REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prof. Jerzy Stępień: Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jakie wyzwania przed samorządami?
Jakie wyzwania przed samorządami?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Po raz pierwszy w historii niepubliczna uczelnia została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz akademicki, w tym roku odbywa się na Uczelni Łazarskiego. O znaczeniu tej zmiany, stanie polskiego samorządu terytorialnego oraz wyzwaniach dla prawa konstytucyjnego rozmawiamy z prof. Jerzym Stępniem – byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, współtwórcą reformy samorządowej i wykładowcą Uczelni Łazarskiego.

Panie Profesorze, Uczelnia Łazarskiego jako pierwsza uczelnia niepubliczna została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Jakie znaczenie ma to wydarzenie dla środowiska akademickiego i samej uczelni?

REKLAMA

Przerwana została w ten sposób niesprawiedliwa tradycja wyróżniania wyłącznie uczelni publicznych, podczas gdy co najmniej kilka uczelni niepublicznych prezentuje porównywalnie wysoki poziom zarówno w dydaktyce, jak i badaniach naukowych. Ten formalny podział nie odzwierciedla rzeczywistego stanu. Dla Uczelni Łazarskiego to ważne wyróżnienie – to właśnie nasza uczelnia zapoczątkowała zmianę sposobu myślenia o tym, kto współtworzy akademicką jakość w Polsce.

Tegoroczny Zjazd poświęcony jest 35-leciu samorządu terytorialnego w Polsce. Jak, z perspektywy Pana doświadczeń jako współtwórcy reformy samorządowej, ocenia Pan ewolucję tego segmentu władzy publicznej?

REKLAMA

Trzydzieści pięć lat to cała epoka, z tej perspektywy sporo już widać. Samorząd terytorialny został mocno osadzony w naszej państwowości, a przede wszystkim w świadomości społecznej, niejako wychował i przygotował do pełnienia funkcji publicznych tysiące osób, ale moim zdaniem w powszechnym odbiorze samorząd kojarzony jest głównie z efektywnymi menedżerami, a mniej z istotą wspólnotowości i współdecydowania. Gdy mówimy „samorząd”, myślimy raczej o burmistrzach czy prezydentach miast niż o radnych, których rola została w ostatnich latach mocno zmarginalizowana.

W programie Zjazdu zaplanowano refleksję nad wpływem Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego na polskie rozwiązania ustrojowe. Jak Pan ocenia realny wpływ prawa europejskiego na funkcjonowanie samorządów w Polsce?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gdy tworzyliśmy polski model samorządu, a właściwie system gminny, treść Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego była w Polsce mało znana. Karta dopiero wchodziła w życie i nie mogła wtedy realnie wpływać na nasze rozwiązania. Mam wrażenie, że i dziś nie przywiązujemy do niej należytej wagi, choć zawiera wiele cennych wskazówek. Oby tylko „chciało nam się chcieć” z nich korzystać.

Zjazd ma również nowy element – udział przedstawicieli związków samorządowych. Czy Pana zdaniem głos praktyków powinien częściej współkształtować debatę akademicką nad prawem konstytucyjnym?

Zdecydowanie tak. Trzeba tylko pamiętać, by zapraszać przedstawicieli wszystkich organów samorządowych – nie tylko wójtów, burmistrzów i prezydentów, ale też przewodniczących rad, radnych, sekretarzy, skarbników. Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd – jako całość, a nie tylko jego wykonawcze ogniwa.

Decyzje sprzed 35 lat otworzyły Polsce drogę do modernizacji i decentralizacji. Jakie największe wyzwania stoją dziś – Pana zdaniem – przed samorządnością w Polsce i Europie?

Wyzwania stojące przed samorządem w Europie są trudne do ujęcia w kilku zdaniach – z uwagi na dużą różnorodność ustrojową. W Polsce natomiast proces decentralizacji, przerwany po 2015 roku, nie został jak dotąd przywrócony na właściwy tor, mimo zmiany politycznej w 2023 roku. Trzeba zwrócić samorządom zadania i kompetencje, które im odebrano, i wrócić do założeń reformy z 1990 roku – przekazania lokalnym wspólnotom wszystkich spraw o znaczeniu lokalnym. Wzmocnienia wymagają również samorządy wojewódzkie – tak, by jasno było wiadomo, że to one są gospodarzem regionu, a wojewoda pełni funkcję nadzorczą i reprezentuje rząd centralny. Źle się dzieje, gdy w jednym województwie jest dwóch konkurujących ze sobą „gospodarzy”.

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Święcona woda przyczyną zachorowań na cholerę

Z najnowszych danych WHO wynika, że od początku tego roku do 25 maja odnotowano na świecie 211 678 przypadków cholery oraz 2754 zgonów w 26 krajach, głównie w Afryce i Azji. W Europie dotychczas odnotowano pojedyncze przypadki zachorowania na cholerę.

Koniec pobłażania dla agresji wobec lekarzy – nowe wytyczne Prokuratora Generalnego [PDF]

Wzrost liczby przypadków agresji wobec pracowników ochrony zdrowia skłonił Prokuratora Generalnego do wydania jednoznacznych wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań karnych w takich sprawach. Naczelna Izba Lekarska z zadowoleniem przyjęła tę decyzję, podkreślając, że to efekt długofalowych działań środowiska lekarskiego na rzecz poprawy bezpieczeństwa.

Stanowisko NIL z 2023 r. ws. biorezonansu

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawiają się doniesienia o stosowaniu terapii biorezonansu magnetycznego – metody, która zyskuje popularność zarówno wśród zwolenników medycyny alternatywnej, jak i osób poszukujących niekonwencjonalnych sposobów leczenia różnych dolegliwości. Przypominamy stanowisko Rady Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej z sierpnia 2023 r.

Nawet 80 km/h. Tak pędzą dzieciaki na hulajnogach

Coraz więcej dzieci trafia do szpitali z poważnymi urazami po wypadkach na elektrycznych hulajnogach – alarmuje Mateusz Struś asystent z Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej, Dziecięcego Szpitala Klinicznego WUM. Jego zdaniem główną przyczyną jest nadmierna prędkość oraz brak kasków, a nieletni pacjenci często osiągają na własnych hulajnogach nawet 70–80 km/h.

REKLAMA

Sześć wsi w Polsce stanie się miastem od początku 2026 roku. Wiemy już które

Od 1 stycznia 2026 r. roku w Polsce przybędzie sześć miast. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (RD214), które zostały opublikowane 14 lipca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu. Nastąpi też 6 zmian dotyczących ustalenia granic gmin, 9 zmian dotyczących ustalenia granic miast i jedna zmiana nazwy miasta.

126 mln zł na lądowiska dla SOR. Rusza nabór na dofinansowanie z Funduszu Medycznego

Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nowy konkurs w ramach Funduszu Medycznego: „Dotacja na modernizację lub budowę lądowisk dla śmigłowców przy szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR)”. Program ma na celu poprawę dostępności i bezpieczeństwa transportu lotniczego pacjentów w stanach zagrożenia życia. Szpitale będą mogły otrzymać nawet 97% dofinansowania na budowę lub modernizację lądowisk. Nabór wniosków rozpocznie się 31 lipca 2025 roku.

420 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej, wydano 51,3 tys. decyzji odmownych

Już blisko 420 tys., osób otrzymało rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił na ten cel ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń.

Kiedy kompleksowy remont linii średnicowej w Warszawie? Minister wskazał kluczowe terminy i zakres prac. Stację Warszawa Powiśle zastąpią dwa nowe przystanki osobowe

W dniu 9 lipca 2025 r. minister infrastruktury – w odpowiedzi na interpelację poselską – udzielił obszernych informacji odnośnie terminów i zakresu modernizacji kolejowej linii średnicowej w Warszawie. Okazuje się, że jako pierwsza (w latach 2026-2029) będzie realizowana część wschodnia linii średnicowej (na praskim brzegu Wisły). Natomiast w drugim etapie (po 2030 r.) zmodernizowana będzie część zachodnia: od stacji Warszawa Zachodnia (bez samej stacji), przez stacje Warszawa Ochota, Warszawa śródmieście do ul. Wybrzeże Szczecińskie. Co ważne, w tym drugim etapie powstaną dwie nowe stacje w rejonie ronda de Gaulle’a oraz pomiędzy ul. Solec i Wybrzeże Kościuszkowskie a obecny przystanek Warszawa Powiśle zostanie na stałe wyłączony z użytkowania. Także w drugim etapie modernizacji zostanie przebudowany tunel średnicowy i most średnicowy na Wiśle.

REKLAMA

Rolnicy dostaną własnego rzecznika? PSL składa projekt ustawy

Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył w Sejmie projekt ustawy, której głównym celem jest powołanie nowej instytucji – Rzecznika Praw Rolników. Funkcję tę miałby każdorazowo pełnić Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, co – według autorów projektu – ma zagwarantować niezależność i bliskość tej roli wobec środowisk rolniczych.

Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

REKLAMA