REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola i nadzór nad samorządem terytorialnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Górski
Notowała Aw

REKLAMA

Gminy, powiaty i województwa samorządowe przy realizacji swych zadań podlegają kontroli i nadzorowi. Czynności nadzorczo-kontrolne sprawuje głównie wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa.

Działalność samorządu terytorialnego ma podstawy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (dalej: konstytucja). Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych (art. 163 konstytucji). Przy tym zadania służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego (dalej: JST) jako zadania własne, a jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, JST może zostać zlecone, w drodze ustawy, wykonywanie innych zadań publicznych.

Realizacja zadań przez JST powinna być przede wszystkim zgodna z obowiązującym porządkiem prawnym, czemu służy ustanowiony system kontroli i nadzoru.

Nadzór wykonywany przez wojewodę

Ustawa z 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (dalej: u.w.a.r.w.) stanowi w art. 3 ust. 1 pkt 4, że wojewoda jest organem nadzoru nad działalnością JST i ich związków pod względem legalności.

Ponadto wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.

Wojewoda sprawuje też nadzór nad działalnością JST i ich związków na zasadach określonych w odrębnych ustawach (art. 12 u.w.a.r.w.). Tymi ustawami są ustawy określające ustrój samorządu terytorialnego, a więc: ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.), ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (dalej: u.s.p.) oraz ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (dalej: u.s.w.). Organ nadzoru może więc wkraczać w działalność samorządową tylko w przypadkach przewidzianych w ustawach, a nie w jakąkolwiek działalność samorządu. Ingerencja nadzorcza jest więc ustawowo ograniczona, co chroni samodzielność JST.

Zamów książkę: Dyscyplina finansów publicznych po zmianach >>

Najdalej sięgająca ingerencja będzie dotyczyć spraw wykonywanych przez JST na rachunek wojewody. Wojewoda może bowiem powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych spraw z zakresu swojej właściwości m.in. JST lub kierownikom samorządowych osób prawnych funkcjonujących w województwie. Powierzenie to następuje na podstawie porozumienia administracyjnego, w którym określa się m.in. zasady sprawowania przez wojewodę kontroli nad prawidłowym wykonywaniem powierzonych zadań.

Wojewoda ma obowiązek zapewnić współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków, na zasadach określonych w odrębnych ustawach. W sytuacjach nadzwyczajnych dotyczących tych dziedzin i spraw, jak również w sytuacjach kryzysowych, wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące organy JST (art. 22 pkt 2 i art. 25 u.w.a.r.w.).

Do zadań wojewody należy też kontrola wykonywania przez organy JST zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia. Kontrola ta wykonywana jest pod względem legalności, gospodarności i rzetelności. Zasady i tryb przeprowadzania takiej kontroli określa obecnie ustawa z 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (dalej: u.k.a.r.).

Więcej w Gazecie Samorządu i Administracji - Zamów prenumeratę >>

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe dotacje na modernizację energetyczną dla instytucji publicznych ze Śląska od czerwca 2025 r.

W województwie śląskim planowany jest nabór na dofinansowanie modernizacji energetycznej budynków użyteczności publicznej. Jak można wyczytać z harmonogramu już od 30 czerwca 2025 r. samorządy, szkoły, przychodnie, domy kultury i inne jednostki realizujące cele publiczne będą mogły ubiegać się o wsparcie sięgające nawet 85% kosztów kwalifikowanych. To realna szansa na zmniejszenie zużycia energii, obniżenie rachunków i podniesienie standardu obiektów.

Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

REKLAMA

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

REKLAMA

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

REKLAMA