REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Z czym mierzą się dzisiejsi nauczyciele?

Z czym mierzą się dzisiejsi nauczyciele?
Z czym mierzą się dzisiejsi nauczyciele?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

To w dużej części na nauczycielach ciąży odpowiedzialność kształtowania przyszłych pokoleń. Wciąż jednak czują się oni niedoceniani. Za małe zarobki, dyskryminacja ze względu na wiek, przeciążenie pracą sprawiają, że wypalenie zawodowe staje się coraz częstszym problemem. Z jakimi wyzwaniami mierzą się nauczyciele na co dzień? 

Nauczyciele niedoceniani 

REKLAMA

Janusz Korczak powiedział kiedyś „Dziecko rodzi się ze skrzydłami. Nauczyciel te skrzydła rozwija”. Aby czegoś się nauczyć, potrzebna jest osoba, która podzieli się z nami swoją wiedzą i doświadczeniem. To rola nauczycieli – grupy zawodowej, która powinna stanowić fundament społeczeństwa. To oni kształcą młode pokolenia i dbają o ich całościowy rozwój. Niestety, to zawód, który nie cieszy się prestiżem, na jaki zasługuje. Wielu nauczycieli mówi wprost, że czują się niedocenieni. Według badań przeprowadzonych w 2020 roku na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niemal 70 proc. nauczycieli przyznaje, że zmaga się z niedostatecznym szacunkiem wobec swojej pracy.[1]

REKLAMA

Przyszłym nauczycielom nie jest łatwo już na początku drogi. Najpierw podejmują studia bez żadnej gwarancji, że pozyskane kwalifikacje będą wystarczające do rozpoczęcia pracy – zaznaczmy bowiem, że cały czas zmieniają się wytyczne dotyczące kwalifikacji nauczycieli. Potem, gdy w końcu zaczną zdobywać doświadczenie, przez pierwsze cztery lata, zgodnie z nomenklaturą, funkcjonują jako nauczyciele początkujący, co samo w sobie utrudnia im pierwsze kroki w zawodzie.  

– Młodzi nauczyciele często zwracają uwagę, że takie określenie ich pozycji w systemie, choć zgodne z przepisami, niejako umniejsza ich profesjonalizm. Są zdania, że bardziej neutralna nazwa mogłaby pomóc w budowaniu większego szacunku społecznego, zwłaszcza w oczach osób niezwiązanych bezpośrednio z edukacją, takich jak rodzice – mówi  Karolina Pol, dyrektor Niepublicznego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli EduKaPol Szkolenia.  – To oczywiste, że nauczycieli i rodziców łączy wspólna intencja dbania o dobro dziecka i działania na jego korzyść, ale bardzo często dochodzi do zgrzytów w komunikacji między nimi. Niektórzy rodzice przyjmują postawę „roszczeniową”, szczególnie wobec nauczycieli młodych stażem, nie ufając ich kompetencjom, nakładając na nich jeszcze większą presję – wyjaśnia ekspertka. 

Z czym się mierzą nauczyciele 

REKLAMA

Dyskryminacja ze względu na płeć w środowisku nauczycieli jest bardzo częsta. Praca z dziećmi na etapie edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej jest stereotypowo domeną kobiet, co rodzi wiele wyzwań dla mężczyzn-nauczycieli. Bywają oni często postrzegani jako nietypowi i spotykają się z nieufnością zarówno ze strony rodziców, jak i społeczeństwa. Jest to wyjątkowo krzywdzące i zniechęca mężczyzn do realizowania się w tym zawodzie. Potwierdzają to statystyki – według danych Ministerstwa Edukacji Narodowej na ponad 118 tys. nauczycielek i nauczycieli przedszkolnych mężczyźni stanowią niecałe 2 proc.[2]

Następny problem to ageizm. Dyskryminacja ze względu na wiek, dotyka tych, z wieloletnim stażem, którzy często są niestety postrzegani jako nauczyciele starej daty – staroświeccy i głusi na nowe trendy w edukacji. Dobrym przykładem jest historia nauczycielki z 30-letnim stażem, która przez lata była filarem jednej z warszawskich szkół średnich. Kobieta pewnego dnia zauważyła, że jej pomysły współpracy z młodszymi nauczycielami są ignorowane. Gdy zaproponowała warsztaty mające pomóc w adaptacji nowych technologii w nauczaniu, jej inicjatywę odrzucono jako „nieaktualną”. Zamiast wsparcia, spotkała się z izolacją, co ostatecznie skłoniło ją do przejścia na wcześniejszą emeryturę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

– Kwestia wynagrodzenia jest również istotnym problemem. Nauczyciele z wieloletnim stażem zauważają, że przez lata inflacji, zmian gospodarczych i kryzysów ekonomicznych ich pensje stały się nieadekwatne do rosnących kosztów życia. Podkreślają, że wzrost ich zarobków jest nieproporcjonalny do wzrostu chociażby płacy minimalnej. W 2015 roku nauczyciel mianowany zarabiał 150 proc. minimalnego wynagrodzenia – natomiast dziś jego pensja wynosi jedynie o 119 proc. płacy minimalnej[3]. To zjawisko zniechęca wiele osób do wyboru zawodu nauczyciela. Przykładowo, absolwenci kierunków nauczycielskich – tzw. przedmiotowcy, często rezygnują z pracy w szkole na rzecz lepiej płatnych zawodów. Młodzi ludzie obawiają się też, że nie zostaną właściwie docenieni za swoją pracę. To wszystko niestety pogłębia problemy kadrowe w oświacie – dodaje ekspertka.

Godziny wypełniania papierów 

Ponadto, nauczyciele coraz częściej zmagają się z nadmiarem obowiązków administracyjnych, które odciągają ich od kluczowego zadania – nauczania i pracy wychowawczej z uczniami. To kolejna kwestia, która wiąże się z niedocenianiem nauczycieli i bagatelizowaniem ich wysiłków. W jednej z poznańskich szkół, nauczycielka historii, pełniąca jednocześnie funkcję wychowawczyni klasy, spędzała długie godziny na sporządzaniu raportów i wypełnianiu dokumentacji. W efekcie miała mniej czasu na kreatywne przygotowanie zajęć, co zmuszało ją do realizacji lekcji według sztywnych schematów, zamiast prowadzić dynamiczne, angażujące dyskusje.

– Ciągłe zmiany i reformy w edukacji są również przejawem niedoceniania, a wręcz lekceważenia nauczycieli. Demotywujące jest to, co dzieje się w oświacie – trudno nam, nauczycielom, odnaleźć się w zmianach, które są zbyt gwałtowne i powodują rewolucję w przedmiotach szkolnych, kwalifikacjach nauczycieli, a także w wykorzystywanych na zajęciach środkach dydaktycznych. Osobną kwestią jest częstotliwość tych zmian – częste reformy sprawiają, że tak naprawdę nie mamy wystarczająco czasu by wypracować skuteczny sposób działania. To wszystko wywołuje w wielu z nas niepokój i chroniczny stres związany z obawami czy sprostamy nowym wymaganiom – dodaje Karolina Pol.

 

Nauczyciel z powołania też może się wypalić

Praca nauczyciela jest często postrzegana jako zawód „z misją”. Każdego dnia nauczyciele pracują z dziećmi i młodzieżą, wpływając na ich rozwój oraz wartości, które będą kształtować przyszłe społeczeństwo. Niestety ta „misja” jest przez wielu traktowana jako usprawiedliwienie obecnego stanu rzeczy – niedoceniania nauczycieli.

– Utożsamiam się z tym, co mówią nauczyciele, że wszelkie niedogodności naszego zawodu, czy wszelkie przykre sytuacje, są rekompensowane przez relacje, które budujemy z uczniami. Jednak to, że ktoś jest nauczycielem z powołania nie oznacza, że to powołanie będzie w nim niezmiennie. Każdy nauczyciel ma swoje granice i każdy nauczyciel może się wypalić, szczególnie gdy nie będzie doceniany. Przytoczę historię nauczycielki matematyki z Krakowa. Prowadziła zajęcia z pełnym zaangażowaniem, jednak w pewnym momencie zauważyła, że jej starania są niedostrzegane. Choć przygotowywała nowatorskie materiały i prowadziła dodatkowe zajęcia dla uczniów, nie otrzymała za to ani dodatkowego wynagrodzenia, ani formalnego uznania. Z czasem zaczęła więc tracić motywację – mówi Karolina Pol. – Nauczycieli powinniśmy doceniać! Pracują oni często po godzinach, dając z siebie nie 100 a 120 proc. Cały czas się dokształcają, by jak najlepiej wspierać swoich uczniów. Na co dzień pracują również w trudnych – niesprzyjających – warunkach. Jak bowiem w niemal ok. 30-osobowej klasie, gdzie każdy uczeń jest inny i każdy ma inne potrzeby, realizować indywidualne podejście do nauczania? – zastanawia się ekspertka.

Cisi bohaterowie

Co mogłoby pomóc? Rozwiązania, które mogłyby poprawić sytuację nauczycieli i zwiększyć ich poczucie wartości w społeczeństwie musiałyby przebiegać wielopłaszczyznowo. Niedocenianie nauczycieli ma bowiem swoje korzenie w stereotypach, braku wsparcia oraz niewystarczającej polityce oświatowej. 

Eksperci podkreślają, że w pierwszej kolejności konieczny jest wzrost wynagrodzeń oraz wprowadzenie systemów wsparcia, które ułatwią nauczycielom wykonywanie ich pracy, jednocześnie zmniejszając biurokratyczne obciążenia. Dodatkowo, doświadczeni nauczyciele powinni mieć możliwość dalszego rozwoju i pełnienia roli mentorów dla młodszych kolegów. Usystematyzowany powinien również zostać temat kwalifikacji nauczycieli. 

– Najważniejsze jednak, by wszyscy – także osoby spoza środowiska bezpośrednio związanego z edukacją – nabierały świadomości tego, jakie mają zadania nauczyciele, jak pracują i z jakimi wyzwaniami muszą się codziennie mierzyć. Chodzi o zbudowanie i kultywowanie takiej świadomości społecznej na temat tego, jak realnie wygląda praca nauczyciela. Dzięki temu byłoby nam łatwiej wspierać i doceniać tych cichych superbohaterów, którzy każdego dnia dokładają swoją cegiełkę do rozwoju naszego społeczeństwa – dodaje Karolina Pol.

[1] https://pressto.amu.edu.pl/index.php/kse/article/view/27999

[2] https://www.pap.pl/aktualnosci/nauczyciel-jest-kobieta-ponad-80-proc-polskich-nauczycieli-kobiety

[3] https://ciekaweliczby.pl/zarobki_nauczycieli_2024/

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Newseria.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd: W szkołach oświadczenia rodziców zastąpią zaświadczenia. Drobna różnica dużym ułatwieniem dla wszystkich

Oświadczenia rodzice złożą z własnoręcznym podpisem przed wycieczką (jako opiekunowie uczniów). Dokument opatrzony będzie rygorem odpowiedzialności karnej. Dokument ten zastąpi zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego potwierdzające, że rodzice nie są przestępcami seksualnymi (taka okoliczność wyklucza możliwość sprawowania opieki nad dziećmi).

Nauczyciele alarmują: Dodatki procentowe do pensji samorządy zamieniają nam na dodatki stałe. Stracimy na inflacji

Taka sytuacja miała miejsce w Bochni - samorządowcy zamienili dodatki do pensji nauczycieli, które rosły procentowo wraz z podwyżkami na sztywno określone kwoty. W efekcie inflacja i podwyżki nie będą zwiększały wartości dodatków.

Dostęp do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów. Kto będzie mógł wystawić receptę? [nowelizacja]

Dostęp do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów. Kto będzie mógł wystawić receptę? Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy zwiększającej dostępność do bezpłatnych leków dla osób do 18 roku życia i powyżej 65 roku życia.

Bon senioralny. Usługi dla seniorów od 75 roku życia. Do 12 grudnia 2024 r. trwają konsultacje ws. projektu ustawy

Bon senioralny. Usługi dla seniorów od 75 roku życia. Do 12 grudnia 2024 r. trwają konsultacje ws. projektu ustawy o bonie senioralnym. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2026 r. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów ustalono na II kwartał 2025 r.

REKLAMA

Od 28 czerwca 2025 r. proste, jasne, dostępne i zrozumiałe informacje o usługach płatniczych? Komentarz ekspercki

Od 28 czerwca 2025 r. proste, jasne, dostępne i zrozumiałe informacje o usługach płatniczych? Komentarz ekspercki. Co zmieni ustawa zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze?

W 2025 r. dodatek za wysługę lat 1242,2 zł po podwyżce. Da to 7453,2 zł brutto nauczycielom dyplomowanym. Tym doświadczonym

W 2025 r. dodatek za wysługę lat wyniesie 1242,2 zł. Da to 7453,2 zł brutto nauczycielom dyplomowanym. Tym z 20-letnim stażem.

Darmowe szkolenia dla nauczycieli przedszkolnych oraz dla nauczycieli szkolnych. Nowy projekt na rzecz kompetencji cyfrowych

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało o nowych projektach na rzecz kompetencji cyfrowych nauczycieli. Resort wskazał, że szkolenia obejmą nauczycieli szkolnych oraz przedszkolnych. Poniżej informacje dotyczące projektu. 

Czy w Polsce będzie zakaz używania telefonów komórkowych w szkole jak w Norwegii? Smartfony dzieci w przedszkolu i zerówce - MEN: trzeba to uregulować

Zdaniem wiceministra edukacji Pauliny Piechny-Więckiewicz na pewno trzeba uregulować kwestię dostępu do smartfonów, jeżeli chodzi o przedszkola i nauczanie początkowe. Wiceminister poinformowała też, że Ministerstwo Edukacji Narodowej analizuje sytuację dotyczącą używania telefonów komórkowych w szkołach. MEN analizuje w szczególności przepisy (i ich działanie w praktyce) obowiązujące w Norwegii, gdzie w lutym 2024 r. Norweska Dyrekcja ds. Edukacji wydała zalecenie zakazu używania przez uczniów telefonów komórkowych oraz tzw. zegarków inteligentnych w szkołach podstawowych, gimnazjach oraz szkołach średnich.

REKLAMA

NFZ: Rehabilitacja domowa zostaje. Zmiany dotyczą ambulatoriów. Jest za drogo o 25 zł od pacjenta

Rehabilitacja domowa w ramach rehabilitacji ambulatoryjnej - likwidacja od lipca 2025 roku. Od 1 stycznia 2025 r. okres przejściowy. Rehabilitacja domowa pozostaje.

Rząd szykuje zmiany: mLegitymacja ON, wydłużenie do trzech miesięcy terminu ważności zaświadczeń lekarskich. Projekt rozporządzenia trafił do opiniowania

Rząd szykuje zmiany: mLegitymacja ON, wydłużenie do trzech miesięcy terminu ważności zaświadczeń lekarskich. Projekt rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności trafił do opiniowania

REKLAMA