REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność gminy za długi spadkowe z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Odpowiedzialność gminy za długi spadkowe z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne /Fot. Shutterstock
Odpowiedzialność gminy za długi spadkowe z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne /Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Odpowiedzialność gminy za dług spadkodawcy względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ustalona decyzją organu ubezpieczeń społecznych, istnieje w granicach wartości aktywów spadku ujętych w spisie inwentarza lub w wykazie i nie ulega dalszemu ograniczeniu, bez względu na wartość długów spadkowych przewyższającą te aktywa.

Stan faktyczny

Sąd Rejonowy w K. stwierdził nabycie spadku na podstawie ustawy przez Gminę K. z dobrodziejstwem inwentarza. Zgodnie bowiem z art. 935 k.c. w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Sporządzony przez komornika spis inwentarza wskazywał wartość stanu czynnego spadku w kwocie 212 tys. zł. Decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych, działając na podstawie art. 100§1 Ordynacji podatkowej w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, określił wysokość zobowiązań Gminy jako nabywcy długów spadkodawcy na kwotę 340 tys. zł. Ze względu jednak na przyjęcie spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi, Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił, że wysokość zobowiązania Gminy ogranicza się do aktywów spadku. Jednocześnie wierzytelność ZUS-u została zabezpieczona hipoteką przymusową.

REKLAMA

Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

Wyrok Sądu I i II instancji

Gmina K. wniosła odwołanie od decyzji, wskazując, że wysokość jej zobowiązania wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogranicza nie tylko wartość czynnej masy spadkowej, lecz także dokonany na podstawie spisu inwentarza plan podziału. Po uwzględnieniu wszystkich należności zgodnie z kolejnością przewidzianą w art. 1025 § 1 k.p.c. ustalono, że dług wobec ZUS-u może być zaspokojony jedynie do kwoty 28 tys. zł. Rozpoznający sprawę Sąd Okręgowy oddalił odwołanie.  W uzasadnieniu wyroku stwierdził, że okoliczność spłacania zobowiązań spadkowych zgodnie z kolejnością ustaloną w planie podziału nie prowadzi do uwolnienia się spadkobiercy od odpowiedzialności za długi spadkowe z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne. Sąd II instancji również oddalił apelację Gminy K., podzielając w pełni stanowisko Sądu Okręgowego.

Zarzuty kasacyjne

Od wyroku sądu II instancji Gmina K. wniosła skargę kasacyjną. Podstawą zarzutów było naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niezastosowanie art. 1023 §2 k.c., 1031 §2 k.c.  oraz art. 10313 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c. W ocenie skarżącego przyjęta przez sądy interpretacja powyższych przepisów spowodowała, że odpowiedzialność Gminy za długi wobec organu rentowego przekracza wartość spadku przyjętego z dobrodziejstwem inwentarza.

Stanowisko Sądu Najwyższego

Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną. W uzasadnieniu wyroku stwierdził, że Gmina zobowiązana na podstawie decyzji o ustaleniu odpowiedzialności spadkobiercy za długi z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, może przystąpić do spłacania wierzycieli zgodnie ze spisem inwentarza, gdy wartość stanu czynnego spadku jest wyższa lub co najmniej równa wierzytelności i wszystkie długi mogą być zaspokojone w całości. Jeżeli jednak stan długów przekracza aktywa spadku i gmina nie może zaspokoić należności publicznoprawnych w całości, to jest zobowiązana do zaspokojenia wierzycieli oraz wykonania decyzji organu rentowego. W ocenie Sądu ograniczenie odpowiedzialności gminy prowadziłoby do naruszenia interesu publicznego, rozumianego jako ochrona funduszy ubezpieczeniowych. Odpowiedzialność skarżącej za dług spadkodawcy względem ZUS-u istnieje do wartości aktywów spadku i nie podlega dalszym ograniczeniom. Zobowiązana Gmina może natomiast kwestionować wysokość długu ustalonego w decyzji. W odniesieniu do podniesionych zarzutów kasacyjnych Sąd stwierdził, że nie doszło do przyjęcia odpowiedzialności Gminy ponad stan czynny spadku, gdyż organ rentowy uwzględnił okoliczność przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Piotr Kołodziejczak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych, sporach sądowych, opracowywania i opiniowania umów

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

REKLAMA

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

REKLAMA

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA