REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak odpowiednie organy radzą sobie z przyznawaniem stypendium szkolnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
_ JG

REKLAMA

REKLAMA

Przed wprowadzeniem nowych zasad przyznawania stypendiów szkolnych, obawiano się, że samorządowe kolegia odwoławcze zostaną zasypane dużą liczbą odwołań. Co sprawia gminom najwięcej kłopotów? Czy przepisy wymagają zmian?
Dane SKO we Wrocławiu nie mogą być miarodajne, ponieważ do nas trafiają tylko niektóre decyzje budzące kontrowersje. Trzeba pamiętać, że gminy wydają bardzo dużo takich decyzji. Dla przykładu w blisko dwudziestotysięcznej, miejsko-wiejskiej gminie Środa Śląska, w roku szkolnym 2005/2006 rozpatrzono 453 wnioski o przyznanie stypendium szkolnego, z tego w przypadku 59 wydano decyzję odmowną. W następnym roku szkolnym złożono 279 wnioski, z czego 34 załatwiono negatywnie.

Natomiast SKO we Wrocławiu, w roku, w którym stypendia zaczęły być wypłacane na nowych zasadach, czyli w 2005, zbadało 1180 decyzji, z tego 1115 uchyliło i przekazało do ponownego rozpatrzenia. Tylko 19 zostało utrzymanych w mocy. W 26 stwierdziliśmy niedopuszczalność odwołania, np. odwoływała się niepełnoletnia uczennica, odwołanie zostało zbyt późno złożone albo bezpośrednio do nas zamiast za pośrednictwem organu wydającego decyzję. W 2006 roku analizowaliśmy już tylko 130 odwołań, z tego 79 decyzji uchyliliśmy i przekazaliśmy do ponownego rozpatrzenia. W tym roku decyzje zaskarżyło już 35 osób. Dziesięć odwołań czeka na rozpatrzenie, 14 przekazaliśmy do ponownego rozpatrzenia. Jednak jesteśmy jeszcze przed tzw. sezonem stypendialnym.

Na podstawie tych danych widać przede wszystkim, że najtrudniejszy był pierwszy rok funkcjonowania nowych przepisów. Warto jednak pamiętać, że ustawa została wprowadzona bardzo szybko, miała tylko czternastodniową vacatio legis. Gminy miały zatem bardzo mało czasu na przygotowanie się do jej realizacji.

Jednak z roku na rok organy wykonawcze gmin coraz lepiej radzą sobie z wydawaniem decyzji w sprawach przyznania pomocy materialnej.

Z drugiej strony można wnioskować, że więcej decyzji kwestionujemy niż utrzymujemy w mocy. Największy problem dla organów orzekających stanowi brak synchronizacji w ustawie pomiędzy rokiem szkolnym a rokiem budżetowym.

Dotacje na dofinansowanie pomocy materialnej dla uczniów jednostki samorządu terytorialnego dostają na początku roku kalendarzowego. Tymczasem decyzję o przyznaniu pomocy na cały rok szkolny wydają w ostatnim kwartale roku kalendarzowego. W efekcie rozdzielają pieniądze, których jeszcze nie mają. W październiku bowiem nie wiedzą, ile będzie wynosiła dotacja.

Dlatego bardzo często wydawane są decyzje przyznające stypendium do końca grudnia z zastrzeżeniem, że jeśli gmina otrzyma odpowiednie środki finansowe, to wypłata stypendium będzie kontynuowana w następnym roku. Aby kontynuować wypłatę, zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego, należy wydać kolejną decyzję. Gminy zatem wydają nową decyzję w sprawie prolongaty, nie odwołując się do pierwszej, nie mając podstawy prawnej. Tymczasem taka sytuacja jest rażącym naruszeniem prawa.

Widząc, jaki kłopot stanowi dla gmin rozbieżność pomiędzy rokiem szkolnym a kalendarzowym, w uzasadnieniach do naszych decyzji sugerowaliśmy zastosowanie art. 155 k.p.a. Przepis ten stanowi, że decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony, m.in. zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.

Oznacza to, że decyzję o przyznaniu stypendium do końca grudnia, wójt, burmistrz czy prezydent może zmienić w ten sposób, że przedłuży pierwotnie przyznany okres przysługiwania stypendium szkolnego na miesiące nowego roku budżetowego (w ramach bieżącego roku szkolnego). Wyjściem z analizowanej sytuacji jest zatem modyfikacja pierwotnej niewadliwej decyzji w sprawie przyznania ww. stypendium. Docelowo jednak ustawodawca powinien znowelizować ustawę o systemie oświaty. Stypendia powinny być przyznawane dwa razy w roku w danym roku szkolnym, np. na podstawie wniosków złożonych do 15 września i 15 lutego. Niestety, ostatnia nowela ustawy nie wprowadziła odpowiednich zmian. Nie przewiduje ich również projekt zmian czekający na akceptację Rady Ministrów. A szkoda. Taka drobna modyfikacja z pewnością ułatwiłaby pracę organom jednostek samorządu terytorialnego orzekającym w tego rodzaju sprawach.


PIOTR LISOWSKI

Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

REKLAMA

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

REKLAMA