REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola i nadzór nad samorządem terytorialnym

Paweł Górski
Notowała Aw

REKLAMA

Gminy, powiaty i województwa samorządowe przy realizacji swych zadań podlegają kontroli i nadzorowi. Czynności nadzorczo-kontrolne sprawuje głównie wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa.

Działalność samorządu terytorialnego ma podstawy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (dalej: konstytucja). Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych (art. 163 konstytucji). Przy tym zadania służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego (dalej: JST) jako zadania własne, a jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, JST może zostać zlecone, w drodze ustawy, wykonywanie innych zadań publicznych.

Realizacja zadań przez JST powinna być przede wszystkim zgodna z obowiązującym porządkiem prawnym, czemu służy ustanowiony system kontroli i nadzoru.

Nadzór wykonywany przez wojewodę

Ustawa z 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (dalej: u.w.a.r.w.) stanowi w art. 3 ust. 1 pkt 4, że wojewoda jest organem nadzoru nad działalnością JST i ich związków pod względem legalności.

Ponadto wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.

Wojewoda sprawuje też nadzór nad działalnością JST i ich związków na zasadach określonych w odrębnych ustawach (art. 12 u.w.a.r.w.). Tymi ustawami są ustawy określające ustrój samorządu terytorialnego, a więc: ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.), ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (dalej: u.s.p.) oraz ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (dalej: u.s.w.). Organ nadzoru może więc wkraczać w działalność samorządową tylko w przypadkach przewidzianych w ustawach, a nie w jakąkolwiek działalność samorządu. Ingerencja nadzorcza jest więc ustawowo ograniczona, co chroni samodzielność JST.

Zamów książkę: Dyscyplina finansów publicznych po zmianach >>

Najdalej sięgająca ingerencja będzie dotyczyć spraw wykonywanych przez JST na rachunek wojewody. Wojewoda może bowiem powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych spraw z zakresu swojej właściwości m.in. JST lub kierownikom samorządowych osób prawnych funkcjonujących w województwie. Powierzenie to następuje na podstawie porozumienia administracyjnego, w którym określa się m.in. zasady sprawowania przez wojewodę kontroli nad prawidłowym wykonywaniem powierzonych zadań.

Wojewoda ma obowiązek zapewnić współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków, na zasadach określonych w odrębnych ustawach. W sytuacjach nadzwyczajnych dotyczących tych dziedzin i spraw, jak również w sytuacjach kryzysowych, wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące organy JST (art. 22 pkt 2 i art. 25 u.w.a.r.w.).

Do zadań wojewody należy też kontrola wykonywania przez organy JST zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia. Kontrola ta wykonywana jest pod względem legalności, gospodarności i rzetelności. Zasady i tryb przeprowadzania takiej kontroli określa obecnie ustawa z 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (dalej: u.k.a.r.).

Więcej w Gazecie Samorządu i Administracji - Zamów prenumeratę >>

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rząd kończy prace nad nowym rozporządzeniem o szkoleniach w Policji. Co się zmienia? [projekt rozporządzenia]

    Nowe rozporządzenie odpowiada regulacjom określonym w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 grudnia 2022 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania szkoleń zawodowych oraz doskonalenia zawodowego w Policji (Dz. U. poz. 2826). 

    Krajowy Program Żeglugowy do roku 2030 ustanowiony. Co jest w planach?

    Czy rola śródlądowego transportu wodnego wreszcie się zwiększy? Rada Ministrów przyjęła uchwałę ws. ustanowienia Krajowego Programu Żeglugowego do roku 2030. Co ma zapewnić program? 

    MON: Zasady mianowania na stopnie wojskowe [Rozporządzenie od 13 października 2023 r.]

    ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 28 sierpnia 2023 r. w sprawie mianowania na stopnie wojskowe (Dziennik Ustaw - rok 2023 poz. 2113)

    Świadczenia dla żołnierza zawodowego: dodatek za rozłąkę, zwrot kosztów dojazdu, dopłaty do wypoczynku i rehabilitacji dzieci [ROZPORZĄDZENIE od 24 X 2023 r.]

    Zostało opublikowane ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 18 września 2023 r. w sprawie świadczeń socjalnobytowych dla żołnierzy zawodowych. Wejdzie w życie 24 X 2023 r.

    REKLAMA

    Codzienne picie herbaty może mieć znaczenie w profilaktyce cukrzycy

    Codzienne picie herbaty, zwłaszcza ciemnej tj. herbaty podwójnie fermentowanej, korzystnie wpływa na metabolizm glukozy i w ten sposób może obniżać ryzyko stanu przedcukrzycowego oraz cukrzycy typu 2 – wynika z badania naukowców z Australii i Chin.

    Bon 2500 zł: ROZPORZĄDZENIE MINISTRA CYFRYZACJI z dnia 28 września 2023 r. [poz. 2071]

    ROZPORZĄDZENIE MINISTRA CYFRYZACJI z dnia 28 września 2023 r. w sprawie określenia grup nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych uprawnionych do otrzymania wsparcia sfinansowanego ze środków publicznych.

    Ministerstwo Cyfryzacji: przykładowy wzór wniosku o bon 2500 zł. Do wniosku koniecznie dołącz plik Excel

    Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało wzór wniosku o bon 2500 zł dla nauczycieli klas IV-VIII i uprawnionych pracowników pedagogicznych.

    Instrukcja Ministra Cyfryzacji: Jak złożyć wniosek o wydanie bonu 2500 zł na zakup laptopa? [Dla nauczycieli i dyrektorów szkół]

    Od 10 października 2023 r. nauczyciele klas IV-VIII klas mogą składać wnioski o przyznanie bonu 2500 zł przeznaczonego na zakup laptopa. Prawo to mają także pracownicy pedagogiczni przyporządkowani do tych klas.  

    REKLAMA

    Jakie kwalifikacje musi mieć nauczyciel? Nowe rozporządzenie MEiN od 3 października 2023 r.

    W dniu 3 października 2023 r. weszło w życie nowe rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z  14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli. Rozporządzenie to określa szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli, w szczególności poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do poszczególnych typów szkół i rodzajów placówek. W rozporządzeniu znajdują się też warunki uzyskiwania kwalifikacji do nauczania języków obcych, wykaz egzaminów, poprzez które uzyskuje się kwalifikacje do nauczania języków obcych, a także szkoły i przypadki, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli.

    Stypendium socjalne, rektora, zapomoga. Na jakie świadczenia mogą liczyć studenci w roku akademickim 2023/24?

    Rozpoczął się nowy rok akademicki. Ministerstwo Edukacji i Nauki przypomniało, o jakiego rodzaju świadczenia mogą ubiegać się studenci. Komu przysługuje prawo do świadczeń? 

    REKLAMA