Zasady udostępniania informacji przetworzonej

Udostępnianie informacji publicznej, w związku ze stosunkowo nowymi regulacjami w tej sprawie, budzi wciąż wiele kontrowersji zarówno wśród urzędników zajmujących się tą materią, jak i wśród osób występujących o jej udostępnienie. Prawo do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne jest jednym z podstawowych praw obywatelskich. Prawo to obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. Jego ograniczenie może nastąpić w drodze ustawy i wiązać się z ochroną wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochroną porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Kwestię uzyskania informacji przetworzonej określa ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001 r. nr 112, poz. 1198 ze zm.).

Informacja publiczna

Ustawa o dostępie do informacji publicznej definiuje w sposób bardzo lakoniczny informację publiczną. Zgodnie z art. 1 ust. 1 tejże ustawy jest nią każda informacja o sprawach publicznych. Zważywszy na to, że ustawa nie definiuje jednocześnie terminu sprawa publiczna, częstokroć pojawia się wątpliwość, czy żądana informacja faktycznie jest informacją publiczną. Nie ma niestety metody, która pozwalałaby każdorazowo jednoznacznie stwierdzać, czy dana informacja jest informacją publiczną. Pomocą służyć może tu przede wszystkim art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej, zaliczający do informacji publicznej m.in. informację o długu publicznym, polityce wewnętrznej i zagranicznej oraz ciężarach publicznych. Wyliczenie to nie ma jednak charakteru zamkniętego, przez co lista może być o wiele dłuższa.

Ograniczenie dostępu

Informacja publiczna przysługuje każdemu. Nie ma tu znaczenia, czy występujący o udostępnienie jest osobą fizyczną, osobą prawną czy też jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.

Ograniczenie dostępu określa przede wszystkim art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Chodzi tu o przepisy ustawy o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Kolejne ograniczenia w dostępie do informacji publicznej wynikają z ochrony prywatności osoby fizycznej lub tajemnicy przedsiębiorcy. Ograniczenia takie nie dotyczą dostępu do informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa. Istotne ograniczenie wiąże się także z uzyskaniem informacji przetworzonej.