REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Referendum mieszkańców w sprawie zmian w podziale terytorialnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wojciech Bugajski

REKLAMA

Obecny stan prawny nie daje możliwości wprowadzania zmian w podziale terytorialnym na poziomie gmin z inicjatywy mieszkańców. Taki tryb postępowania przewiduje jednak nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym, już uchwalona przez Sejm i skierowana do Senatu.

Czy można wprowadzać zmiany w podziale terytorialnym kraju?

W oparciu o art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gminy tworzy w drodze rozporządzenia Rada Ministrów. Ustawa przewiduje wydanie rozporządzenia na wniosek zainteresowanej rady gminy.

REKLAMA

W przypadku chęci powołania nowej gminy, wyrażanej przez część mieszkańców danego terenu, próby sformalizowania dążenia tej części np. w formie referendum gminnego nie są obecnie wykorzystywane.

REKLAMA

Zwiększenie możliwości podejmowania tego rodzaju inicjatyw przez obywateli, wymaga zmian w obowiązujących regulacjach. W projekcie zaproponowano zatem by nowe rozwiązania w sposób maksymalnie najpełniejszy wykorzystywały istniejące już instytucje i uregulowania.

Projektowana zmiana w ustawie o samorządzie gminnym przewiduje nałożenie na radę gminy obowiązku występowania z wnioskiem o tworzenie, łączenie, dzielenie i zniesienie gminy albo ustalenie granic gminy, w przypadku rozstrzygającego referendum w tej materii.

Kto może wystąpić z inicjatywą przeprowadzenia referendum?

Z inicjatywą przeprowadzania takiego referendum będą mogli występować wyłącznie mieszkańcy gminy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Inicjatywy w tym zakresie pozbawione zostaną statutowe struktury terenowe partii politycznych działające w danej jednostce samorządu terytorialnego oraz organizacje społeczne posiadające osobowość prawną, których statutowym terenem działania jest co najmniej obszar danej jednostki samorządu terytorialnego. Odpartyjnienie to dobry krok ku rozwojowi polskiej samorządności.

REKLAMA

Informacja o publikacji protokołu wyniku referendum będzie przekazywana przez wojewodę ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej w celu prowadzenia stosownych analiz dotyczących dążeń społecznych związanych z wprowadzaniem zmian w podziale terytorialnym.

Wejście w życie zmian nie spowoduje, w opinii Ustawodawcy, dodatkowych skutków finansowych dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Środki niezbędne na realizację zadań związanych z organizacją i przeprowadzaniem referendów lokalnych pokrywane będą jednakże z ich budżetów.

Czytaj także: Ile płacą samorządy za lokalne referenda>>

Co nowego w przepisach dotyczących samorządu gminnego?    

Zaproponowane zmiany są bardzo ważne, w szczególności:

- w przypadku przeprowadzenia referendum lokalnego w sprawie utworzenia, połączenia, podziału i zniesienia gminy oraz ustalenia granic gminy konsultacje z mieszkańcami, nie będą przeprowadzane,

- w kwestii utworzenia, połączenia, podziału i zniesienia gminy oraz ustalenia granic gminy może być przeprowadzone referendum lokalne z inicjatywy mieszkańców.

Z inicjatywą przeprowadzenia referendum, o którym mowa powyżej, będzie mogła wystąpić jedynie grupa co najmniej 15 obywateli.

Referendum nie będzie przeprowadzane, jeżeli z analizy przeprowadzonej przed referendum wyniknie, iż na skutek podziału lub ustalenia nowych granic gminy m.in. dochody podatkowe na mieszkańca gminy w zmienionych granicach lub gminy utworzonej, byłyby niższe od najniższych dochodów podatkowych na mieszkańca ustalonych dla poszczególnych gmin zgodnie z ustawą z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 i Nr 127, poz. 857). Analizę, o której mowa powyżej, przeprowadzać będzie właściwy wojewoda. Stanowi do nowe, dodatkowe zadanie dla służb wojewody.

Kolejna kwestia - w chwili przeprowadzania z inicjatywy mieszkańców referendum - pytanie zawarte we wniosku ( pytanie referendalne) powinno określać szczegółowo proponowane zmiany w podziale terytorialnym państwa.

Wojewoda będzie musiał przekazywać ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej informację o publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym protokołu wyniku referendum.

W przypadku tworzenia nowej gminy Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody zgłoszony za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej wyznaczy pełnomocnika do spraw utworzenia gminy spośród pracowników podległych wojewodzie albo pracowników urzędu gminy, której obszar wchodzi w skład nowo tworzonej gminy.

Z dniem utworzenia nowej jednostki samorządu terytorialnego pracownicy samorządowi dotychczasowych urzędów gmin, starostw powiatowych lub urzędów marszałkowskich staną się pracownikami urzędu nowej jednostki samorządu terytorialnego.

Nawiązane stosunki pracy z wyboru w dotychczasowych urzędach gmin, starostwach powiatowych lub urzędach marszałkowskich wygasną z dniem utworzenia nowej jednostki samorządu terytorialnego. Wygaśnięcie stosunku pracy wójta (burmistrza, prezydenta miasta) jest jednoznaczne z odwołaniem jego zastępcy lub zastępców.

Stosunki pracy sekretarza oraz skarbnika gminy, powiatu i województwa wygasną po upływie jednego miesiąca od dnia utworzenia nowej jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli najpóźniej na 14 dni przed upływem tego terminu nie zostaną im zaproponowane nowe warunki pracy lub płacy na dalszy okres albo w razie ich nieprzyjęcia w ciągu 7 dni od dnia ich zaproponowania.

Wygaśnięcie stosunku pracy, o którym mowa powyżej, niesie za sobą skutki, jakie przewidują przepisy Kodeksu pracy związane z kwestią rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem.

Pracodawca zobowiązany będzie do powiadomienia na piśmie pracownika, o którym mowa powyżej, o terminie wygaśnięcia stosunku pracy bądź o skutkach nieprzyjęcia nowych warunków pracy lub płacy.

Czytaj także: Zmiana statusu miejscowości i granic gminy>>

Podstawa prawna:

W dniu 15 kwietnia 2011 r. Sejm RP uchwalił zmiany do ustawy o samorządzie gminnym.  Ustawa tym samym została skierowana do Senatu zgodnie z art. 52 regulaminu Sejmu. Ustawa będzie miała krótkie vacatio legis i zgodnie z intencją Ustawodawcy ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym, ustawę z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych oraz ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy.

Wojciech Bugajski

samorzad.infor.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Czy Polska wprowadzi kontrole?

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Czy Polska wprowadzi kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów?

Premier D. Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

REKLAMA

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA

Nowe standardy żywienia w szpitalach 2025: Ministerstwo Zdrowia wprowadza obowiązkowe diety dla pacjentów [PROJEKT]

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło projekt rozporządzenia, które ma ujednolicić standardy żywienia pacjentów w szpitalach. Zmiany mają zagwarantować zdrowe, zbilansowane i dostosowane do stanu zdrowia posiłki, a także zwiększyć transparentność i jakość usług cateringowych w placówkach medycznych.

Pogoda. Gwałtowne burze w dziewięciu województwach. Ostrzeżenia RCB

Na terenie dziewięciu województw można spodziewać się gwałtownych burz. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa już wysłało alerty.

REKLAMA