Jak odwołać dyrektora szkoły?

Dyrektora szkoły wybiera, w drodze konkursu, organ prowadzący daną placówkę, czyli wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu lub zarząd województwa. Stanowisko to w zasadzie można powierzyć nauczycielowi – mianowanemu lub dyplomowanemu. Jeżeli nauczyciel ten przed objęciem stanowiska był zatrudniony w danej szkole, to powierzenie mu funkcji kierowniczej nie powoduje nawiązania z nim stosunku pracy. W takim przypadku dochodzi jedynie do zmiany jego treści. Gdy natomiast nie był zatrudniony w danej szkole, to zawiera się z nauczycielem umowę na czas określony na okres powierzenia funkcji.

Stanowisko dyrektora powierza się na 5 lat szkolnych. Tylko w uzasadnionych przypadkach okres ten można skrócić, jednak nie mniej niż do jednego roku szkolnego. Zasada ta wynika z art. 36a ust. 13 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: ustawa o systemie oświaty). Ma ona zapewnić stabilność zatrudnienia na kierowniczym stanowisku. Gdy jednak organ prowadzący podejmie decyzję o odwołaniu dyrektora szkoły wcześniej, to dyrektorowi przysługują określone środki prawne, które w zależności od charakteru żądania wnosi do sądu administracyjnego lub do sądu pracy.

Zobacz: Ocena pracy dyrektora szkoły 2017 r.

Zasady powoływania i odwoływania dyrektora szkoły nie zmienią się od 1 września 2017 r. wraz z wejściem w życie ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (dalej: ustawa – Prawo oświatowe). Przepisy ustawy o systemie oświaty w tym zakresie zostały bez większych modyfikacji przeniesione do ustawy – Prawo oświatowe. Od 1 września 2017 r. tryb i przesłanki odwołania będą regulowane w art. 66 ustawy – Prawo oświatowe. Jedyna różnica pomiędzy art. 38 ustawy o systemie oświaty i art. 66 ustawy – Prawo oświatowe jest taka, że wydłużony został termin (z 5 do 21 dni) na przedstawienie opinii przez kuratora oświaty dotyczącej odwołania dyrektora szkoły w przypadkach szczególnie uzasadnionych.

Powody odwołania dyrektora szkoły

Przepisem, który gwarantuje pełnienie funkcji dyrektora przez pełną kadencję, jest art. 38 ustawy o systemie oświaty. Określa on wyczerpującą listę przyczyn odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w szkole. Tym samym wykluczone jest odwoływanie umotywowane w jakikolwiek inny sposób lub dokonane w innym trybie niż ten, który wynika z art. 38 ustawy o systemie oświaty (wyrok WSA w Warszawie z 19 marca 2012 r., sygn. akt II SA/Wa 2217/11). Ustalenie tej listy ma wyeliminować arbitralne rozstrzygnięcia kadrowe organu prowadzącego szkołę. W katalogu przyczyn są te, które obligatoryjnie prowadzą do odwołania (za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia), albo powody fakultatywne, które mogą powodować podjęcie decyzji organu prowadzącego o odwołaniu w trybie natychmiastowym w trakcie roku szkolnego.

Organy prowadzące często powołują, jako przesłankę odwołania, zaistnienie szczególnie uzasadnionego przypadku. Analiza orzeczeń wydanych w tym zakresie wskazuje, że podstawa ta jest nadużywana. Tylko w nielicznych przypadkach sąd zgodził się z organem prowadzącym co do tego, że faktycznie miał miejsce przypadek, który upoważniał do odwołania dyrektora szkoły w trakcie roku szkolnego. W orzecznictwie wskazuje się, że odwołanie dyrektora w trakcie roku szkolnego nie sprzyja stabilności pracy placówki, która z dnia na dzień traci dyrektora do czasu powołania nowego, w trybie postępowania konkursowego. Dlatego art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty powinien być rozumiany wąsko i stosowany w sposób wyjątkowo rozważny (por. wyrok NSA z 25 listopada 2015 r., sygn. akt I OSK 1942/15). Waga uchybień odwoływanego w tym trybie dyrektora musi być tego rodzaju, że nie pozwalała na pozostawienie nauczyciela na stanowisku dyrektora szkoły nawet do końca roku szkolnego (wyrok WSA w Gliwicach z 8 marca 2016 r., sygn. akt IV SA/Gl 872/15). Nie muszą się one jednak pokrywać (choć mogą) z kodeksowymi przyczynami rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia, wskazanymi w art. 52 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (por. wyrok NSA z 1 września 2010 r., sygn. akt I OSK 933/10).

Zobacz: Zmiany w zasadach podziału subwencji oświatowej 2017

Przeczytaj w INFORLEX.PL Sektor publiczny cały artykuł: Odwołanie dyrektora szkoły

W publikacji szczegółowo omówiono kwestię skargi do sądu administracyjnego na odwołanie dyrektora.

Chcesz dowiedzieć się więcej, skorzystaj z naszego programu

INFORLEX Plan kont dla firm – program

Tylko teraz

49,00 zł

Przejdź do sklepu