Użyczenie

Najważniejszą cechą użyczenia jest jego nieodpłatność. Do użyczenia odnoszą się zatem przepisy kodeksu cywilnego, które dotyczą czynności prawnych nieodpłatnych. Umowa użyczenia może być zawarta w dowolnej formie.

Umowa użyczenia jest umową jednostronnie zobowiązującą, nie wzajemną. Jest umową realną czyli dochodzi do skutku przez porozumienie stron połączone z wydaniem rzeczy biorącemu. Użyczenie jest zbliżone do najmu, aczkolwiek przepisy o najmie mogą być stosowane do użyczenia tylko na zasadzie analogii. Przed wydaniem rzeczy stosunek użyczenia nie powstaje, a strony mogą jedynie zawrzeć odpowiednią umowę przedwstępną. Także to, obok nieodpłatności, odróżnia użyczenie od najmu.

Jeżeli umowa użyczenia nie określa sposobu używania rzeczy, biorący w użyczenie  może rzecz używać w sposób odpowiadający jej właściwościom i przeznaczeniu. Bez zgody użyczającego, biorący w użyczenie nie może oddać rzeczy użyczonej osobie trzeciej do używania.

Jeżeli umowa użyczenia została zawarta na czas nieoznaczony, użyczenie kończy się, gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić.

Jeżeli rzecz użyczona ma wady, użyczający obowiązany jest do naprawienia szkody, którą wyrządził biorącemu przez to, że wiedząc o wadach nie zawiadomił go o nich. Nie dotyczy to jednak przypadku, gdy biorący mógł wadę z łatwością zauważyć.

Zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej ponosi biorący do używania. Jeżeli poczynił inne wydatki lub nakłady na rzecz, stosuje się odpowiednio przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia. Biorący nie jest natomiast zobowiązany do utrzymywania przedmiotu użyczenia w stanie zdatnym do umówionego użytku czy dokonywania jakichkolwiek nakładów na rzecz.

Biorący do używania jest również odpowiedzialny za przypadkową utratę lub uszkodzenie rzeczy, jeżeli jej używa w sposób sprzeczny z umową albo z właściwościami lub z przeznaczeniem rzeczy. Odpowiedzialny jest także wtedy, gdy nie będąc do tego upoważniony przez umowę ani zmuszony przez okoliczności, powierza rzecz innej osobie, a rzecz nie byłaby uległa utracie lub uszkodzeniu, gdyby jej używał w sposób właściwy albo gdyby ją zachował u siebie. W przypadku takiego zachowania biorącego, użyczający może żądać zwrotu rzeczy, chociażby umowa użyczenia była zawarta na czas oznaczony, przy czym to na użyczającym spoczywa ciężar dowodu, iż przypadkowa utrata (uszkodzenie) rzeczy jest następstwem uchybienia obowiązkom biorącego.