Komu i na jakich zasadach można powierzyć stanowisko dyrektora szkoły

Szkołą lub placówką kieruje nauczyciel mianowany lub dyplomowany, któremu powierzono stanowisko dyrektora (art. 36 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty; dalej: ustawa o systemie oświaty). Nie jest on jednak organem prowadzącym szkołę. Nadzór nad organizacją szkoły należy bowiem do właściwych jednostek samorządu terytorialnego, którym szkoła podlega. Te organy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) powierzają nauczycielowi lub innej osobie stanowisko dyrektora szkoły lub placówki.

Szkołą lub placówką, za zgodą kuratora oświaty, może również kierować osoba niebędąca nauczycielem, powołana na stanowisko dyrektora przez organ prowadzący. Dyrektor szkoły niebędący jednak nauczycielem nie może sprawować w szkole nadzoru pedagogicznego. W przypadku powołania takiej osoby na stanowisko dyrektora nadzór pedagogiczny sprawuje nauczyciel zajmujący inne stanowisko kierownicze w szkole lub placówce.

Kto może zostać dyrektorem

Przeważnie dyrektorem szkoły zostaje nauczyciel o odpowiednim stopniu awansu zawodowego. Sam fakt bycia nauczycielem to jednak za mało na stanowisko kierownicze w szkole. Przyszły dyrektor musi spełniać określone wymogi w zależności od rodzaju szkoły lub innej placówki oświatowej, którą ma pokierować. Kryteriów doboru na stanowiska kierownicze w oświacie należy szukać w przepisach rozporządzenia z 6 maja 2003 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze, w poszczególnych typach szkół i placówek (dalej: rozporządzenie).

Stanowisko dyrektora przedszkola czy szkoły może być powierzone nauczycielowi mianowanemu lub dyplomowanemu, który (§ 1 rozporządzenia):

1) ukończył:

• studia wyższe magisterskie i ma przygotowanie pedagogiczne oraz kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym przedszkolu, szkole lub placówce oświatowej,

• studia wyższe lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania albo kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania oświatą,

2) posiada:

• co najmniej pięcioletni staż pracy pedagogicznej na stanowisku nauczyciela lub pięcioletni staż pracy dydaktycznej na stanowisku nauczyciela akademickiego,

• zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym,

3) w okresie 5 lat bezpośrednio przed powierzeniem stanowiska dyrektora uzyskał co najmniej dobrą ocenę pracy w przedszkolu, szkole lub placówce, a w przypadku nauczyciela akademickiego - pozytywną ocenę pracy w okresie ostatnich 4 lat pracy w szkole wyższej, jeżeli stanowisko dyrektora obejmuje bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia w szkole wyższej, albo w okresie roku bezpośrednio przed przystąpieniem do konkursu na stanowisko dyrektora uzyskał pozytywną ocenę dorobku zawodowego,

4) nie był karany:

• karą dyscyplinarną oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne,

• za przestępstwo popełnione umyślnie oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie karne,

• zakazem pełnienia funkcji kierowniczych związanych z dysponowaniem środkami publicznymi.

Nie tylko nauczyciel może kierować szkołą

Stanowisko dyrektora przedszkola, szkoły, placówki oświatowej oraz zespołu szkół lub placówek oświatowych może być powierzone również osobie niebędącej nauczycielem, która (§ 5 rozporządzenia):

1) ukończyła:

• studia wyższe magisterskie,

• studia wyższe lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania albo kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania oświatą,

2) posiada:

• co najmniej pięcioletni staż pracy,

• wykształcenie i przygotowanie zawodowe odpowiadające kierunkowi kształcenia w szkole lub zakresowi zadań placówki,

• zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym,

3) nie była karana:

• karą dyscyplinarną oraz nie toczy się przeciwko niej postępowanie dyscyplinarne,

• za przestępstwo popełnione umyślnie oraz nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne,

• zakazem pełnienia funkcji kierowniczych związanych z dysponowaniem środkami publicznymi.