REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kodeks etyki w urzędzie gminy

Agata Legat
Agata Legat

REKLAMA

Pracownicy samorządowi, w przeciwieństwie np. do członków korpusu służby cywilnej nie doczekali się jak dotąd jednolitego kodeksu etyki. Nie ma jednak prawnych przeszkód aby w ramach obowiązującego prawa takie kodeksy przyjmować.

Po co urzędnikowi kodeks?

Wśród funkcji kodeksu etyki wymienia się w pierwszym rzędzie prewencję antykorupcyjną. Generalnie można powiedzieć, że spisanie zasad i reguł postępowania urzędnika jest jednym ze sposobów doskonalenia standardów działania administracji, pomaga kształtować pożądane z punktu widzenia urzędu i interesantów postawy, wzmacnia identyfikację pracownika z urzędem i ułatwia ocenę pracowniczą.

REKLAMA

Forma wprowadzenia kodeksu nie jest narzucona

Pierwszym krokiem do "skodyfikowania" norm etycznych, które będą obowiązywać w urzędzie jest podjęcie decyzji kto tej kodyfikacji ma dokonać. Możliwe w tym zakresie są dwa rozwiązania.

Kodeks może mieć formę dokumentu wypracowanego w drodze konsultacji przez pracowników urzędu, w którym sami ustalają oni reguły, których zobowiązują się oni wobec siebie i "na zewnątrz" przestrzegać.

REKLAMA

Można mu nadać bardziej formalne ramy i wprowadzić w życie jako akt prawa wewnętrznie obowiązującego. W takim wypadku właściwą formą działania będzie jest zarządzenie wójta, burmistrza, prezydenta miasta, a podstawą formalnoprawną wydania takiego zarządzenia- art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.

Zwolennicy pierwszej metody wskazują, że osoby, które same dla siebie ustanowią normy są bardziej skłonne ich przestrzegać. Wprowadzenie kodeksu drogą zarządzenia ma z kolei tę zaletę, że jest zdecydowanie prostsze, a sam kodeks traktowany jako rodzaj polecenia od przełożonego może być spotkać się z większym respektem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

To autor decyduje o treści kodeksu

Prawo nie reguluje i narzuca żadnych wymogów co do tego co kodeks etyki winien zawierać. Niektóre z obowiązujących kodeksów formułują wyłącznie wartości jakie mają być przez ich adresatów respektowane. Inne, bardziej rozbudowane regulują nie tylko obowiązujące w urzędzie zasady, ale również sposoby postępowania, które mają zapewnić ich realizację.

To autor kodeksu decyduje co ma się w nim znaleźć. W praktyce, typowy kodeks etyki urzędniczej zbudowany jest wg następującego schematu:

1) tytuł;

2) preambuła (opcjonalnie);

3) część ogólna obejmująca cel kodeksu oraz przedmiotowy i podmiotowy zakres obowiązywania;

4) część szczegółowa obejmująca zasady wyznaczające obowiązujące w urzędzie standardy wraz z ich objaśnieniem;

5) przepisy przewidujące sankcje za nieprzestrzeganie przepisów kodeksu.

Kogo i wobec kogo Kodeks obowiązuje?

REKLAMA

Aby normy kodeksu etyki spełniały cele dla których zostały ustanowione powinny obowiązywać wszystkich urzędników bez względu na zajmowane stanowisko. Co więcej powinny one wiązać urzędnika zarówno w stosunkach wewnętrznych (tj. w kontaktach z przełożonymi, podwładnymi i współpracownikami) jak i "na zewnątrz" (tj. w kontaktach z interesantami).

Często w kodeksach etycznych zamieszcza się jeszcze dalej idące regulacje, obligujące do przestrzegania ich norm również poza wykonywaniem obowiązków służbowych. Z jednej strony, mając na względzie, że każde zachowanie urzędnika, nawet to poza wykonywaniem obowiązków służbowych przekłada się na sposób w jaki postrzegany jest urząd, trzeba uznać słuszność takich zapisów. Z drugiej strony wprowadzając tego typu zapisy do kodeksu etycznego należy zastanowić się jak daleko w sferę życia prywatnego urzędnika wolno przełożonym ingerować.

Czytaj także: Tajemnica służbowa - jak chronić interes instytucji>>

Jak ustalić standardy postępowania?

Standardy postępowania w obowiązujących kodeksach etyki urzędniczej najczęściej ustala poprzez rozwinięcie ogólnych zasad postępowania administracyjnego wyrażonych w k.p.a. oraz w oparciu o zasady wyrażone w Europejskim Kodeksie Dobrej Administracji.

Pewnego rodzaju wzorcem (oczywiście z uwzględnieniem specyfiki pracy pracownika samorządowego) może być tu również obowiązującego członków korpusu służby cywilnej Kodeksu Etyki Służby Cywilnej ustanowionego zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 października 2002 r. Tytułem przykładu jako najczęściej formułowane w kodeksach zasady wymienić można zasadę praworządności, uczciwości, rzetelności, jawności, profesjonalizmu, rzetelności, godnego zachowania w miejscu pracy i poza nim, niedyskryminowania oraz uprzejmości i życzliwości.

Czytaj także: Jasne reguły i podział kompetencji>>

Kodeks powinien być skuteczny

Samo wydanie kodeksu etyki nie wystarczy aby osiągnąć cele dla których go ustanowiono. Normy kodeksowe musza być pracownikom do których się odnoszą znane i właściwie przez nich rozumiane. W tym celu warto nie tylko umieścić kodeks w widocznym w urzędzie miejscu, ale również uwzględniać kwestie etyki w prowadzonych dla pracowników urzędu szkoleniach.

Aby zapisy kodeksu nie stały się martwe, należy je dostosowywać do zmieniających się warunków poprzez okresowe konsultacje zarówno z urzędnikami jak i interesantami (np. poprzez prowadzenie w urzędzie ankiet na temat poziomu obsługi). Za nieprzestrzeganie kodeksu etyki pracownikowi może grozić odpowiedzialność dyscyplinarna i porządkowa przewidziana przepisami Kodeksu pracy.

W praktyce często zdarza się, że zgodność postępowania urzędnika z regułami kodeksu etyki znajduje odzwierciedlenie w ocenie kwalifikacyjnej pracownika.

Mając na względzie, że sygnały o ewentualnych naruszeniach norm kodeksu etyki będą trafiały do kierownika urzędu przede wszystkich w prowadzonym na podstawie działu VIII k.p.a. postępowaniu skargowym, należy stworzyć jak najlepsze warunki i procedury składania i rozpatrywania skarg.

W szczególności należy uczulić urzędników na konieczność respektowania wyrażonego w art. 225 § 1 k.p.a. prawa do krytyki, zgodnie z którym nikt nie może być narażony na gorsze traktowanie z tego powodu, że złożył skargę, w której poddał krytyce działanie urzędu lub urzędnika.

Szersze opracowanie tematyki "etycznego samorządu" w nadchodzącym wydaniu Gazety Samorządu i Administracji. Zamów internetową wersję GSiA>>

Agata Legat

prawnik w Kancelarii Dr Krystian Ziemski & Partners, Kancelaria Prawna w Poznaniu

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Jak stosować rozporządzenie o pracach domowych? Co jest jasne? Co budzi wątpliwości? [min B. Nowacka, 1 kwietnia 2024 r.]

    Wątpliwości dotyczą trzech definicji wykorzystanych w rozporządzeniu - nauczyciela i uczniowie nie mają wskazówek jak je rozumieć i stosować.

    Rozbijanie garnka na plecach i chłostanie rózgą. Znasz te stare kaszubskie zwyczaje wielkanocne?

    Jak kiedyś obchodzono Wielkanoc na Kaszubach? Czym był tzw. Płaczëbóg? Co jadano na świąteczne śniadanie? 

    Znasz te wielkanocne zwyczaje z Górnego Śląska? Jeden z nich jest na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Jakie zwyczaje wielkanocne panują na Górnym Śląsku? Niektóre z nich znane są tylko w jednej miejscowości. Słyszeliście o paleniu żuru, kulaniu jaj czy bramie z wydmuszek? 

    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    REKLAMA

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    REKLAMA

    Wielkanoc 2024. Ile wolnego mają uczniowie na święta? Kiedy kolejne dni wolne?

    Wolne na święta. Wielkanocna przerwa w nauce zacznie się już od czwartku 28 marca. Uczniowie do zajęć wrócą 3 kwietnia. Kiedy będą następne dni wolne? 

    MEN: Powstał zespół ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad powołaniem ogólnopolskiego rzecznika praw ucznia

    W Ministerstwie Edukacji Narodowej powołano zespół ekspercki ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad zmianami ustawowymi dotyczącymi praw ucznia, a także powołania rzecznika praw ucznia.

    REKLAMA