REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność za wypalanie roślinności

Sebastian Kowalski

REKLAMA

Późną zimą lub wczesną wiosną prawdziwą plagę, w niektórych rejonach kraju, stanowi wypalanie łąk, pastwisk i nieużytków. Wiele osób decyduje się na podobne „zabiegi” pozostając w przekonaniu, że skoro są właścicielami gruntu, to ich rzeczą jest co z tym gruntem będą robić. Tymczasem, nawet jeśli osoba wypalająca łąkę robi to na własnym gruncie i z tego powodu nie czyni innej osobie szkody materialnej, może odpowiadać za wykroczenie.

Zgodnie z art. 82 §4 kodeksu wykroczeń (dalej: k.w.) każdy kto wypala trawy, słomę lub pozostałości roślinne na polach w odległości mniejszej niż 100 metrów od zabudowań, lasów, zboża na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów bądź w sposób powodujący zakłócenia w ruchu drogowym, a także bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.

REKLAMA

Z kolei, zachowanie polegające na wypalaniu łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych, trzcinowisk lub szuwarów, stanowi wykroczenie określone w art.131 p.12 ustawy o ochronie przyrody (dalej jako: u.p.) zagrożone karą aresztu albo grzywny.

Naruszenie bezpieczeństwa osób i mienia

Zachowanie o którym mowa w art.82 §4 k.w. narusza dobro prawne w postaci bezpieczeństwa osób i mienia.

REKLAMA

Każde wypalanie trawy, słomy lub pozostałości roślinnych na polu w odległości mniejszej niż 100 metrów od zabudowań, lasów, zboża na pniu, miejsc ustawień stert lub stogów stanowi wykroczenie – bez względu na to, czy wymienione miejsca zajęły się ogniem, czy nie. Nie ma też znaczenia to, czy ktokolwiek poniósł szkodę w związku z wypalaniem trawy. Ustawodawca przyjął bowiem zasadę, że takie zachowanie po prostu samo w sobie zagraża bezpieczeństwu osób i mienia.

Inaczej jest z powodowaniem zakłóceń w ruchu drogowym. Odległość pola od drogi nie ma już żadnego znaczenia, liczy się tylko fakt, że wskutek wypalania trawy, słomy lub pozostałości roślinnych dochodzi do zakłóceń w ruchu drogowym. Zakłóceniem w ruchu drogowym, o którym mowa w art.82 §4 k.w. może być np.:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

•    zadymienie powodujące ograniczenie widoczności na drodze,

•    rozwiewanie wypalanych pozostałości na drogę,

•    wzniecenie ognia odwracające uwagę kierowców od tego co dzieje się na drodze,

jeżeli tego typu skutki wypalania trawy, słomy lub pozostałości roślinnych powodują niemożność normalnego korzystania z drogi, a w szczególności konieczność zmniejszenia prędkości jazdy przez kierowców lub innych użytkowników drogi.

REKLAMA

Sprawca nie może się przy tym uchylić od odpowiedzialności poprzez wskazanie na zmianę stanu pogody i np. fakt zmianę kierunku wiatru, co spowodowało, że dym rozprzestrzenił się w innym kierunku niż to początkowo przewidywała osoba wypalająca trawę. Zmiany kierunku wiatru nie są bowiem niczym zaskakującym i nie usprawiedliwia to zachowania polegającego na wypalaniu trawy.

Ostatnią formę popełnienia wykroczenia z art.82 §4 k.w. stanowi wypalanie trawy, słomy lub pozostałości roślinnych bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania. Jak wiadomo, wypalanie resztek roślinności (najczęściej łatwopalnych), stanowić może poważne zagrożenie wtedy zwłaszcza, gdy lekkie resztki palącej się jeszcze roślinności są roznoszone przez wiatr. Dlatego też konieczne jest zapewnienie odpowiedniego nadzoru nad wypalaniem takich pozostałości, jeżeli już ma ono miejsce.

Naruszenie zasad ochrony przyrody

Stosownie do art. 131 p.12 u.p. wykroczeniem jest zachowanie polegające na wypalaniu łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych, trzcinowisk lub szuwarów. Nieistotne jest, czy wypalający trawę zagraża w tych przypadkach czyjemukolwiek zdrowiu lub mieniu. Każde wypalanie wymienionych miejsc stanowi wykroczenie.

Przepis art.131 p.12 u.p. chroni przyrodę, stąd tak szeroki jest zakres jego stosowania. Łąki, pastwiska, nieużytki, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary mogą wszakże stanowić siedlisko cennych gatunków roślin, czy zwierząt.

O ile wypalanie trawy, słomy, czy pozostałości roślinnych, o którym mowa w art.82 §4 k.w. dotyczy raczej pozbywania się przez właścicieli lub posiadaczy gruntów resztek roślinności zebranych z pola, o tyle wypalanie łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych, trzcinowisk lub szuwarów o którym mowa w art. 131 p.12 u.p. dotyczy wykonania takiego „zabiegu” na większym obszarze, a więc mającego z reguły relatywnie szerszy zakres.

Tego rodzaju wypalanie roślinności dotyczy zatem niemałych powierzchni i właśnie ono jest częstym zjawiskiem występującym zwłaszcza późną zimą i wczesną wiosną. Przyczyną takich zachowań jest zupełnie błędne przekonanie o tym, że wypalanie łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, czy pasów przydrożnych jest wręcz korzystne dla młodej roślinności. Tymczasem, oprócz zagrożenia pożarowego, wypalanie tych obszarów powoduje naruszenie równowagi biologicznej w przyrodzie oraz zniszczenie szlachetnych gatunków roślin trawiastych i zielnych. Wskutek podobnych praktyk ginie cały świat zwierzęcy: młode zające, pożyteczne owady oraz miejsca lęgowe ptaków. Zniszczeniu ulegają ponadto mikroorganizmy będące miernikiem żyzności gleby: grzyby, wije, skoczogonki, bakterie. Zakłócone zostaje, zatem życie mikrobiologiczne gleby (zob.: apel o niewypalanie traw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie na stronie: kroscienko.krakow.lasy.gov.pl). Z uwagi na tak poważne skutki dla przyrody, ustawodawca objął bezwarunkowym zakazem wypalanie obszarów wymienionych w art.131 p.12 u.p. 

Czytaj także: Wykroczenia przeciwko zasadom bezpieczeństwa przeciwpożarowego>>

Osoba ponosząca odpowiedzialność

Oba wykroczenia: z art. 82 §4 k.w. i z art. 131 p.12 u.p. są wykroczeniami powszechnymi, a więc może je popełnić każda osoba, która ukończyła 17 lat i zachowała się w sposób wskazany w tych przepisach.

Odpowiedzialność za wykroczenie może zatem ponosić zarówno osoba, która wypala trawy, czy pasy przydrożne dla „żartu” lub z ciekawości, jak i właściciel łąki lub pastwiska, który – w jego mniemaniu – w ten sposób „pielęgnuje” glebę.

Nieświadomość tego, że wypalanie roślinności jest zagrożone karą nie wyłącza odpowiedzialności, chyba że nieświadomość była usprawiedliwiona. Warto jednak mieć na uwadze to, że w orzecznictwie przyjmuje się, iż nie można powoływać się na niezawinioną nieznajomość prawa, jeżeli z ustalonych faktów wynika, że sprawca nie tylko nie starał się zapoznać z obowiązującym uregulowaniem, ale wręcz z takiej możliwości wyraźnie zrezygnował (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 1997 r., II KKN 124/96, OSNKW 1997, nr 5-6, poz. 46). Dlatego też niezmiernie trudno byłoby sobie wyobrazić usprawiedliwione powoływanie się na nieświadomość karalności wypalania łąk, pastwisk, czy nieużytków, skoro praktycznie corocznie wiosną w mediach apeluje się o zaniechanie takich praktyk.

Rozmiar kary

Zarówno za wykroczenie z art. 82 §4 k.w., jak i za wykroczenie z art. 131 p.12 u.p. grozi kara aresztu albo grzywny. W każdym przypadku wymierzając karę organ postępowania karnego wymierza ją według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę za dane wykroczenie, oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu i biorąc pod uwagę cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do ukaranego .

Kara aresztu może być wymierzona wyrokiem wyłącznie przez sąd. Wymierza się ją w dniach – od 5 do 30 dni. Stosuje się ją w wyjątkowych przypadkach, wówczas gdy – ogólnie rzecz ujmując – wymierzenie innej kary nie spełniłoby żadnego celu.

Wykonanie kary aresztu można warunkowo zawiesić, jeżeli ze względu na okoliczności popełnienia wykroczenia, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz jego zachowanie się po popełnieniu wykroczenia należy przypuszczać, że pomimo niewykonania kary nie popełni on nowego podobnego przestępstwa lub wykroczenia, przy czym dobrodziejstwa tego zasadniczo nie stosuje się do sprawcy, który w ciągu 2 lat przed popełnieniem wykroczenia był już karany za podobne przestępstwo lub wykroczenie. Warunkowe zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który nie może być krótszy niż 6 miesięcy i nie może przekroczyć roku. Okres próby biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia. Sąd, który orzekł karę aresztu zarządza wykonanie kary, jeżeli ukarany w okresie próby popełnił podobne do poprzedniego przestępstwo lub wykroczenie.

Grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych.  Jest to najczęściej wymierzana kara za wykroczenia. Wymierzając grzywnę, bierze się pod uwagę również dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Po uprawomocnieniu się orzeczenia nakładającego grzywnę podlega ona wykonaniu.

Jeżeli egzekucja grzywny w kwocie przekraczającej 500 złotych okaże się bezskuteczna, można po wyrażeniu zgody przez ukaranego zamienić grzywnę na pracę społecznie użyteczną, określając jej rodzaj i czas trwania. Jeżeli jednak ukarany w warunkach określonych nie wyrazi zgody na podjęcie pracy społecznie użytecznej albo mimo wyrażenia zgody jej nie wykonuje, można orzec zastępczą karę aresztu, przyjmując jeden dzień aresztu za równoważny grzywnie od 20 do 150 złotych, przy czym kara zastępcza nie może przekroczyć 30 dni aresztu.

Od zastępczej kary aresztu sprawca może być uwolniony w każdym czasie przez wpłacenie kwoty pieniężnej przypadającej jeszcze do uiszczenia. Jeżeli grzywna została uiszczona w części, karę zastępczą zmniejsza się w sposób odpowiadający stosunkowi kwoty zapłaconej w wysokości grzywny.

W przypadku wykroczenia z art.82 §4 k.w. można poprzestać na wymierzeniu nagany, jeżeli ze względu na charakter i okoliczności czynu lub właściwości i warunki osobiste sprawcy należy przypuszczać, że wymierzenie nagany jest wystarczające do uświadomienia mu potrzeby poszanowania prawa i zasad współżycia społecznego.

mgr Sebastian Kowalski

sędzia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rosyjski szpieg dostał dostęp do akt śledztwa przeciwko niemu. Zgodnie z prawem? Przeglądał je w kancelarii tajnej ABW i w siedzibie prokuratury

Rosyjski szpieg Paweł Rubcow, zanim został wydany Rosji, otrzymał od prokuratury i ABW dostęp do materiałów śledztwa przeciwko niemu, także tajnych, choć prokuratura mogła mu odmówić z powodu "ochrony interesów państwa" - napisał 5 września 2024 r. dziennik "Rzeczpospolita". Zdaniem prezydenta Andrzeja Dudy obowiązujące obecnie w Polsce przepisy pozwalają, aby nie dopuścić zatrzymanego do akt; zwłaszcza, jeżeli są one ściśle tajne.

W szkołach ruszył program dobrowolnych szczepień przeciw wirusowi HPV. Szczepionka może uchronić przed zachorowaniem na raka

Od 1 września 2024 r. ruszył wspólny program MEN i MZ szczepień przeciw wirusowi HPV. Szczepienia dostępne są dla dzieci po ukończeniu 9. roku życia do ukończenia 14. roku życia. Za zgodą rodziców szczepienie może odbyć się w szkole.

mObywatel: Funkcjonalności aplikacji są stale rozwijane. Trwają prace na ePłatnościami

Mobilna aplikacja mObywatel jest stale rozwijana. Do końca 2025 r. ma być zaimplementowana usługa ePłatności. Dzięki temu za pośrednictwem mObywatela będzie można opłacać urzędowe zobowiązania np. podatek od nieruchomości.

500 plus z NFZ u dentysty. Mało kto o tym wie. Jak skorzystać? Jakie zabiegi obejmuje?

Usuwanie kamienia nazębnego to podstawowy zabieg higieniczny dostępny w ramach NFZ. Roczne, bezpłatne wizyty profilaktyczne u dentysty pozwalają zaoszczędzić nawet 500 złotych. Jakie usługi są wliczone w ten pakiet? Oto szczegóły.

REKLAMA

Godziny lekcyjne skrócone do 30 minut. Powodem wrześniowe upały. MEN zapowiada zmianę przepisów

Dyrektorzy niektórych szkół w Polsce skrócili zajęcia lekcyjne z 45 do 30 minut z powodu wysokich temperatur panujących na początku roku szkolnego 2024/2025. Ministra edukacji Barbara Nowacka zapowiedziała zmiany przepisów dot. organizacji pracy szkół w upały i duże mrozy.

5 proc. podwyżka dla nauczycieli w 2025 r.? Ministra edukacji Barbara Nowacka wnioskowała o wzrost wynagrodzeń nauczycieli o 10 proc.

5 proc. podwyżka dla nauczycieli w 2025 r.? Ministra edukacji Barbara Nowacka wnioskowała o wzrost wynagrodzeń nauczycieli o 10 proc. Pod koniec sierpnia Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy budżetowej na rok 2025.

Samorządy: Bezzwrotne dofinansowanie z KPO na modernizację budynków. Nabór wniosków

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłasza nabór wniosków w ramach programu priorytetowego „Wymiana źródeł ciepła i poprawa efektywności energetycznej szkół”. Wnioski o dofinansowanie będzie można składać od 30 września 2024 r.

Czy Polacy ulegają dezinformacji klimatycznej? Magazynowanie CO2 pod ziemią (technologie CCS) szansą na realizację celów wyznaczonych przez Komisję Europejską

Z najnowszego (sierpień 2024) badania Polsko-Norweskiej Sieci CCS* wynika, że około 2/3 (68%) Polaków interesuje się zmianami klimatu i ekologią a ponad dwie trzecie (77%) uważa, że ograniczenie emisji CO2, to nie jedynie wymóg unijny ale, przez wzgląd na środowisko i dobro naszej planety, rzeczywista potrzeba. Tyleż samo (77%) Polaków widzi zależność pomiędzy zmianami klimatu a nadmiernymi emisjami dwutlenku węgla do atmosfery. Co więcej, mimo dość niskiej znajomości technologii CCS, bo 70% Polaków nigdy o nich nie słyszało, aż 72% Polaków intuicyjnie czuje, że aby powstrzymać zmiany klimatyczne konieczne jest sięgnięcie po nowe metody redukcji emisji, w tym właśnie metody ich wychwytywania zanim trafią do atmosfery. A na tym właśnie polegają technologie CCS, które nie tylko wychwytują, ale też umożliwiają bezpieczne magazynowanie CO2. A zatem warto przyjrzeć się im bliżej, by przekonać się, że ich wdrożenie, to właściwy kierunek dla Polski.

REKLAMA

Przełomowy raport ujawnia: Europa Środkowo-Wschodnia blokuje własny potencjał w walce z kryzysem klimatycznym

Klimat nie czeka, a polityka klimatyczna Europy Środkowo-Wschodniej stoi na rozdrożu. Nowy raport ujawnia, że region marnuje swoje szanse na dekarbonizację i zrównoważony rozwój. Choć konkurencyjne rynki energii mogą redukować emisje szybciej, prywatny sektor wciąż napotyka na liczne bariery, które hamują tempo zmian. Czas na pilną rewizję polityki klimatycznej!

Cyfrowe usługi publiczne: Popularna aplikacja mObywatel zyskuje nowe funkcjonalności

Aplikację mObywatel łącznie pobrano 19 mln razy. Najczęściej wykorzystywanymi funkcjonalnościami w mObywatelu jest zastrzeganie numeru PESEL. W przyszłym roku planowane jest rozszerzenie płatności o cyfrowe portfele Apple Pay i Google Pay.

REKLAMA