Tabletka, kapsułka, czopek, globulka, syrop, zawiesina. Dlaczego lekarstwa mają różną postać?

Dlaczego lek jest produkowany w formie tabletki, kapsułki lub płynu?  Film edukacyjny Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

Dlaczego dany lek jest w formie tabletki, drażetki, globulki, kapsułki, syropu, zawiesiny czy płynu - tłumaczą farmaceuci z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w najnowszym filmie opublikowanych w cyklu edukacyjnym "Teraz już wiem". Projekt dofinansowany przez resort edukacji i nauki służy popularyzacji wiedzy. 

Specjaliści z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku (UMB) w przystępnej formie tłumaczą w realizowanych filmach różne zagadnienia związane ze zdrowiem i leczeniem, przy okazji angażując w tematykę młodych ludzi. Filmom zamieszczanym w internecie towarzyszą bowiem konkursy z nagrodami.

Najnowszy film pt. "Tabletka tabletce nierówna, czyli o nowoczesnych postaciach leku" opowiada o tym, czym są leki, jakie mają formy (postaci) i z czego te postaci leków wynikają.

Kierownik Zakładu Farmacji Stosowanej UMB prof. Katarzyna Winnicka wyjaśniła, że lek jest substancją lub mieszaniną substancji leczniczych, które są stosowane w celach terapeutycznych w chorobie, ale też w profilaktyce chorób lub nawet w diagnostyce.

Jak produkuje się lek?

"Należy podkreślić, że substancji leczniczych nie stosuje się samodzielnie. W procesie produkcji leków łączy się je z substancjami pomocniczymi, substancjami obojętnymi, dzięki którym uzyskuje się pożądaną dla danego leku formę, czyli postać. I to właśnie postać leku decyduje o skuteczności, o trwałości i bezpieczeństwie substancji leczniczej" - tłumaczy w opublikowanym filmie Winnicka.

Różne postacie leku

Dr Marta Szekalska z tego samego zakładu wyjaśnia, że lek może mieć postać proszku, granulatu, tabletki, drażetki, kapsułki, czopku albo globulki. To stałe postacie leku. Półstałe formy to: maść, krem, żel. Do płynnych należą: roztwory, krople, zawiesiny, nalewki oraz syropy i emulsje.

Specjalistka zaznacza, że atrakcyjne formy leków są przeznaczane na dzieci. "Należy jednak pamiętać, że leki to nie cukierki i tylko rozważne ich przyjmowanie po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą gwarantuje bezpieczeństwo i odpowiedni skutek terapeutyczny"- zaznaczyła Szekalska.

Dlaczego lekarstwa mają różną formę?

Wskazała, że to, czy dany lek jest w formie tabletki, kapsułki czy płynu to nie przypadek. "Wynika to z właściwości substancji leczniczej, substancji pomocniczych oraz choroby pacjenta, w której ma być zastosowana. Odpowiednio zaprojektowana postać leku umożliwia działanie substancji czynnej w odpowiednim miejscu i czasie" - tłumaczyła Szekalska. Dodała, że tabletki, kapsułki i drażetki to najpopularniejsze postacie leków.

Z czego składa się tabletka?

Farmaceuci tłumaczą, że tabletka składa się z rdzenia, w którym jest zawarta substancja lub substancje lecznicze i otoczki, która pełni różne role, np. może maskować gorzki smak, ułatwiać połykanie, ale też chronić przewód pokarmowy przed drażniącym działaniem substancji, które użyto w tabletce. Niektóre tabletki muszą rozpaść się szybko w jamie ustnej, inne nie - tłumaczy w filmie mgr farm. Joanna Potaś z UMB. 
Niektóre mają otoczkę, która sprawi, że lek będzie dopiero wchłaniany w jelicie cienkim, a nie w żołądku, bo chroni w ten sposób śluzówkę żołądka. 

Producenci leków oznaczają na opakowaniach jak uwalniają się substancje w lekach, czy długo czy krótko, czy mają np. spowolnione czy długie działanie. 

Specjaliści podkreślają też, że tabletki i inne postaci leków to współcześnie często produkty, które powstają z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.

UMB z udziałem widzów filmów i uczestników ogłoszonego w ramach projektu konkursu chce dodatkowo zrealizować jeszcze jeden film. Tematykę oglądający mogą wybrać w głosowaniu - poinformował PAP rzecznik UMB Marcin Tomkiel. Głosowanie trwa do 17 marca.

We wcześniej opublikowanych filmach UMB wyjaśniał np. czym są i do czego służą badania populacyjne i kliniczne oraz o badaniach molekularnych jako przyszłości medycyny.(PAP)

autorka: Izabela Próchnicka

kow/ agt/

Autopromocja

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje. Zadania. Odwołanie

Sprawdź