pomocy, o wysokości miesięcznej raty, a także wskazać numer rachunku bankowego Funduszu Pracy powiatowego urzędu pracy, na który wpłaty te powinny być dokonywane.
Sławomir Liżewski
Podstawy prawne:
• Ustawa z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę (Dz.U. nr 115, poz. 964)
• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 115, poz. 958)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 3 sierpnia 2009 r. w sprawie wzoru wniosku o przyznanie pomocy państwa w spłacie kredytu mieszkaniowego oraz wzoru oświadczenia instytucji kredytującej (Dz.U. nr 123, poz. 1023)
REKLAMA
REKLAMA