REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak archiwizować księgi rachunkowe prowadzone techniką komputerową?

Subskrybuj nas na Youtube
Jak archiwizować księgi rachunkowe prowadzone techniką komputerową?/ fot. Shutterstock
Jak archiwizować księgi rachunkowe prowadzone techniką komputerową?/ fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Księgi rachunkowe prowadzone techniką komputerową należy wydrukować albo przenieść na informatyczny nośnik danych. Jak wygląda prawidłowa archiwizacja takich ksiąg?

STAN FAKTYCZNY: Archiwizacja ksiąg rachunkowych w jednostce jest wykonywana dwutorowo:

REKLAMA

  1. W trakcie roku obrotowego dane ksiąg rachunkowych są zabezpieczane przez wykonywanie dziennej przyrostowej kopii bezpieczeństwa zapisywanej na macierzy dyskowej oraz dodatkowo są zapisywane jako druga kopia na nośniku magnetycznym przechowywanym w sejfie, do którego dostęp mają wyłącznie służby informatyczne;
  2. Po zamknięciu ksiąg rachunkowych roku obrotowego księgi nie są drukowane, ale konwertowane za pomocą specjalnego oprogramowania (tzw. drukarki PDF Creator) do formatu PDF i w tym formacie zapisywane na specjalnie wydzielonym do tego celu dysku.

REKLAMA

Oba rodzaje archiwizacji zapewniają trwałość zapisu informacji systemu rachunkowości przez okres nie krótszy niż 5 lat z możliwością odtworzenia ksiąg w formie wydruku komputerowego. Czy możemy zrezygnować z tworzenia kopii ksiąg w formacie PDF, jeżeli nasz (opisany wcześniej) system ochrony danych rachunkowości spełnia wymagania zawarte w art. 72 uor i zapewnia odtworzenie ksiąg w formie wydruków w każdej chwili? Konwersja do PDF jest robiona po to, żeby nie robić wydruków papierowych, podobnie jak postępuje nasza jednostka macierzysta, procedura ta jest jednak bardzo czasochłonna. Czy takie działanie jest konieczne, skoro w trakcie kontroli jesteśmy w stanie w każdej chwili wygenerować z oprogramowania księgowego (FK) każdy wydruk z ksiąg? Z poziomu oprogramowania FK mamy możliwość wybrania dowolnego roku (włącznie z latami zamkniętymi), który może być przedmiotem kontroli i drukowania dowolnie wybranych zestawień tworzących księgi rachunkowe jednostki.

ODPOWIEDŹ: Księgi rachunkowe jednostki zobowiązanej do stosowania ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor) mogą być prowadzone przy użyciu komputera - stanowią wtedy zasoby informacyjne rachunkowości, zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych zbiorów danych, baz danych lub wyodrębnionych jej części, bez względu na miejsce ich powstania i przechowywania. Warunkiem utrzymywania takich zasobów informacyjnych jest posiadanie przez jednostkę oprogramowania umożliwiającego uzyskiwanie czytelnych informacji w odniesieniu do zapisów dokonanych w księgach rachunkowych, poprzez ich:

  • wydrukowanie lub
  • przeniesienie na informatyczny nośnik danych

- art. 13 ust. 2 i 3 uor.

Księgi rachunkowe należy wydrukować nie później niż na koniec roku obrotowego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Za równoważne z wydrukiem uznaje się przeniesienie treści ksiąg rachunkowych na informatyczny nośnik danych, zapewniający trwałość zapisu informacji, przez czas nie krótszy od wymaganego dla przechowywania ksiąg rachunkowych (art. 13 ust. 6 uor). Komputerowe nośniki danych, o których mowa we wskazanych przepisach, obejmują różne materiały i/lub urządzenia służące do zapisywania, przechowywania i odczytywania danych w postaci cyfrowej (np. dyski twarde komputerów - napędy dysków twardych, płyty CD/CD-R/CD-RW/DDCD-R/DDCD/RW - odtwarzacze płyt CD, pamięć USB - interfejs USB w komputerze).

Zobacz: RODO 2018

Wydrukowane lub przeniesione na informatyczny nośnik danych księgi rachunkowe zamkniętego roku obrotowego podlegają przechowywaniu w jednostce przez okres 5 lat, licząc od początku roku następującego po roku obrotowym, którego dotyczą te księgi (art. 74 ust. 2 pkt. 1 i ust. 3 uor). Księgi, niezależnie od , czy mają postać wydruków, czy też zbiorów nagranych na informatyczne nośniki danych, muszą być przechowywane w sposób należyty i chronione przed:

  • niedozwolonymi zmianami,
  • nieupoważnionym rozpowszechnianiem,
  • uszkodzeniem lub zniszczeniem

- art. 71 ust. 1 uor.

Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera ochrona danych polega na stosowaniu:

  • odpornych na zagrożenia nośników danych,
  • odpowiednich środków ochrony zewnętrznej,
  • systematycznego tworzenia rezerwowych kopii zbiorów danych zapisanych na informatycznych nośnikach danych pod warunkiem zapewnienia trwałości zapisu informacji systemu rachunkowości, przez czas nie krótszy od wymaganego do przechowywania ksiąg rachunkowych

REKLAMA

- oraz na zapewnieniu ochrony programów komputerowych i danych systemu informatycznego rachunkowości, poprzez stosowanie odpowiednich rozwiązań programowych i organizacyjnych, chroniących przed nieupoważnionym dostępem lub zniszczeniem (art. 71 ust. 2 uor).

Jeśli system ochrony zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe, utrwalonych na informatycznych nośnikach danych, nie spełnia wymagań z art. 71 ust. 2 uor, księgi rachunkowe muszą być:

  • wydrukowane przynajmniej po zakończeniu roku obrotowego. (art. 72 ust. 1 i 2 uor),
  • przechowywane w jednostce na podstawowym nośniku, jakim jest papier.

Zastrzeżenie to ma chronić jednostkę przed utratą danych tworzących księgi rachunkowe.

Przechowywanie ksiąg rachunkowych na innym niż papier nośniku jest dozwolone jedynie pod warunkiem zapewnienia odtworzenia ksiąg w formie wydruków (art. 72 ust. 2 uor).

Biorąc pod uwagę te uregulowania oraz faktyczne potrzeby i możliwości jednostki, o tym, na jakim nośniku będą przechowywane księgi rachunkowe danej jednostki, decyduje jej kierownik, odpowiedzialny - zgodnie z art. 4 ust. 5 uor - za wykonywanie obowiązków z zakresu rachunkowości określonych ustawą. Nie ma przy tym znaczenia, jakie rozwiązania stosowane są w tym względzie przez jednostkę nadrzędną (macierzystą) jednostki sektora finansów publicznych, ponieważ w różnych jednostkach organizacyjnych, nawet jeśli użytkują takie samo oprogramowanie, mogą występować inne warunki prowadzenia działalności, w tym warunki lokalowe, czy warunki sprawowania obsługi informatycznej, które będą powodowały konieczność odmiennego uregulowania kwestii związanych z ochroną danych informatycznych tworzących księgi rachunkowe. Ponadto przepisy uor nie przewidują możliwości przejmowania obowiązków kierownika jednostki podległej przez kierownika jednostki nadrzędnej w zakresie wykonywania obowiązków z zakresu rachunkowości (poza szczególnymi przypadkami - takimi jak CUW), tak więc kierownik jednostki nadrzędnej nie może w sposób wiążący nakazać kierownikowi jednostki podległej określonego sposobu postępowania przy archiwizacji i przechowywaniu ksiąg rachunkowych tej jednostki.

W sytuacji opisanej w pytaniu - z zastrzeżeniem, że rzeczywiście stosowany w jednostce system ochrony danych tworzących księgi rachunkowe spełnia wymogi z art. 71 ust. 2 uor - księgi rachunkowe mogą być przechowywane w ich oryginalnej postaci na informatycznym nośniku danych, wybranym przez kierownika jednostki (dysk trwały, zewnętrzne urządzenia pamięci masowej itp.), pod warunkiem że w każdej chwili jednostka może sporządzić wydruki z tych ksiąg (za pomocą funkcji "drukuj", dostępnej w oprogramowaniu finansowo-księgowym stosowanym przez jednostkę do prowadzenia ksiąg rachunkowych). Tworzenie kopii tych ksiąg w postaci zbioru danych konwertowanych za pomocą tzw. drukarki PDF (która jest oprogramowaniem służącym do konwertowania danych zapisanych w różnych formatach do danych zapisywanych w formacie PDF) i ich zapisywanie na odrębnym dysku jest niecelowe i nieekonomiczne. Owszem, miałoby to uzasadnienie, gdyby jednostka zmieniła, bądź miała zamiar zmienić oprogramowanie służące do prowadzenia ksiąg rachunkowych na inne i utraciłaby możliwość drukowania ksiąg rachunkowych utworzonych za pomocą oprogramowania wycofanego z użytkowania (co się praktycznie nie zdarza) - ale i tak w takim przypadku miałaby obowiązek księgi wydrukować (czyli przenieść na papierowy nośnik danych), tak więc konwersja do PDF także nie byłaby celowa. W obecnym stanie prawnym - dopóki uor jako warunek przechowywania ksiąg w postaci informatycznych baz danych stawia możliwość ich wydrukowania w dowolnym czasie, zastosowanie tzw. drukarki PDF może mieć jedynie znaczenie pomocnicze. Na przykład - zamiast w ciągu roku drukować różne fragmenty ksiąg w celu ich sprawdzenia (przez głównego księgowego czy innych pracowników w toku bieżącej działalności) czy udostępnienia osobom upoważnionym do ich przeglądania (np. radnym z komisji rewizyjnej) czy w celu przedłożenia organom kontroli - można dokonywać ich konwersji do formatu PDF i po nagraniu na zewnętrzny nośnik danych udostępniać je określonym osobom na ich komputerach, gdzie są czytelne przy zastosowaniu darmowego oprogramowania do czytania plików w formacie PDF (zmniejsza to koszty związane z robieniem wydruków pomocniczych z ksiąg rachunkowych).

Podstawa prawna

  • art. 4 ust. 5, art. 13 ust. 2, ust. 3 i ust. 6, art. 71 ust. 1 i ust. 2, art. 74 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 791)

Izabela Motowilczuk

magister administracji, były wieloletni inspektor kontroli gospodarki finansowej w regionalnej izbie obrachunkowej, autor licznych publikacji

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia lekarskie pod lupą. ZUS i pracodawcy skontrolowali tysiące pracowników

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.

Odpowiedzialność trenera personalnego za kontuzje

Branża fitness dynamicznie się rozwija. Coraz więcej osób uzyskuje kwalifikacje trenera personalnego lub instruktora fitness i podejmuje się trenowania podopiecznych w ramach współpracy z siłownią, czy klubem fitness, albo działając na własną rękę. W toku takich treningów zdarzają się jednak kontuzje.

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

REKLAMA

Patologie publicznej służby zdrowia. OZPSP: Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych firm; lekarz na kontrakcie to prywatna działalność prowadzona na szpitalnym sprzęcie

W ochronie zdrowia państwo nie istnieje; publiczny system to maszynka do zarabiania pieniędzy - powiedział w wywiadzie dla PAP Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych podmiotów - podkreślił.

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

Tańsze leki dzięki importowi równoległemu? Konieczne są zmiany legislacyjne w obszarze importu równoległego. Apel do resortu zdrowia

Trwają prace nad nowelizacją ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Stowarzyszenie reprezentujące importerów równoległych leków apeluje o uproszczenie procedur i likwidację barier administracyjnych, które dziś blokują ten segment rynku.

Ponad 500 pociągów PKP Intercity na dobę w nowym rozkładzie jazdy na lato

15 czerwca wchodzi w życie letni rozkład jazdy PKP Intercity. Wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak zapowiedział, że planowanych jest ponad 500 pociągów na dobę.

REKLAMA

Prof. Jerzy Stępień: Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd

Po raz pierwszy w historii niepubliczna uczelnia została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz akademicki, w tym roku odbywa się na Uczelni Łazarskiego. O znaczeniu tej zmiany, stanie polskiego samorządu terytorialnego oraz wyzwaniach dla prawa konstytucyjnego rozmawiamy z prof. Jerzym Stępniem – byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, współtwórcą reformy samorządowej i wykładowcą Uczelni Łazarskiego.

Pożar w lesie. Co robić?

Od stycznia do 28 maja w Polsce odnotowano 2491 pożarów lasów. Brak śniegu zimą i sucha wiosna zwiększyły zagrożenie pożarowe. W lasach panuje susza, dlatego strażacy i leśnicy apelują o ostrożność.

REKLAMA