REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podmiotowość podatkowa urzędu jednostki samorządu terytorialnego w zakresie VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jan Charytoniuk
Jan Charytoniuk
autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu rachunkowości budżetowej, w tym ok. 30 opracowań do „PORADNIKA Rachunkowości Budżetowej”, opartych na praktycznych doświadczeniach wyniesionych z pracy w instytucjach kontrolnych (w RIO) i na stanowisku głównego księgowego
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W związku z problemami interpretacyjnymi w zakresie podmiotowości podatkowej powiatu (jst) i starostwa (urzędu obsługującego jst), na gruncie ustawy o VAT, postaramy się rozwiać wątpliwości poprzez analizę przykładowego stanu faktycznego. 

Stan faktyczny

REKLAMA

Z chwilą rozpoczęcia działalności samorządu powiatowego, w wyniku reformy ustrojowej państwa, jako czynny podatnik VAT został zarejestrowany urząd obsługujący samorząd powiatowy, tj. starostwo powiatowe. W 2004 r. aplikując o środki z funduszy strukturalnych, podporządkowaliśmy się stawianym wymaganiom i dodatkowo dokonaliśmy rejestracji powiatu jako podatnika VAT.

Które postępowanie, w przedstawionej sytuacji, należy uznać za prawidłowe:

REKLAMA

1. Starostwo powiatowe, działając w imieniu i na rzecz powiatu, realizuje wszystkie zadania powiatu niepowierzone do wykonania innym jednostkom organizacyjnym, zarówno w zakresie usług publicznych niepodlegających ustawie z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), jak i usług gospodarczego wykorzystania mienia komunalnego, zawiera umowy, otrzymuje i wystawia faktury VAT, prowadzi ewidencję i rozliczenie VAT oraz składa deklarację VAT do urzędu skarbowego. Powiat jest podatnikiem VAT „nieczynnym”.

2. Starostwo powiatowe realizuje zadania powiatu, niepowierzone do wykonania innym jednostkom organizacyjnym, w zakresie usług publicznych niepodlegających ustawie o VAT, zawiera umowy na zakup druków komunikacyjnych, dzienników budów, kart wędkarskich, zakup usług pocztowych, telekomunikacyjnych, zakup energii cieplnej, elektrycznej itp. oraz umowy na realizację zadań inwestycyjnych przypisanych urzędowi; w następstwie zaciągniętych zobowiązań wpływają faktury wystawione na starostwo, natomiast urząd wystawia zainteresowanym podmiotom rachunki za czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT. Powiat zawiera umowy cywilnoprawne na czynności podlegające opodatkowaniu, tj.: gospodarcze wykorzystanie majątku komunalnego (sprzedaż, wynajem, dzierżawa lub wieczyste użytkowanie gruntów), usługi ksero, rozmowy telefoniczne pracowników itp., wystawia faktury VAT; ewidencja i rozliczenie VAT prowadzone są w księgach starostwa powiatowego, powiat składa deklaracje VAT do urzędu skarbowego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3. W związku z tym, że to powiat posiada osobowość prawną i wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, natomiast starostwo powiatowe obsługuje tę działalność jedynie pod względem administracyjnym, organizacyjnym i technicznym i nie może we własnym imieniu nabywać praw i zaciągać zobowiązań – wszystkie umowy, zarówno w zakresie usług publicznych niepodlegających ustawie o VAT, jak i czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych, zawierane są przez powiat, powiat otrzymuje i wystawia faktury VAT, ewidencja i rozliczenie VAT prowadzone są w księgach starostwa, powiat składa deklaracje VAT do urzędu skarbowego.

OdpowiedŹ

REKLAMA

Sposób postawienia pytania jednoznacznie wskazuje, że problem podmiotowości podatkowej urzędu jednostki samorządu terytorialnego w zakresie podatku od towarów i usług (VAT) nie jest tak oczywisty, jak to wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych.

Treść pytania wskazuje, że przez wiele lat deklaracje VAT-7 były sporządzane na podstawie faktur sprzedaży wystawianych przez starostwo powiatowe i faktur zakupu, w których jako podmiot dokonujący zakupu występowało starostwo jako jednostka budżetowa. W tym okresie urząd samorządu powiatowego działał w imieniu powiatu na podstawie NIP przyznanego przez urząd skarbowy dla starostwa powiatowego jako jednostki budżetowej, dokonując sprzedaży i czyniąc zakupy jako starostwo powiatowe. W tamtym okresie urząd samorządu terytorialnego w zakresie działania w imieniu powiatu nie wyróżniał się na tle innych jednostek budżetowych wykonujących zadania samorządu powiatowego.

Jak opodatkować diety radnego>>

Aktualnie w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych, które nie neguje, że urząd jednostki samorządu terytorialnego funkcjonuje jako jednostka budżetowa, urząd jest jedyną jednostką powiatową działającą w takiej formie organizacyjnej, która nie jest zdolna do podejmowania samodzielnych działań we własnym imieniu i na własny rachunek. To, że starostwo powiatowe ma obowiązek prowadzenia rachunkowości według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych, nie jest przesłanką bycia podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z tym nie można przyjąć, że powiat jest „nieczynnym” podatnikiem VAT. Jeśli już należałoby przypisać rolę „nieczynnego” podatnika jakiejś jednostce, to powinno się to odbyć ze wskazaniem na starostwo powiatowe.

Nie do pogodzenia w praktyce z orzecznictwem sądów administracyjnych jest przyjęcie rozwiązania, w którym w starostwie powiatowym do wybranych czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług starostwo powiatowe podejmowałoby we własnym imieniu i na własny rachunek, a do czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem – działałoby w imieniu powiatu. Starostwo powiatowe zgodnie z orzecznictwem występuje w obrocie cywilnoprawnym nie w imieniu własnym, ale w imieniu organu, którego jest jednostką organizacyjną.

Jak podatkowo rozliczyć upominki przyznawane przez samorząd>>

W świetle orzecznictwa sądów administracyjnych, prawidłowym rozwiązaniem jest propozycja przedstawiona w punkcie 3 pytania, zgodnie z którym powiat zawiera wszystkie umowy, otrzymuje i wystawia faktury VAT, składa deklaracje VAT do urzędu skarbowego, a operacje związane z tymi czynnościami są ujmowane w księgach rachunkowych starostwa powiatowego jako jednostki budżetowej.

JAN CHARYTONIUK

Podstawy prawne

• Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142, poz. 1020; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 72, poz. 422)

 

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Czy Polska wprowadzi kontrole?

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Czy Polska wprowadzi kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów?

Premier D. Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

REKLAMA

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA

Nowe standardy żywienia w szpitalach 2025: Ministerstwo Zdrowia wprowadza obowiązkowe diety dla pacjentów [PROJEKT]

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło projekt rozporządzenia, które ma ujednolicić standardy żywienia pacjentów w szpitalach. Zmiany mają zagwarantować zdrowe, zbilansowane i dostosowane do stanu zdrowia posiłki, a także zwiększyć transparentność i jakość usług cateringowych w placówkach medycznych.

Pogoda. Gwałtowne burze w dziewięciu województwach. Ostrzeżenia RCB

Na terenie dziewięciu województw można spodziewać się gwałtownych burz. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa już wysłało alerty.

REKLAMA