Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w grudniu pobierało 13,7 tys. osób

Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych dla nauczycieli. W grudniu 2022 r. emerytury pomostowe pobierało 39,8 tys. osób. Przeciętna wysokość pomostówki wynosiła 3968,48 zł.

Komu należy się nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne może być – zgodnie z obowiązującą od 2009 r. ustawą o świadczeniach kompensacyjnych – przyznawane nauczycielom mającym 30-letni staż pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej i pracującym na co najmniej jedną drugą etatu. Wiek uprawniający do świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032, począwszy od 55. roku życia aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

Nauczyciel w latach 2021-2022 otrzyma kompensówkę, jeśli ukończy 55 lat (kobieta) i 59 lat (mężczyzna), w latach 2023-2024 odpowiednio 55 lat i 60 lat, w latach 2025-2026 odpowiednio 56 lat i 61 lat, w latach 2027-2028 – 57 lat (kobiety) i 62 lata (mężczyźni), w latach 2029-2030 odpowiednio 58 lat i 63 lata, w latach 2031-2032 odpowiednio 59 lat i 64 lata.

Świadczenia kompensacyjne przysługują nauczycielom pracującym w szkołach, przedszkolach, placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i w specjalnych ośrodkach wychowawczych.

Nauczyciele korzystający z kompensówek otrzymują takie same odprawy, jak przechodzący na normalne emerytury. Mogą także liczyć na identyczne świadczenia socjalne, co nauczyciele emeryci.

Jaka była wysokość kompensówki w 2022

W styczniu 2022 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 14,1 tys. osób. Przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 2655,78 zł. 

W lutym 2022 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 13,8 tys. osób. Wtedy przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 2650,26 zł. 

W marcu 2022 r. świadczenia kompensacyjne pobierało zaś 13,6 tys. osób, a przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 2868,80 zł. 

Przeciętna wysokość kompensówki w kwietniu 2022 r. to 2849,89 zł. Pobierało ją 13,5 tys. osób. 

W maju 2022 r. przeciętna wysokość kompensówki to 2831,25 zł. Pobierało ją 13,2 tys. osób. 

W czerwcu 2022 r. przeciętna wysokość kompensówki to 2846,38 zł. Pobierało ją 13 tys. osób. 

W lipcu 2022 r. przeciętna wysokość kompensówki to 2863,59 zł. Pobierało ją 12,8 tys. osób. 

W sierpniu 2022 r. przeciętna wysokość kompensówki to 2857,82 zł. Pobierało ją 12,5 tys. osób. 

We wrześniu 2022 r. przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 3193,19 zł. Pobierało 12,2 tys. osób. 

W październiku 2022 r. przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 3336,65 zł. Pobierało ją 13,1 tys. osób. 

W listopadzie 2022 r. przecięta wysokość kompensówki wynosiła 3106,27 zł. Pobierało ją 13,7 tys. osób.

W grudniu 2022 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 13,7 tys. osób. Przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 3066,62 zł.

Rok wcześniej, w grudniu 2021 r., świadczenia kompensacyjne pobierało 14,1 tys. osób. Przeciętna wysokość świadczenia wynosiła 2700,44 zł. Z kolei w grudniu 2020 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 14,6 tys. osób. Przeciętna wysokość świadczenia wynosiła wówczas 2518,59 zł.

Czy nauczyciel pobierający kompensówkę może pracować

Nauczycieli pobierających świadczenie kompensacyjne obowiązuje jednak warunek: jeżeli pobierają świadczenie, to nie mogą dalej pracować w szkole, przedszkolu lub ośrodku (np. w niepełnym wymiarze godzin).

Nauczycielowi pobierającemu kompensówkę nie wolno też zatrudnić się w szkole, przedszkolu lub ośrodku, nawet jeśli zajmowane stanowisko nie ma nic wspólnego z pracą dydaktyczną. W ustawie nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych zapisano, że jeśli taki nauczyciel wróci do pracy w dotychczasowym zawodzie, to świadczenie zostanie mu zawieszone. Jeśli zaś podejmie inną pracę, niż w zawodzie, to będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia.

Kto może pobierać kompensówkę i pracować w szkole

Na mocy uchwalonej na początku marca 2022 r. ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, od 24 lutego 2022 r., czyli od napaści Rosji na Ukrainę, do 31 sierpnia 2023 r. możliwe jest zatrudnienie na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale przygotowawczym dla uczniów z Ukrainy nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne bez utraty tego świadczenia.

Zgodnie zaś z uchwaloną w grudniu 2022 r. nowelizacją ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy (podpisaną przez prezydenta 23 stycznia 2023 r.), możliwie będzie do 31 sierpnia 2023 r. zatrudnienie bez utraty świadczenia kompensacyjnego nauczyciela języka polskiego lub nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego.

Grudniowa nowelizacja umożliwia też zatrudnienie do 31 sierpnia 2023 r. w szkole bez utraty świadczenia innego nauczyciela niż polonista jeżeli w dniu nawiązania z nim stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny.

Skąd pochodzą środki na kompensówkę

Pieniądze na nauczycielskie świadczenia kompensacyjne nie pochodzą z odprowadzanych składek, ale z budżetu państwa.

ZUS na swojej stronie internetowej udostępnił specjalny kalkulator do wyliczenia wysokości nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Każdy nauczyciel może – wpisując swoje podstawowe dane – obliczyć prognozowaną dla niego wysokość świadczenia. (PAP)

Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka