REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Państwo ponosi odpowiedzialność za zaniedbania urzędników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Antoni Nowicki

REKLAMA

REKLAMA

Do państw, które zobowiązały się do przestrzegania Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, należy zorganizowanie swoich służb i przygotowanie urzędników w sposób umożliwiający spełnienie jej wymagań. Tym bardziej dotyczy to dziedziny tak intymnej i wrażliwej, jak sposób postępowania ze zwłokami osoby bliskiej, kiedy wymagany jest szczególnie duży stopień staranności i ostrożności.

Pani Hadri-Vionnet przybyła z Algierii do Szwajcarii i wystąpiła o azyl polityczny. W okresie pobytu w ośrodku dla azylantów w Buchs urodziła martwe dziecko. Doznała szoku i wraz z ojcem dziecka oświadczyła, że nie chcą widzieć zwłok. Po dokonaniu sekcji zwłoki zostały przewiezione zwykłą ciężarówką na cmentarz i pogrzebane we wspólnym grobie dla martwo urodzonych dzieci. Pogrzeb odbył się bez żadnej ceremonii i pod nieobecność rodziców. Pracownik socjalny i urzędnik stanu cywilnego podjęli taką decyzję, bo rodzice nie chcieli widzieć ciała dziecka przed sekcją. Uznali również, iż ze względu na stan psychiczny matka nie byłaby w stanie wziąć udziału w pogrzebie.

REKLAMA

REKLAMA

Skarga do Trybunału

Matka dziecka złożyła przeciwko urzędnikom doniesienie karne. Sprawa została jednak umorzona z powodu braku przestępstwa. Sąd zgodził się, iż w odniesieniu do sposobu transportu ciała doszło do naruszenia obowiązujących regulacji prawnych, ale uznał jednocześnie, iż błąd urzędnika niemającego w takich sprawach doświadczenia należało oceniać z uwzględnieniem rzeczywistych jego skutków i w związku z tym urzędnik nie popełnił przestępstwa. Matka dziecka złożyła odwołanie do Trybunału Federalnego. Ten jednak je odrzucił.

Hadri-Vionnet złożyła skargę do Trybunału Praw Człowieka w Starsburgu. Zarzuciła w niej, iż naruszono jej prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, gdyż nie mogła uczestniczyć w pogrzebie swego martwo urodzonego dziecka pochowanego na cmentarzu we wspólnym grobie. Jej zdaniem takie działanie władz państwowych naruszyło art. 8 Konwencji, który stanowi, że każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego.

W odpowiedzi na skargę rząd stwierdził, iż odpowiedzialny urzędnik działał w dobrej wierze z domniemaniem, iż ze względu na okoliczności matka nie chciała uczestniczyć w pogrzebie.

REKLAMA

Państwo organizuje swoje służby

Rozpatrując sprawę Trybunał stwierdził, iż brak zamiaru lub zła wiara odpowiedzialnych urzędników samorządowych nie zwalniała państwa z odpowiedzialności międzynarodowej na podstawie Konwencji. Do państw Konwencji należy bowiem zorganizowanie swoich służb i przygotowanie urzędników w sposób umożliwiający spełnienie wymagań Konwencji. Dotyczy to tym bardziej dziedziny tak intymnej i wrażliwej, jak sposób postępowania ze zwłokami osoby bliskiej, kiedy wymagany jest szczególnie duży stopień staranności i ostrożności. Trybunał przypomniał, iż uniewinnienie funkcjonariusza w sprawie karnej nie musi oznaczać zwalnienia państwa z zobowiązań na podstawie Konwencji. Jego odpowiedzialność wynika z postanowień art. 8.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Praktyka odmienna od przepisów

Zdaniem Trybunału doszło do ingerencji w korzystanie z praw zagwarantowanych matce w art. 8 Konwencji w związku z pogrzebaniem jej dziecka, jak też transportem zwłok. Trybunał zauważył jednocześnie, że sprawa ta pokazała sprzeczność między tekstem prawa a praktyką - wbrew treści regulaminu dotyczącego cmentarzy i pogrzebów gminy Buchs urzędnik stanu cywilnego pogrzebał zwłoki nie konsultując się z bliskimi, co doprowadziło do tego, że niezgodnie z tym regulaminem pogrzeb nie został zorganizowany przez bliskich zmarłego.

Trybunał przypomniał jednocześnie, iż pojęcia życie prywatne i życie rodzinne są szerokie i nie poddają się wyczerpującej definicji. Europejska Komisja Praw Człowieka uważała np., iż pojęciem życie prywatne była objęta wola osoby, aby jej prochy zostały rozrzucone na jej rodzinnej ziemi, kwestii prawa do zmiany nazwiska rodzinnego zapisanego na kamieniu grobowym martwo urodzonego dziecka czy zbyt długiego zwlekania władz francuskich ze zwrotem rodzicom ciała dziecka po dokonaniu sekcji zwłok.

Sędziowie Trybunału uznali, że w niniejszej sprawie doszło do naruszenia art. 8 Konwencji. Szwajcaria została zobowiązana do zapłacenia Hadri-Vionnet 3 tys. euro jako zadośćuczynienie za krzywdę moralną oraz 5 tys. euro jako zwrot kosztów i wydatków.

Sygn. akt: Hadri-Vionnet przeciwko Szwajcarii, orzeczenie z 14 lutego 2008 r., Izba (Sekcja V), skarga nr 55525/00



MAREK ANTONI NOWICKI

adwokat, były członek Europejskiej Komisji Praw Człowieka w Strasburgu, prezes ONZ-owskiej Izby Doradczej Praw Człowieka w Kosowie

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rok 2026 jednym z najtrudniejszych budżetowo od dekady. Samorządy muszą wybierać i uważać na naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Rok 2026 może być jednym z najtrudniejszych budżetowo od dekady. Samorządy czekają bardzo trudne wybory. Nawet działania podjęte w dobrej wierze mogą zostać uznane za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Jak JST mogą się zabezpieczyć?

Pomarańczowe worki na nową frakcję. Gdzie się pojawiają i co do nich wrzucać?

Niektóre gminy decydują się na wprowadzenie pomarańczowych worków na określone odpady. Czy pojawią się one wszędzie? Co powinno się w nich znaleźć? Rozwiewamy wątpliwości.

Tu rodzi się ekologiczna świadomość. "W Punkcie zwrotnym nie straszymy dzieci kryzysem klimatycznym" [WYWIAD]

O innowacyjnym centrum ekologii Punkt Zwrotnym, o tym, jak nauka dbania o środowisko może być zabawą i dlaczego edukacja ekologiczna najmłodszych jest kluczowa rozmawiamy z Małgorzatą Żmijską, Prezeską Fundacji Mamy Projekt.

WZON. Niewidoma niepełnosprawna, ale samodzielna. Tylko 61 punkty. Bo w mieszkaniu umie otworzyć drzwi

List czytelniczki - otrzymała tylko 61 punkty dla osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopniem niepełnosprawności i stałym orzeczeniem (niewidoma). Efekt? Bez świadczeń pielęgnacyjnego i wspierającego.

REKLAMA

Luka w budżecie NFZ w 2025 r. wynosi 14 mld zł, wpływy ze składki zdrowotnej niższe o 3,5 mld. Luka w 2026 r. może sięgnąć 23 mld zł

NFZ odnotował niższe niż zakładano wpływy ze składki zdrowotnej – o 3,5 mld zł mniej w pierwszych ośmiu miesiącach 2025 roku. Eksperci alarmują, że problemy finansowe mogą zagrozić realizacji świadczeń medycznych w niektórych regionach, a w 2026 roku luka w budżecie Funduszu może wzrosnąć do 23 mld zł.

Jak polski model sztucznej inteligencji może wspierać samorządy?

Ministerstwo Cyfryzacji, wspólnie z partnerami z sektora nauki i technologii, opracowało PLLuM (Polish Large Language universal Model). To pierwszy zrealizowany na rządowe zlecenie duży, otwarty model językowy dopasowany do realiów języka polskiego. Jak jednostki samorządu terytorialnego (JST) mogą skorzystać z możliwości oferowanych przez ten model?

Kiedy gmina ma obowiązek pomóc w dotarciu dzieci do szkół i przedszkoli?

Obowiązki gmin związane z pomocą w dotarciu dzieci do szkoły podstawowej wciąż budzą wątpliwości. W praktyce rozstrzygają je dopiero sądy. Artykuł prezentuje m.in. nowe orzeczenia dotyczące wywiązywania się przez gminę z tego obowiązku, gdy dziecko dojeżdża do szkoły podstawowej, która nie jest jego szkołą obwodową.

Podatek od małpek dla gmin. Pieniądze zapłatą za interwencje związane z przemocą domową wobec dziecka

Samorządy będą mogły przeznaczać wpływy z tzw. podatku od małpek na wezwanie personelu medycznego podczas interwencji związanej z przemocą domową wobec dziecka - zakłada projekt nowelizacji ustawy Ministerstwa Zdrowia przekazany do konsultacji publicznych.

REKLAMA

MOPS od 11 lat łamią prawo i nie przyznaje świadczenia dla starszych osób niepełnosprawnych

Łamanie prawa polega na braku nowelizacji ustawy ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Od 11 lat na mocy wyroku TK powinna być znowelizowana w ten sposób, że prawo do świadczenia pielęgnacyjne (starego) otrzyma każda osoba niepełnosprawna (ściślej jej opiekun, który musi zrezygnować z pracy). W ustawie jest jednak wciąż ograniczenie (naprawdę trudno w to uwierzyć) mówiące, że świadczenie otrzymuje się tylko wtedy jak niepełnosprawność powstała do 18 roku życia. Trudno uwierzyć bo Trybunał Konstytucyjny uznał takie ograniczenie za niezgodne z Konstytucją RP, a sądy od 2014 r. seryjnie uchylają decyzje MOPS, które odmawiają przyznania świadczenia opiekunom osób, które stały się niepełnosprawne w wieku 30 lat, 40 lat, 50 lat itd. Dlaczego MOPS wydają od 11 lat niezgodne z prawem decyzje? Bo inaczej wojewodowie kolejnych rządów zabiorą gminom dofinansowania - wojewodowie udają, że nie wiedzą o wyroku TK i powołują się na ustawę, której nie znowelizował Sejm (ewentualnie twierdzą - wbrew wyrokom NSA - że w wyroku TK wcale nie chodzi o to, że Sejm ma znowelizować niekonstytucyjne przepisy, a do tego czasu stosuje się wyrok TK).

Zanim szpital trafi na OIOM finansów. Jak stosować nowe przepisy o programach naprawczych w publicznych podmiotach leczniczych

Nie czekaj, aż szpital trafi na OIOM finansów. Nowa ustawa nakazuje program naprawczy dopiero po stracie przekraczającej 1%, ale kto zwleka do tego momentu, ryzykuje terapię przymusową. Dyrektor, który wcześniej sięgnie po narzędzia „pre-naprawcze”, ma szansę poprawić wynik własnym tempem, bez ustawowej kroplówki i kwartalnych raportów. Nowe przepisy dotyczące programów naprawczych w publicznych podmiotach leczniczych komentuje adwokat Grzegorz Prigan.

REKLAMA