REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola i nadzór nad samorządem terytorialnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Górski
Notowała Aw

REKLAMA

Gminy, powiaty i województwa samorządowe przy realizacji swych zadań podlegają kontroli i nadzorowi. Czynności nadzorczo-kontrolne sprawuje głównie wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa.

Działalność samorządu terytorialnego ma podstawy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (dalej: konstytucja). Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych (art. 163 konstytucji). Przy tym zadania służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego (dalej: JST) jako zadania własne, a jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, JST może zostać zlecone, w drodze ustawy, wykonywanie innych zadań publicznych.

Realizacja zadań przez JST powinna być przede wszystkim zgodna z obowiązującym porządkiem prawnym, czemu służy ustanowiony system kontroli i nadzoru.

Nadzór wykonywany przez wojewodę

Ustawa z 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (dalej: u.w.a.r.w.) stanowi w art. 3 ust. 1 pkt 4, że wojewoda jest organem nadzoru nad działalnością JST i ich związków pod względem legalności.

Ponadto wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.

Wojewoda sprawuje też nadzór nad działalnością JST i ich związków na zasadach określonych w odrębnych ustawach (art. 12 u.w.a.r.w.). Tymi ustawami są ustawy określające ustrój samorządu terytorialnego, a więc: ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.), ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (dalej: u.s.p.) oraz ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (dalej: u.s.w.). Organ nadzoru może więc wkraczać w działalność samorządową tylko w przypadkach przewidzianych w ustawach, a nie w jakąkolwiek działalność samorządu. Ingerencja nadzorcza jest więc ustawowo ograniczona, co chroni samodzielność JST.

Zamów książkę: Dyscyplina finansów publicznych po zmianach >>

Najdalej sięgająca ingerencja będzie dotyczyć spraw wykonywanych przez JST na rachunek wojewody. Wojewoda może bowiem powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych spraw z zakresu swojej właściwości m.in. JST lub kierownikom samorządowych osób prawnych funkcjonujących w województwie. Powierzenie to następuje na podstawie porozumienia administracyjnego, w którym określa się m.in. zasady sprawowania przez wojewodę kontroli nad prawidłowym wykonywaniem powierzonych zadań.

Wojewoda ma obowiązek zapewnić współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków, na zasadach określonych w odrębnych ustawach. W sytuacjach nadzwyczajnych dotyczących tych dziedzin i spraw, jak również w sytuacjach kryzysowych, wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące organy JST (art. 22 pkt 2 i art. 25 u.w.a.r.w.).

Do zadań wojewody należy też kontrola wykonywania przez organy JST zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia. Kontrola ta wykonywana jest pod względem legalności, gospodarności i rzetelności. Zasady i tryb przeprowadzania takiej kontroli określa obecnie ustawa z 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (dalej: u.k.a.r.).

Więcej w Gazecie Samorządu i Administracji - Zamów prenumeratę >>

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Minimalne warunki utrzymania psów i kotów w schroniskach dla zwierząt [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie minimalnych warunków utrzymywania psów i kotów w schroniskach dla zwierząt trafił do konsultacji i opiniowania. Co zawiera? Co się zmieni?

Nowe świadczenie "Moje zdrowie – Bilans Zdrowia Osoby Dorosłej": większa dostępność do skierowań na badania. Jakie badania będzie można zrobić? Kto będzie mógł wystawić skierowanie na badanie? [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Ministerstwo Zdrowia pracuje nad zmianami mającymi zwiększenie dostępności do świadczeń zdrowotnych o charakterze diagnostyczno-profilaktycznym. Położne i pielęgniarki będą mogły wystawiać skierowania na badania w ramach nowego świadczenia "Moje zdrowie – Bilans Zdrowia Osoby Dorosłej". Jakie badania będzie można zrobić?

W czwartek nawet blisko 30 st. C. Gdzie takie temperatury?

Jest szansa, że w tym roku na Wielkanoc nie będzie śniegu. Od kilku dni pogoda jest wiosenna, w czwartek temperatura wyniesie od 21 do 26 st. C, a w centrum możliwe jest nawet 27 st. C!

Podwyżki dla pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Kto odpowiada za podwyżki? Odpowiedź MF i MRPiPS [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Podwyżki dla pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Kto odpowiada za podwyżki? Odpowiedź MF i MRPiPS. Co zakłada projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniający rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (RD172)?

REKLAMA

Nowa taryfa za prąd później! Rząd przesuwa termin, czeka na niższe ceny energii

Rząd planuje przesunąć start nowych taryf energii z lipca na październik 2025 roku. Powód? Lepsze warunki na rynku hurtowym dają szansę na niższe ceny prądu dla gospodarstw domowych. To może oznaczać realne oszczędności – ale trzeba będzie poczekać.

Badania cholesterolu w bilansie sześciolatka. Od kiedy?

Od 5 maja do programu badań bilansu zdrowia sześciolatka wchodzi lipidogram. Rzeczniczka praw dziecka Monika Horna-Cieślak uważa to za ogromny sukces, bo zwiększy się świadomość, że choroby serca mogą dotykać także młodych.

Jak i kiedy rezerwować wakacje, żeby było najtaniej?

Jak Polacy planują wakacje? Na ostatnią chwilę czy z wyprzedzeniem? Jak najtaniej zarezerwować hotel? Czy Polacy chętnie spędzają wakacje w kraju?

Kalendarz szczepień dorosłych [TABELA]

Kalendarz szczepień dorosłych. Kiedy i na co warto się zaszczepić? Które szczepionki są szczególnie zalecane dla seniorów? Ile dawek poszczególnych szczepionek? Polskie Towarzyszko Medycyny rodzinnej we współpracy z Fundacją MY PACJENCI opracowało kalendarz szczepień dla dorosłych.

REKLAMA

Branża pirotechniczna chce wzmocnić potencjał obronny kraju

W odpowiedzi na zapowiadane przez rząd plany dotyczące szeroko zakrojonych szkoleń wojskowych, przedstawiciele branży pirotechnicznej, w liście wysłanym do ministrów obrony oraz spraw wewnętrznych i administracji, podkreślają swoje unikalne kompetencje i zasoby. Chodzi o wzmocnienie bezpieczeństwa państwa oraz efektywną współpracę ze strukturami obronnymi.

Od 1 stycznia 2026 r. nowy obowiązek jednostek sektora finansów publicznych. Chodzi o zmiany w zakresie rejestru umów

Od 1 stycznia 2026 r. nowy obowiązek jednostek sektora finansów publicznych. Chodzi m.in. o zmiany w zakresie rejestru umów. Projekt nowelizacji trafił do opiniowania. Projektodawcą jest Ministerstwo Finansów.

REKLAMA