REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Budżet traci, dotując fikcyjne kształcenie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Guza
Łukasz Guza
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Połowa szkół niepublicznych nieprawidłowo prowadzi dokumentację szkolną i nie zatrudnia odpowiedniej kadry. Placówki prywatne zawyżają liczbę słuchaczy, aby otrzymać wyższą dotację publiczną. Resort edukacji ma opracować przepisy uniemożliwiające uzyskanie uprawnień szkół państwowych źle kształcącym placówkom.

W Społecznym Liceum Ogólnokształcącym w Zielonej Górze obowiązkowe zajęcia w zakończonym właśnie roku szkolnym prowadzili wolontariusze. W Zaocznej Policealnej Szkole Administracji Cosinus w Krakowie kierunek technik administracji ukończyło zaledwie 14 na 140 osób (10 proc.), a dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe uzyskało dwóch słuchaczy (1 proc.).

REKLAMA

Z przeprowadzonych w minionym roku szkolnym kontroli Najwyższej Izby Kontroli w szkołach prywatnych o uprawnieniach szkół publicznych wynika, że dwie na trzy takie placówki nie posiadają własnych obiektów dydaktycznych, co trzecia prowadzi niezgodny z przepisami program nauczania, a żadna nie zatrudnia nauczycieli na podstawie stosunku pracy. NIK wystąpił do ministra edukacji narodowej o opracowanie przepisów, które uniemożliwią uzyskanie dotacji publicznej przez te placówki prywatne, które źle kształcą.

- W trakcie prac nad najbliższą dużą nowelizacją ustawy o systemie oświaty uwzględnimy wnioski NIK - zapewnia Katarzyna Hall, minister edukacji narodowej.

Najgorzej w policealnych

REKLAMA

Kontrole NIK ujawniły najwięcej nieprawidłowości w szkołach dla dorosłych. 65 proc. takich placówek nie przestrzegało programów nauczania. Co trzecia szkoła zawyżała lub zaniżała liczbę uczniów, przez co otrzymywała dotację budżetową w nienależnej wysokości.

- Słuchacze często zapisują się do takich szkół, żeby otrzymać zaświadczenie o nauce, które umożliwia np. pobieranie renty lub odroczenie służby wojskowej - mówi Błażej Torański, rzecznik prasowy NIK.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podkreśla, że szkoły wykorzystują takie zainteresowanie i przyjmują więcej słuchaczy, niż są w stanie kształcić. Gdyby na przykład do szkoły uczęszczali wszyscy słuchacze jednej z krakowskich szkół policealnych, typowe pracownie informatyczne (zazwyczaj z kilkunastoma stanowiskami komputerowymi) musiałyby pomieścić 70 osób.

- Szkoły zakładają jednak często, że uczniowie nie będą uczestniczyć w zajęciach, bo jest im jedynie potrzebne zaświadczenie o kontynuowaniu nauki - mówi Błażej Torański.

REKLAMA

A dzięki większej liczbie słuchaczy szkoły otrzymują wyższą dotację z budżetu. W Zaocznej Policealnej Szkole Hotelarstwa Cosinus w Warszawie obowiązywała promocja Sprzedaj nam swoich znajomych, polegająca na udzielaniu bonifikaty w opłatach szkolnych dla tych osób, które zachęciły swoich znajomych do zapisania się do szkoły. Placówka zachęcała też do rozpoczęcia nauki przez informowanie o wydawaniu słuchaczom bezpłatnych zaświadczeń na potrzeby Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Wojskowych Komend Uzupełnień.

Szkoły dla dorosłych niewłaściwie prowadzą też dokumentację szkolną. Ponad połowa skontrolowanych placówek nie egzekwowała od słuchaczy dokumentów niezbędnych w procesie rekrutacji, np. świadectw ukończenia wcześniejszych szkół, które uprawnia do podjęcia dalszego kształcenia. Dokumentów takich brakowało np. w Uzupełniającym Technikum Mechanicznym w Tarnobrzegu. Dziesięciu uczniów uczęszczało do tej placówki bez przedstawienia świadectw ukończenia poprzedniej szkoły, a trzech innych podjęło kształcenie uzupełniające w zawodzie technik mechanik, mimo że wcześniej uczyli się innych zawodów (stolarstwa i gastronomii).

NIK zwraca uwagę, że poziom kształcenia w szkołach dla dorosłych jest niski. W trzech skontrolowanych placówkach promocję na koniec semestru otrzymywała mniej niż połowa słuchaczy. W kolejnych trzech żaden uczeń nie zdał egzaminu zawodowego.

Lepiej w szkołach dla młodzieży

Choć w pozostałych szkołach niepublicznych jakość kształcenia jest znacznie lepsza niż w placówkach dla dorosłych, również w prywatnych gimnazjach czy liceach NIK wykryła liczne nieprawidłowości. Co trzecia taka szkoła nie zapewniła uczniom bezpiecznych warunków nauki i pracy, a blisko połowa nie przestrzegała ramowych planów i programów nauczania oraz nieprawidłowo prowadziła dokumentację szkolną. Z powodu zaniżania lub zawyżania liczby uczniów dotację budżetową w nieprawidłowej wysokości otrzymała co szósta taka placówka. Jednak uczniowie tych szkół systematycznie uczęszczają na zajęcia i tylko nieznaczny odsetek powtarza naukę w tej samej klasie.

- Poziom nauczania w niepublicznych szkołach dla młodzieży jest wyższy niż w szkołach policealnych m.in. dlatego, że dysponują one własną bazą dydaktyczną i funkcjonują od lat - mówi Wojciech Starzyński, prezes Społecznego Towarzystwa Oświatowego, które prowadzi jedną z dwóch szkół, które otrzymały najlepszą ocenę NIK.

To, co łączy oba typy szkół prywatnych, to sposób zatrudniania nauczycieli. Każda placówka prywatna podpisywała z nimi umowy cywilnoprawne (np. umowę o dzieło), a nie umowę o pracę, która byłaby dla nich korzystniejsza.

- Często wynika to z trybu kształcenia. Większość np. szkół policealnych kształci zaocznie, więc potrzebuje nauczycieli tylko kilka dni w miesiącu - mówi Ewa Koniakowska-Kruk ze Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Podkreśla, że taki system pracy często odpowiada samym nauczycielom, gdyż zazwyczaj są oni zatrudnieni na cały etat w szkołach państwowych, a w placówkach prywatnych dorabiają do pensji.

- Zatrudnianie na podstawie umów cywilnoprawnych zmniejsza jednak odpowiedzialność zawodową nauczycieli, przez co obniża się jakość kształcenia - dodaje Ewa Koniakowska-Kruk.

Mniej pieniędzy dla prywatnych

Zdaniem NIK obowiązujące regulacje prawne umożliwiają funkcjonowanie szkół niepublicznych dla dorosłych o niskiej efektywności kształcenia. Dlatego resort edukacji powinien opracować przepisy, które uniemożliwią uzyskiwanie nadmiernie wysokiej dotacji publicznej przez placówki prywatne oraz pozbawią je uprawnień, jakie posiadają szkoły państwowe, jeśli źle kształcą.

Dodatkowo NIK zalecił resortowi oświaty opracowanie jasnych zasad zatrudniania nauczycieli w szkołach prywatnych oraz wzmocnienie nadzoru pedagogicznego nad szkołami niepublicznymi. Prawie co trzecia tego typu placówka nie była bowiem w ogóle nadzorowana.

- W przypadku trzech szkół kuratoria oświaty rozpoczęły kontrole dopiero wtedy, gdy w placówkach pojawili się kontrolerzy NIK - mówi Błażej Torański.

W jednej z nich kuratorium wykryło nieprawidłowości stanowiące podstawę do cofnięcia uprawnień szkoły publicznej.

Katarzyna Hall zapowiedziała już, że większość wniosków NIK zostanie uwzględniona przy pracach nad najbliższą dużą nowelizacją ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Po wstępnej ocenie raportu odrzuciła jedynie wniosek Izby o określenie rodzaju kwalifikacji zawodowych absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, umożliwiających podejmowanie nauki w technikach uzupełniających. Takie uregulowania, zdaniem MEN, już obowiązują.

 

 


 


ŁUKASZ GUZA

lukasz.guza@infor.pl

 

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

REKLAMA

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

REKLAMA

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA