REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wypalenie zawodowe nauczycieli może negatywnie wpływać na cały system edukacji

nauczyciel szkoła lekcje
nauczyciel szkoła lekcje
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

14 października obchodzimy Dzień Edukacji Narodowej. Tymczasem wypalenie zawodowe nauczycieli to coraz częstszy problem. Jak rozpoznać wypalenie zawodowe? Jak mu przeciwdziałać? 

Wypalenie zawodowe nauczycieli 

REKLAMA

Na początku 2023 roku przeprowadzono ogólnopolskie badanie dobrostanu nauczycieli, w którym wzięło udział ponad 7 tysięcy respondentów. Najbardziej dotkliwe elementy wypalenia zawodowego dotyczą wyczerpania (zauważa je u siebie 67,5 proc. badanych), poczucia braku sensu pracy (57,3 proc.) oraz odczuwanego stresu (52,5 proc.). Aż 56,2 proc. ankietowanych dostrzega u siebie dodatkowo psychosomatyczne objawy stresu takie jak: problemy ze snem, zamartwianie się czy epizody lęku i napięcia.

REKLAMA

Wypalenie zawodowe nauczycieli może negatywnie wpływać na cały system edukacji. Wśród skutków wymienić można: obniżoną jakość nauczania - nauczyciele doświadczający wypalenia często mogą być mniej zaangażowani i kreatywni, co bezpośrednio wpływa na jakość edukacji; wzrost absencji i rotacji kadry związany z dużą liczbą zwolnień lekarskich i urlopów zdrowotnych, które generują dodatkowe koszty i destabilizują proces edukacyjny, problemy zdrowotne nauczycieli sprawiające, że stają się oni mniej efektywni i zaangażowani w pracę.

Wypalenie zawodowe - jak je rozpoznać?

Zgodnie z koncepcją Christiny Maslach, wypalenie zawodowe to stan fizycznego, emocjonalnego i mentalnego wyczerpania spowodowanego długotrwałym stresem w pracy. Jednym z kluczowych objawów jest wyczerpanie emocjonalne - objawiające się brakiem energii wywołanym nadmiernymi obowiązkami, oczekiwaniami i wymaganiami psychologicznymi. Łączy się ono bezpośrednio ze zmęczeniem fizycznym oraz brakiem możliwości odpoczynku mimo podejmowanych prób. Niesie to za sobą zarówno krótkoterminowe, jak i długofalowe skutki dla zdrowia, w tym zdrowia psychicznego. Symptomem może być również depersonalizacja, czyli postawa obojętności wobec innych osób, uprzedmiatawianie ich, bezduszność i nieczułość zaburzające efektywne wykonywanie obowiązków. Niepokojące mogą być także brak satysfakcji z pracy i poczucie porażki - obniżanie poczucia własnej wartości, podważanie dotychczasowych sukcesów i kompetencji zawodowych.

- Wypalenie zawodowe dotyczy najczęściej osób na co dzień pracujących z ludźmi oraz tzw. zawodów pomocowych. Nauczycieli stale wymienia się wśród grup najbardziej narażonych na wypalenie, ponieważ pracują w stresujących warunkach, z dużą odpowiedzialnością i presją wyników. Ponadto, muszą sobie radzić z różnorodnymi potrzebami uczniów, oczekiwaniami rodziców i wymaganiami administracyjnymi - Żaneta Rachwaniec z Wydziału Psychologii w Katowicach Uniwersytetu SWPS.

Jak zapobiegać wypaleniu zawodowemu?

REKLAMA

Zajmowanie się wypaleniem zawodowym u nauczycieli jest kluczowe dla poprawy jakości edukacji, zdrowia i satysfakcji pedagogów. Inwestycja w działania prewencyjne przynosi korzyści nie tylko nauczycielom, ale także uczniom i całemu systemowi edukacji. Zdrowi, zmotywowani nauczyciele są w stanie dostarczać wyższej jakości edukacji, co przekłada się na lepsze wyniki uczniów oraz pozwala zmniejszyć koszty ekonomiczne związane z absencją i rotacją.

Dla zapobiegania wypaleniu kluczowe są: samoświadomość obejmująca regularne monitorowanie własnego stanu emocjonalnego i fizycznego; work-life balance - dbanie, by obowiązki zawodowe nie dominowały nad życiem prywatnym; rozwój zawodowy oznaczający udział w szkoleniach, które podnoszą umiejętności i dostarczają nowych inspiracji; organizacja pracy, czyli efektywne zarządzanie czasem i delegowanie zadań; tworzenie środowiska zawodowego sprzyjającego współpracy i wzajemnemu wsparciu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rozmowa, odpoczynek, regeneracja

Jeśli nauczyciel czuje, że wypalenie zawodowe jest problemem, który go dotyka, warto wdrożyć strategie radzenia sobie. Psycholodzy wskazują, że znaczenie ma poszukiwanie wsparcia społecznego wśród rodziny, przyjaciół czy kolegów i koleżanek z pracy. Rozmowa o problemach z empatycznymi osobami może przynieść ulgę i pomóc w spojrzeniu na problem z dystansu.

Istotny jest też regularny odpoczynek, planowanie przerw i urlopów pozwalających na regenerację. Pozytywny wpływ na profilaktykę wypalenia ma także aktywność fizyczna, która pozwala redukować stres. Warto także pomyśleć o wdrażaniu technik relaksacyjnych - medytacja, joga czy techniki oddechowe działają wspomagająco w poprawie samopoczucia. Wreszcie, w przypadkach nasilonych objawów wypalenia konieczne może być udanie się po pomoc psychologa lub psychoterapeuty, który udzieli profesjonalnego wsparcia.

Źródła:

Diener, E., & Biswas-Diener, R. (2008). Happiness: Unlocking the mysteries of psychological wealth.

John Wiley & Sons. Ryff, C. D., & Keyes, C. L. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of personality and social psychology, 69(4), 719.

Hobfoll, S. E. (1989). Conservation of resources: A new attempt at conceptualizing stress. American Psychologist, 44(3), 513.

De Bloom, J., Geurts, S. A., & Kompier, M. A. (2012). Effects of short vacations, vacation activities and experiences on employee health and well-being. Stress and Health, 28(4), 305-318.

Fritz, C., & Sonnentag, S. (2006). Recovery, health, and job performance: Effects of weekend experiences. Journal of Occupational Health Psychology, 11(3), 187.

Atchley, R. A., Strayer, D. L., & Atchley, P. (2012). Creativity in the wild: Improving creative reasoning through immersion in natural settings. PloS one, 7(12), e51474.

Sonnentag, S., & Fritz, C. (2015). Recovery from job stress: The stressor-detachment model as an integrative framework. Journal of Organizational Behavior, 36(S1), S72-S103.

Sonnentag, S., Binnewies, C., & Mojza, E. J. (2008). "Did you have a nice evening?" A day-level study on recovery experiences, sleep, and affect. Journal of Applied Psychology, 93(3), 674.

Meijman, T. F., & Mulder, G. (1998). Psychological aspects of workload. In P.J.D Drenth & Hk Thierry (Eds.), Handbook of work and organizational psychology (Vol. 2). Psychology Press.

Tucholska, S. (2001). Christiny Maslach koncepcja wypalenia zawodowego: etapy rozwoju. Przegląd psychologiczny, 44, 3, 301-317.

https://www.akademiadobrejenergii.org/blog/aktualnosci/wypalenie-zawodowe-wsrod-nauczycieli-w-polsce-778964917

Źródło: Centrum Prasowe i Komunikacji z Otoczeniem Uniwersytetu SWPS

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Z Radomia polecisz tylko w dwóch kierunkach. Jeden wkrótce będzie zawieszony

Jedynie ponad 3 tys. pasażerów. Tylu odprawiło lotnisko w Radomiu w styczniu. To o połowę mniej niż w tym samym miesiącu 2024 roku. Polskie Porty Lotnicze przekazały, że na ten moment dostępne są dwa regularne kierunki lotów.

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Komisji ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza dotyczące usprawnienia działania organów pomocy społeczne.

Raport o stanie gminy 2025 szybko i bez błędów. Kielce, Wrocław i Jarocin już to zrobiły ... z pomocą AI

Gminom pozostało nieco ponad 100 dni na przygotowanie obowiązkowych sprawozdań, w których co roku raportują kluczowe informacje i rozliczają się z efektów realizowanych projektów. Czy to dużo czasu? Niekoniecznie, biorąc uwagę, że gminom w zależności od ich wielkości i specyficznych potrzeb stworzenie takiego opracowania zajmuje od min. 120, do nawet 2500 godzin, czyli 312 dni (!) i może angażować aż 20 pracowników (Dane szacunkowe: Integrator Danych Miejskich IRMiR). Dlatego przygotowując raport, gmina musi nierzadko sięgać po dodatkowe wsparcie. Opracowanie dokumentu kosztuje sporo wysiłku, czasu i pieniędzy, ale zdarza się, że jego lekturą nie są zainteresowani radni, więc mieszkańcy tym bardziej. Te wszystkie problemy można rozwiązać za pomocą wsparcia sztucznej inteligencji, która wygeneruje sprawozdanie o gminie. Czy to może działać? Przypadki Kielc, Jarocina i Wrocławia pokazują, że tak.

REKLAMA

EU Navigate. Program wsparcia dla osób starszych z chorobą nowotworową

Zapraszamy do udziału w projekcie EU NAVIGATE prowadzonym przez Pracownię Badań nad Starzejącym się Społeczeństwem Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum działającą pod kierunkiem pani profesor Katarzyny Szczerbińskiej.

Co z telefonami komórkowymi w szkołach? MEN odpowiada na ważne pytania

„W 2025 r. minister edukacji planuje przeprowadzenie badań dotyczących sposobów uregulowania przez szkoły zasad korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych.” - zapowiedziała wiceministra Katarzyna Lubnauer w odpowiedzi na interpelację poselską.

W styczniu lekarze zdiagnozowali ok. 300 tys. zachorowań na grypę. W tym sezonie zaszczepiło się niespełna 1,7 mln osób

GIS poinformował, że od początku sezonu epidemicznego 2024/2025 w związku z powikłaniami grypy zmarło prawie tysiąc osób. Ministerstwo Zdrowia podało, że przeciw zaszczepiło się w tym sezonie niespełna 1,7 mln osób. Zapasy szczepionek są, brak tylko chętnych do szczepień.

Usługi sąsiedzkie, teleopieka dla seniorów. Do 7 lutego 2025 r. gminy mogą składać wnioski o dofinansowania

Teleopieka dla seniorów. Gminy mogą składać wnioski o dofinansowania. Kto będzie mógł skorzystać z usług sąsiedzkich, w tym m.in. z dostępu do tzw. „opieki na odległość”? Ile wynosi dofinansowanie w ramach rządowego programu "Korpus Wsparcia Seniorów" na 2025 r.?

REKLAMA

Ile wynosi liczba ludności Polski na koniec 2024 roku? [Dane GUS]

Główny Urząd Statystyczny podał wstępne szacunkowe dane dotyczące liczby ludności w Polsce na koniec 2024 r. Jest spadek.

Podwyżka o 40% (marchewka) a podniesienie wieku emerytalnego (kij). Wcześniej był postulat 3 miesięcy urlopu za 7 lat pracy w jednej firmie

Autorem propozycji podwyżki o 20% w 2025 r. i o 20% w 2026 r. jest Lider Związkowej Alternatywy Piotr Szumlewicz. Mowa jest o podwyżkach płac w sferze budżetowej w tym roku i co najmniej 20 proc. w przyszłym. Wcześniej związkowiec postulował wprowadzenie urlopu 3 miesięcy za 7 lat pracy. Propozycje oceniam jako nierealne do wprowadzenia.

REKLAMA