REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona przyrody – dziedzictwa i bogactwa narodowego (cz.1)

dr Hanna Sztrantowicz

REKLAMA

Zmiany klimatu, przekształcenia antropogeniczne środowiska powodują zubożenie wielu naturalnych siedlisk na całej kuli ziemskiej. Dla zachowania zagrożonych terenów podejmowane są prawne, organizacyjne i kontrolne działania ochraniające. Prace na rzecz terenów chronionych wykonują rządy, samorządy organizacje społeczne, jednostki naukowo-badawcze. 

Ochrona przyrody (zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody) polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu tworów i składników przyrody.

REKLAMA

Celem ochrony przyrody jest m. in :

•    utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów,

•    zachowanie różnorodności biologicznej,

•    ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrzewień,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

•    kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody poprzez edukację, informowanie i promocję w dziedzinie ochrony przyrody.

Główne cele ochrony przyrody powinny być uwzględniane w dokumentach opracowywanych przez wszystkie szczeble administracji publicznej a więc:

•    polityce ekologicznej państwa,

•    programach ochrony środowiska przyjmowanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego: województwa, powiaty, gminy,

Autopromocja

•    koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju,

•    strategiach rozwoju województw,

•    planach zagospodarowania przestrzennego województw,

•    strategiach rozwoju gmin,

•    strategiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin,

•    miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego,

Organy administracji publicznej obowiązane są do zapewnienia warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych dla ochrony przyrody.

Obecnie w Polsce istnieją następujące formy ochrony przyrody:

•    parki narodowe,

•    rezerwaty przyrody,

•    parki krajobrazowe,

•    obszary chronionego krajobrazu,

•    obszary Natura 2000,

•    pomniki przyrody,

•    stanowiska dokumentacyjne,

•    użytki ekologiczne,

•    zespoły przyrodniczo- krajobrazowe,

•    ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.

Poszczególne formy ochrony przyrody zostają powołane i są nadzorowane przez różne ograny administracji publicznej.

Czytaj także: Zadania jednostek samorządu terytorialnego w ochronie środowiska>>

Park narodowy

Park narodowy – jest to obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1 000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Utworzenie parku narodowego następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Nadzór nad parkami narodowymi sprawuje minister właściwy do spraw środowiska.

Obszar parku narodowego jest udostępniany w celach naukowych, edukacyjnych, kulturowych, turystycznych, rekreacyjnych i sportowych w sposób, który nie wpłynie negatywnie na przyrodę.

REKLAMA

Dla parków sporządza się plany ochrony w których ustala się m. in. miejsca, które mogą być udostępniane oraz maksymalną liczbę osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach. Za wstęp do parku narodowego lub na niektóre jego obszary mogą być pobierane opłaty.

Na terenie Polski znajdują się 23 parki narodowe, których obszar stanowi ok. 1 proc. powierzchni kraju. Najstarszy z nich to Białowieski Park Narodowy utworzony już w 1932 r. , najmłodszy to Park Ujście Warty – powstał w 2001 r. Największym parkiem jest Biebrzański o powierzchni ponad 59 tys. ha, najmniejszy Ojcowski – 2145,6 ha.

Pozostałe parki to: Babiogórski, Bieszczadzki, Bory Tucholskie, Drawieński, Gorczański, Góry Stołowe, Kampinoski, Karkonoski, Magurski, Narwiański, Pieniński, Poleski, Roztoczański, Słowiński, Świętokrzyski, Tatrzański, Wielkopolski, Wigierski, Woliński.

Rezerwat przyrody

Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazu.

REKLAMA

Wyróżnia się rezerwaty ścisłe (wykluczona jakakolwiek ingerencja człowieka) i częściowe (dopuszczone są pewne zabiegi gospodarcze). Ze względu na przedmiot ochrony wyróżnia się rezerwaty: faunistyczne, florystyczne, leśne, krajobrazowe, torfowiskowe, wodne, przyrody nieożywione, stepowe i słonoroślowe.

Ustanowienie rezerwatu przyrody następuje w formie zarządzenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska – jako prawo miejscowe. Dyrektor sprawuje również nadzór nad tym obiektem, może również wprowadzić opłaty za wstęp na obszar rezerwatu.

W Polsce wyznaczonych jest 1407 rezerwatów przyrody  w tym ponad 100 ścisłych, o łącznej powierzchni 166 901 ha ( dane z 2006 r.). Pierwszy rezerwat na świecie jest założony w 1826 r. rezerwat cisy w Wierzchlesie w Borach Tucholskich.

Dla realizacji ochrony w parkach narodowych i rezerwatach przyrody zabrania się m. in.:

•    budowy i rozbudowy obiektów budowlanych,

•    chwytania i zabijania dziko występujących zwierząt,

•    pozyskiwania, niszczenia lub umyślnego uszkadzania roślin i grzybów pozyskiwania skał w tym torfu,

•    niszczenia gleb,

•    palenia ognisk i wyrobów tytoniowych,

•    stosowania chemicznych i biologicznych środków ochrony roślin i nawozów,

•    połowu ryb i innych organizmów wodnych,

•    wprowadzania psów,

•    ruchu pojazdów poza drogami publicznymi,

•    zakłócania ciszy,

•    biwakowania z wyjątkiem miejsc wyznaczonych.

Czytaj także: NIK: bałagan w księgach wieczystych parków narodowych>>

Park krajobrazowy

Park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe.

Celem jego utworzenia jest zachowanie, popularyzacja oraz udostępnianie tych wartości w warunkach racjonalnej gospodarki człowieka. W granicach parku krajobrazowego dozwolona jest gospodarcza eksploatacja gruntów rolnych, lasów lub innych nieruchomości, a także wykorzystywanie turystyczne z wyłączeniem turystyki motorowej.

Utworzenie parku krajobrazowego następuje na drodze uchwały sejmiku województwa, która wyznacza m. in. cele jego ochrony.

W parku krajobrazowym mogą być wprowadzane m. in. następujące zakazy:

•    realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,

•    likwidacji i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych,

•    budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości 100m od linii brzegu rzek,

•    likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych.

W Polsce istnieje ponad 120 parków krajobrazowych (dane z 2008 r.) .

Do największych należą park krajobrazowy Doliny Baryczy (84 040 ha), Puszczy Knyszyńskiej, Pogórza Przemyskiego, Orlich Gniazd, Nadbużański, Popradzki, Mazurski, oraz Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielickich. Najstarszym parkiem krajobrazowym w Polsce jest Suwalski ustanowiony w 1976 r.

Organ ustanawiający park narodowy, rezerwat przyrody lub park krajobrazowy sporządza dla nich i realizuje plan ochronny na okres 20 lat. W planach tych powinny być zawarte ustalenia do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw.

Czytaj także: Jaki jest zakres ochrony specjalnych obszarów ochrony Natura 2000>>

Obszar chronionego krajobrazu

Obszar chronionego krajobrazu - jest to wydzielone przestrzennie terytorium, obejmujące atrakcyjne krajobrazowo tereny o różnych typach ekosystemów (zmienionych częściowo przez człowieka), objęte ochroną pozwalającą zapewnić zachowanie stanu równowagi ekologicznej w środowisku przyrodniczym.

Wyznaczenie obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze uchwały sejmiku województwa.

Na obszarach chronionego krajobrazu mogą być wprowadzone następujące zakazy:

•    realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,

•    zabijania dziko występujących zwierząt,

•    likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadbrzeżnych,

•    likwidowania zbiorników wodnych,

Obszary chronionego krajobrazu mogą pełnić różne funkcje:

•    otuliny dla parków narodowych i krajobrazowych,

•    rekreacyjną – jako tereny dla turystyki i wypoczynku, odciążające obszary o wyjątkowych walorach przyrodniczych,

•    naturalnego korytarza ułatwiającego migracje zwierząt.

W Polsce jest 450 obszarów chronionego krajobrazu , zajmują one 23,5 proc. powierzchni kraju.

Inne formy ochrony a w szczególności tereny Natura 2000 nadzorowana przez Unię Europejską, wymagają osobnego opracowania.

dr Hanna Sztrantowicz

samorzad.infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Samorzad.infor.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dodatek osłonowy wraca w 2024 r.! 2,3 mld do wydania! Dla 7 mln rodzin. Poprzednio do 1437,50 zł! Ile dostaną w 2024 r.? [druk sejmowy nr 72]

    Dodatek osłonowy ma być wypłacony jednorazowo do końca czerwca 2024 r. Projekt ustawy złożyli posłowie (druk sejmowy nr 72). I nie są to posłowie PIS, a mający większość posłowie KO i Polski 2050 - TD.

    Koszt miesięcznego utrzymania studenta wynosi średnio 3 867 zł. Coraz więcej żaków się zadłuża

    O ile wzrosło miesięczne utrzymanie studenta? Jaki procent studentów bierze pod uwagę rezygnację z kształcenia z przyczyn materialnych? Na jaką kwotę średnio zadłużony jest student? 

    Kiedy zgłosić się do okulisty, a kiedy do optometrysty?

    Wady i choroby oczu dotykają coraz więcej osób. Przyczynia się do tego również nadmierna ekspozycja na ekrany oraz brak profilaktyki. Kiedy umówić się na badanie wzroku z optometrystą, a kiedy konieczna jest wizyta u lekarza okulisty wyjaśnia ekspert.

    Cząstkowy raport komisji ds. rosyjskich wpływów: W czasie rządów D.Tuska Służba Kontrwywiadu Wojskowego uległa wpływom Rosji

    Służba Kontrwywiadu Wojskowego uległa wpływom Rosji. Zaistniał rosyjski wpływ na polski kontrwywiad. Korzystając ze zgody premiera D. Tuska na współpracę podpisano porozumienie między SKW i FSB - to główne tezy cząstkowego raportu Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007-2022 przedstawione przez jej członków w środę 29 listopada 2023 r. na konferencji prasowej.

    REKLAMA

    Rząd Tuska już 11 grudnia? Marszałek Hołownia: tego dnia M. Morawiecki wygłosi expose i będzie głosowanie nad wotum zaufania

    W dniu 11 grudnia o godzinie 10 premier M. Morawiecki wygłosi expose; ok. godz. 15 powinno nastąpić głosowanie nad wotum zaufania dla rządu - powiedział 29 listopada 2023 r. marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Następnie, jak wyjaśnił, ogłosi przerwę, w której będzie oczekiwał na zgłoszenie kandydatur na premiera w drugim konstytucyjnym kroku.

    Rząd ostrzega przed "zaświadczeniami na druku MEN/MEiN". Ministerstwo nie wydaje takich dokumentów na potwierdzenie kwalifikacji po kursach

    Zaświadczenie o ukończeniu kursu jest wydawane przez organizatora kursu i potwierdza wyłącznie uczestnictwo w danym kursie, nie zaświadcza o uzyskanych efektach kształcenia i kwalifikacjach - informuje MEiN. 

    Zamrożenie cen prądu, gazu i ciepła do połowy 2024 roku na koszt Orlenu? D.Obajtek: dziś opozycja powoduje spadek wartości Orlenu o ponad 5,5 mld zł

    29 listopada 2023 r. na platformie X prezes Orlenu Daniel Obajtek napisał: - Najpierw opozycja atakowała fuzje, potem zapowiadała rozbijanie koncernu, a dziś powoduje spadek wartości Orlenu o ponad 5,5 mld zł. Odniósł się w ten sposób do doniesień medialnych, że zamrożenie cen prądu, gazu i ciepła dla gospodarstw domowych do połowy 2024 roku odbędzie się na koszt Orlenu.

    Jak przechowywać leki? Jak je prawidłowo przyjmować? Czym jest wielolekowość?

    W ramach "Środy z Profilaktyką" NFZ przypomniał, jak prawidłowo przechowywać i przyjmować leki oraz przybliżył temat wielolekowości. Co trzeci Polak po 65. roku życia przyjmuje wiele leków oraz suplementów diety jednocześnie.

    REKLAMA

    Przyznanie świadczenia wspierającego – 32 obszary codziennego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej [rozporządzenie, test 32 czynności]

    Ocena 32 czynności związanych z obszarami codziennego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej.

    Jest rozporządzenie w sprawie ustalania poziomu potrzeby wsparcia. Dz.U. poz. 2581 [świadczenie wspierające, osoby niepełnosprawne, PDF]

    Rozporządzenie reguluje szczegóły przyznawania punktów osobom niepełnosprawnym przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.

    REKLAMA