REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niedostarczenie lokalu socjalnego - odszkodowanie od gminy

Maciej J. Nowak
Odszkodowanie, pieniądze.
Odszkodowanie, pieniądze.
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku gdy gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze od gminy na podstawie art. 417 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (art. 18 ust. 4. u.o.p.l.). Przepis ten dotyczy szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej.

Zakres odszkodowawczy gminy wobec właściciela lokalu zajmowanego przez lokatora z orzeczonym prawem do mieszkania socjalnego zależy od zachowania byłego najemcy. Jednak w większości przypadków to samorząd będzie ponosił wszystkie koszty płatności na rzecz właściciela.

REKLAMA

Jednym z najbardziej skomplikowanych zagadnień dotyczących realizacji zadań własnych gminy jest gospodarka mieszkaniowa. Z jednej strony, istnieje ogólny obowiązek gmin w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty samorządowej, a z drugiej strony, należy zwrócić uwagę na szczegółowe problemy pojawiające się przy tej okazji. Niewątpliwie jednym z nich jest obowiązek uiszczania odszkodowań w sytuacji, gdy gmina nie jest w stanie w danym momencie zapewnić osobie uprawnionej lokalu socjalnego.

Polecamy: Forum

Odszkodowania płacone przez lokatorów

REKLAMA

Zasady obciążania gmin za niedostarczenie lokalu socjalnego uregulowano przede wszystkim w art. 18 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (dalej: u.o.p.l.). Wprowadzono tam regułę, zgodnie z którą osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego mają obowiązek co miesiąc, do dnia opuszczenia lokalu, uiszczać odszkodowanie.

Odszkodowanie płacone przez byłego lokatora powinno odpowiadać wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby utrzymać z tytułu najmu (czyli czynszu komercyjnego). Natomiast osoby uprawnione do lokalu socjalnego (czyli osoby, które takie prawo uzyskały w wyroku sądu), do czasu dostarczenia im takiego lokalu przez gminę opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł. Oznacza to, że tych osób nie można zobowiązać do uiszczania odszkodowania uzupełniającego. Odszkodowanie to, co do zasady, powinny płacić osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego, które nie mają prawa do lokalu socjalnego (lub zamiennego). Obejmuje ono poniesione przez właściciela lokalu straty, które przekraczają wartość odszkodowania uiszczanego jako odpowiednik czynszu. Wiąże się to z założeniem, że gdyby nie obowiązek tolerowania w lokalu byłego lokatora, właściciel mógłby wykorzystać lokal w zupełnie inny sposób, uzyskując jednocześnie zdecydowanie wyższy dochód.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Można wyróżnić następujące przypadki, gdy wymagane jest odszkodowanie:

1) osobą zajmującą lokal bez tytułu prawnego jest osoba, której przyznano prawo do lokalu socjalnego – wówczas możliwe jest do uzyskania od niej jedynie odszkodowanie w wysokości dotychczasowego czynszu albo innych opłat za używanie lokalu,

2) osoba zajmuje lokal bez tytułu prawnego, nie ma też przyznanego prawa do lokalu socjalnego – poza odszkodowaniem w wysokości dotychczasowego czynszu, lub innych opłat za używanie lokalu, właściciel może również żądać odszkodowania uzupełniającego.

Obowiązki gminy

REKLAMA

W przypadku gdy gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze od gminy na podstawie art. 417 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (art. 18 ust. 4. u.o.p.l.). Przepis ten dotyczy szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej. W tym przypadku zawinionym zaniechaniem gminy jest niedostarczenie danej osobie lokalu socjalnego. Oczywiście zaniechanie takie będzie miało miejsce bardzo często z przyczyn od strony faktycznej niezależnych od gminy: liczba osób uprawnionych do lokali socjalnych może być zdecydowanie większa od liczby dostępnych lokali. Okoliczność ta nie uchybia jednak wymogom zaistnienia odpowiedzialności odszkodowawczej.

Trzeba przy tym zauważyć, że gmina zobowiązana jest do zapłaty odszkodowania tylko wtedy, gdy właściciel wykaże, że na skutek zajmowania lokalu bez tytułu prawnego poniósł szkodę (uchwała SN z 7 kwietnia 2006 r., sygn. akt III CZP 21/06). Wysokość roszczenia odszkodowawczego właściciela od gminy stanowi różnica między odszkodowaniem, jakie mógłby uzyskać na podstawie art. 18 ust. 2 u.o.p.l., a należnym od byłego lokatora uprawnionego do lokalu socjalnego (uchwała SN z 16 kwietnia 2003 r., sygn. akt III CZP 22/03). Czyli, jeżeli były lokator regularnie uiszcza odszkodowanie, które go dotyczy (czyli w wysokości dotychczasowego czynszu lub innych opłat za używanie lokalu), właściciel lokalu może wystąpić względem gminy z roszczeniem o odszkodowanie uzupełniające. Właściciel przy takiej okazji powinien wykazać, że gdyby udostępnił do odpłatnego korzystania lokal innej osobie niż były lokator z prawem do mieszkania socjalnego, uzyskałby z tego tytułu zdecydowanie wyższy dochód. Przy tej okazji pod uwagę brane byłyby m.in.:

- rzeczywista wola właściciela w zakresie oddania lokalu innej osobie do odpłatnego korzystania,

- możliwość w zakresie oddania przez właściciela lokalu do odpłatnego korzystania,

- rzeczywiste stawki, które właściciel przy takim założeniu mógłby uzyskać.

Wszystkie te elementy w razie sporu powinny zostać wykazane w postępowaniu sądowym.

Odpowiedzialność odszkodowawcza gminy wobec właściciela lokalu nie jest odpowiedzialnością subsydiarną (polegającą na możliwości zgłoszenia roszczeń do gminy dopiero po bezskutecznych próbach zaspokojenia się z majątku byłego lokatora), tylko odpowiedzialnością in solidum. W praktyce oznacza to, że jeżeli lokator nie reguluje roszczeń względem właściciela lokalu, ten może wystąpić względem gminy z żądaniem zapłaty całego odszkodowania. W sytuacji gdy były lokator regularnie uiszcza swoje odszkodowanie, właściciel względem gminy może wystąpić z roszczeniem dotyczącym jedynie odszkodowania uzupełniającego.

Rozwiązania dotyczące obowiązku odszkodowawczego gmin w sytuacji niedostarczenia lokalu socjalnego wiążą się z dużymi kosztami finansowymi. Jednak rozwiązanie to, biorąc pod uwagę inne środki ochrony prawnej lokatorów, wywołują najmniej negatywne konsekwencje dla właścicieli lokali. Nie można raczej liczyć na zmianę tych przepisów.

Roszczenie odszkodowawcze właściciela lokalu przeciwko gminie, przewidziane w art. 18 ust. 5 u.o.p.l., obejmuje wynagrodzenie szkody w pełnej wysokości.

Z orzecznictwa

Za okres od wygaśnięcia stosunku najmu do uprawomocnienia się wyroku eksmisyjnego jest płacone odszkodowanie według zasad określonych w art. 18 (u.o.p.l. – przyp. red.).

Uchwała SN z 6 grudnia 2012 r., sygn. akt III CZP 72/12

Z orzecznictwa

Roszczenie odszkodowawcze właściciela lokalu przeciwko gminie, przewidziane w art. 18 ust. 5 u.o.p.l., obejmuje wynagrodzenie szkody w pełnej wysokości.

Postanowienie SN z 25 czerwca 2008 r., sygn. akt III CZP 46/08

Z orzecznictwa

Odszkodowanie dotyczące gminy może obejmować także opłaty związane z korzystaniem z lokalu.

Uchwała SN z 16 maja 2012 r., sygn. akt III CZP 12/12

Podstawy prawne

● Ustawa z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (j.t. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 266; ost. zm. Dz.U. z 2012 r. poz. 951)

● Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93; ost. zm. Dz.U. z 2011 r. nr 230, poz. 1370).

Polecamy serwis: Zarządzenie nieruchomościami

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    100 tys. osób na "Marszu Miliona Serc" - policja potwierdza informacje PAP

    "Marsz Miliona Serc" odbył się w Warszawie 1 października 2023 r. Frekwencja tego Marszu z godz. 12, to ok. 60 tys. na rondzie Dmowskiego i ok. 40 tys. na trasie przemarszu - informuje w poniedziałek 2 października stołeczna policja. Tym samym policja potwierdziła nieoficjalne informacje PAP, kwestionowane przez KO w tej sprawie.

    Uczniowie będą ćwiczyć na symulatorach strzeleckich. "Broń jak prawdziwa"

    Symulatory ćwiczeń strzeleckich trafią do dwóch szkół ponadpodstawowych. Na czym będzie polegało strzelanie? Ile szkołę będzie kosztował symulator? 

    Nobel z medycyny 2023 za odkrycia, które dały szczepionkę na covid

    Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny otrzymali w 2023 roku Katalin Karikó i Drew Weissman "za odkrycia dotyczące modyfikacji zasad nukleozydowych, które umożliwiły opracowanie skutecznych szczepionek mRNA przeciwko COVID -19". Nagrodą Nobla, wynoszącą 11 mln koron szwedzkich (ok. 4,41 mln zł), laureaci podzielą się po połowie.

    Wzór wniosku o bon 2500 zł na laptop dla nauczyciela. Podaj email i numer telefonu. Przyjdą na nie kody [10 października 2023 r.]

    Nauczyciele muszą złożyć wniosek o przyznanie bonu 2500 zł. W artykule wzór wniosku. Można go składać w okresie od 10-13 października w zależności od grupy uprawnionych. Jest krótki okres składania wniosków - przez 30 dni.

    REKLAMA

    Nowe standardy kształcenia lekarzy i lekarzy dentystów. Co się zmieni w 2024/2025? [Rozporządzenie]

    Minister Edukacji i Nauki, w porozumieniu z Ministrem Zdrowia, podpisał rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego w części dotyczącej zawodu lekarza i lekarza dentysty. 

    Starsze małżeństwo zaufało nawigacji, ugrzęźli w błocie w środku lasu

    Nawigacja samochodowa w tym przypadku nie okazała się pomocna. Starsze małżeństwo wracające z sanatorium zostało pokierowane przez GPS do lasu, gdzie ich samochód ugrzązł w błocie. Na pomoc przybyli policjanci z Lubaczowa. 

    Pieszy przegrywa z samochodem. Jak poprawić infrastrukturę dla pieszych?

    Pieszy na drodze. Chociaż każdy z nas jest pieszym, to jednak priorytet na drodze mają potrzeby kierowców. Z czym na co dzień mierzy się piechur. Jak można poprawić przestrzeń spacerową? 

    Rok akademicki 2023/24 - jaki będzie, co się zmienia, dla kogo stypendia?

    W dniu 2 października 2023 r. większość szkół wyższych w Polsce rozpoczyna nowy rok akademicki 2023/24. W tym roku ponad 1,2 mln studentów będzie uczyć się na ponad 350 uczelniach. MEiN planuje m.in. zasilić dodatkowymi środkami subwencję dla uczelni, rozwijać Branżowe Centra Umiejętności i dążyć do umiędzynarodowienia polskiej nauki.

    REKLAMA

    Od 10 X 2023 r. składasz wniosek o bon 2500 zł na laptop. Tylko dla nauczycieli z klas IV-VIII. Cztery terminy. Tylko 30 dni na złożenie wniosku

    Minister Cyfryzacji wyznaczy w tym tygodniu 10-13 października 2023 r. jako początkowe daty składania wniosków o bon 2500 zł dla nauczycieli.

    P.Czarnek: PO zaciągnęła kredyt w niemieckim banku na przegraną kampanię wyborczą

    Platforma Obywatelska zaciąga dług na przegraną kampanię wyborczą w niemieckim banku; to tak jakby powiedzieć oczywistość. Nie jest to dla nas żadnym zaskoczeniem – powiedział 29 września 2023 r. minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek.

    REKLAMA