Czy weksel in blanco można umorzyć?

Problematyka umorzenia weksla dotyczy weksli zaginionych. Ten komu weksel zaginie, może żądać uznania go za umorzony. W tym celu w sądzie rejonowym, właściwym według miejsca płatności weksla należy złożyć wniosek o umorzenie weksla. We wniosku takowym należy podać istotną treść weksla oraz uprawdopodobnić jego utratę. Należy również wykazać interes prawny w jego umorzeniu.

Pojawia się jednak czasem pytanie czy weksel in blanco wogóle nadaje się do umorzenia. Z wekslem takowym składana jest zazwyczaj deklaracja wekslowa. Deklaracja taka stwierdza treść porozumienia pomiędzy osobą zobowiązaną z weksla, a osobą, która jest wierzycielem z tego weksla, co do wypełnienia weksla. Jednak istnienie takiej deklaracji nie jest istotne dla ważności weksla. Jeżeli dłużnik wekslowy wyda weksel in blanco bez żadnych wskazówek co do jego wypełnienia, domniemywa się, iż zgadza się bez zastrzeżeń na wypełnienie weksla przez wierzyciela. Przypomnieć należy iż do wypełnienia weksla in blanco uprawniony jest jego każdorazowy prawny posiadacz. W związku powyższym pojawia się problem w przypadku zaginięcia weksla.

Zobacz: Porady internautów w temacie weksli

Interes prawny w umorzeniu weksla

W związku z tym, że zgodnie z wymaganiami Prawa wekslowego, osoba, która domaga się umorzenia weksla musi we wniosku wskazać istotną treść weksla oraz uprawdopodobnić zarówno jego utratę, jak i swój interes prawny w jego umorzeniu. W związku z tym, powstaje pytanie, czy w wypadku dokumentu, na którym wystawca położył jedynie swój podpis w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego, jest możliwe wskazanie „istotnej treści weksla”? Sąd Najwyższy rozważał to pytanie i udzielił odpowiedzi po części twierdzącej.

W ocenie Sądu Najwyższego orzeczenie o umorzeniu staje się surogatem weksla, jednak niedopuszczalne jest jego zbywanie przez indos, jak również uzyskiwanie na jego podstawie zapłaty w postępowaniu nakazowym.

W razie późniejszego odnalezienia weksla oryginał uznany oficjalnie za zagubiony zostaje pozbawiony wszelkiej prawnej doniosłości. Sąd Najwyższy zatem orzekł iż umarzanie weksli in blanco jest dopuszczalne. Stanowisko to dominuje również w doktrynie.

Zobacz: Umowa pożyczki

Kto może domagać się umorzenia weksla?

Autopromocja

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje. Zadania. Odwołanie

Sprawdź

Ubiegać się o umorzenie weksla może jedynie ten, komu weksel zaginął. Do kategorii tej można zaliczyć zarówno posiadacza jak i dzierżyciela.

W ocenie Sądu Najwyższego wystawca nie posiada takiego prawa, jednak nie można przez to twierdzić, że nie posiada on wystarczającej ochrony. Ochrona wystawcy weksla dochodzona może być na podstawie art. 10 i art. 40 ust. 3 Prawa wekslowego. W orzecznictwie jednak zaobserwować można również inne stanowisko. W uchwale Sądu Najwyższego z 1939 roku Sąd wypowiedział się iż wystawca również ma interes prawny w żądaniu umorzenia. Sąd nawet podkreślił iż interes prawny wystawcy jest oczywisty i priorytetowy przed interesem osoby, której weksel zaginął. Mimo iż dominuje pogląd, iż do żądania umorzenia weksla uprawniony jest jedynie ten kto wekslem władał w chwili zaginięcia, w przypadku domagania się umorzenia przez wystawcę można powoływać się na tę uchwałę.