Organizacja robót publicznych i prac interwencyjnych

Organizacja prac interwencyjnych, robót publicznych czy też prac społecznie użytecznych może się okazać pożądanym rozwiązaniem aktywizującym bezrobotnych. Władze samorządowe planujące zorganizowanie określonych prac czy robót muszą dobrze rozpoznać potrzeby lokalnego rynku pracy. Nieodzowna często jest współpraca z lokalnymi przedsiębiorcami. Prace interwencyjne czy roboty publiczne mogą być pomocne w wypełnieniu przez samorząd ciążących na nim obowiązków w stosunku do bezrobotnych. I tak np. bezrobotnym do 25 roku życia oraz bezrobotnemu powyżej 50 roku życia powiatowy urząd pracy w okresie do sześciu miesięcy od dnia rejestracji powinien przedstawić propozycję zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, stażu, odbycia przygotowania zawodowego w miejscu pracy lub zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. Podobnie jest w przypadku osób długotrwale bezrobotnych. Osobie takiej, która pobiera świadczenie z pomocy społecznej lub realizuje indywidualny program usamodzielnienia, powiatowy urząd pracy w okresie sześciu miesięcy od dnia utraty prawa do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania powinien przedstawić np. propozycję zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Organizacja prac i robót

Prace interwencyjne i roboty publiczne mogą być organizowane przez pracodawcę, jeżeli innym podmiotom gospodarczym realizującym takie same zadania jak wykonywane u tego pracodawcy przez skierowanych bezrobotnych w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych nie zagraża z tego powodu likwidacja lub upadłość.

KIEDY PRACE INTERWENCYJNE, A KIEDY ROBOTY PUBLICZNE

l prace społecznie użyteczne - prace wykonywane przez bezrobotnych bez prawa do zasiłku na skutek skierowania przez starostę, organizowane przez gminę w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej,

l prace interwencyjne - zatrudnienie bezrobotnego przez pracodawcę, które nastąpiło w wyniku umowy zawartej ze starostą i ma na celu wsparcie osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy,

l roboty publiczne - zatrudnienie bezrobotnego, w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, mające na celu reintegrację zawodową i społeczną, przy wykonywaniu prac organizowanych przez gminy, organizacje pozarządowe statutowo zajmujące się problematyką: ochrony środowiska, kultury, oświaty, sportu i turystyki, opieki zdrowotnej, bezrobocia oraz pomocy społecznej, a także spółki wodne i ich związki, i jeżeli prace te są finansowane lub dofinansowane ze środków samorządu terytorialnego, budżetu państwa, funduszy celowych, organizacji pozarządowych, spółek wodnych i ich związków.

Prace interwencyjne nie mogą być organizowane przez pracodawcę, jeżeli znajduje się on w stanie likwidacji lub upadłości.

Ponadto prace interwencyjne nie mogą być organizowane przez pracodawców będących:

l partiami lub organizacjami politycznymi;

l posłami lub senatorami na potrzeby biur poselsko-senatorskich;

l organizacjami związków zawodowych, z wyjątkiem upoważnionych do prowadzenia pośrednictwa pracy związkowych biur pracy oraz klubów pracy;

l organizacjami pracodawców, z wyjątkiem upoważnionych do prowadzenia pośrednictwa pracy biur oraz klubów pracy;

l urzędami naczelnych i centralnych organów administracji państwowej;

l kościołami lub związkami wyznaniowymi;

l przedstawicielstwami państw obcych.

Organizatorami robót publicznych mogą być gminy, organizacje pozarządowe statutowo zajmujące się problematyką: ochrony środowiska, kultury, oświaty, sportu i turystyki, opieki zdrowotnej, bezrobocia oraz pomocy społecznej, a także spółki wodne i ich związki, jeżeli prace w ramach robót publicznych są finansowane lub dofinansowane ze środków samorządu terytorialnego, budżetu państwa, funduszy celowych, organizacji pozarządowych, spółek wodnych i ich związków.

Organizator robót publicznych może wskazać pracodawcę, u którego będą wykonywane roboty publiczne.

Pracodawca, u którego skierowani bezrobotni będą wykonywać prace interwencyjne, oraz organizator robót publicznych albo wskazany pracodawca, u którego będą wykonywane roboty publiczne, zawierają z bezrobotnymi umowy o pracę.

Wniosek w sprawie prac

Pracodawca składa wniosek o organizowanie prac interwencyjnych do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce wykonywania prac interwencyjnych lub siedzibę pracodawcy.

Z kolei organizator robót publicznych, czyli np. gmina, składa wniosek o zorganizowanie ich do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce wykonywania robót.

Pracodawca przy składaniu wniosku w sprawie prac interwencyjnych dołącza do wniosku oświadczenie, że nie znajduje się on w stanie likwidacji lub upadłości. Podobne oświadczenie musi dołączyć np. gmina jako organizator robót publicznych o pracodawcy wskazanym, u którego będą wykonywane roboty publiczne. Starosta w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku zawierającego informacje musi powiadomić wnioskodawcę o rozpatrzeniu wniosku i podjętej decyzji.

DLA KOGO PRACE INTERWENCYJNE

Zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych ma na celu pomoc osobom będącym w szczególnej sytuacji na rynku pracy, czyli:

l bezrobotnym do 25 roku życia,

l bezrobotnym długotrwale,

l bezrobotnym powyżej 50 roku życia,

l bezrobotnym bez kwalifikacji zawodowych,

l bezrobotnym samotnie wychowującym co najmniej jedno dziecko do siódmego roku życia,

l bezrobotnym niepełnosprawnych.

CO WE WNIOSKU

Wnioski w sprawie prac interwencyjnych i robót publicznych powinny zawierać:

l nazwę pracodawcy ubiegającego się o organizowanie prac interwencyjnych lub organizatora robót publicznych, adres siedziby i miejsce prowadzenia działalności;

l numer identyfikacji nadany w krajowym rejestrze podmiotów gospodarki narodowej REGON;

l numer identyfikacji podatkowej NIP;

l oznaczenie formy organizacyjno-prawnej prowadzonej działalności;

l liczbę bezrobotnych proponowanych do zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz okres zatrudnienia;

l miejsce i rodzaj prac, które mają być wykonywane przez skierowanych bezrobotnych, niezbędne lub pożądane kwalifikacje i inne wymogi;

l wysokość proponowanego wynagrodzenia dla skierowanych bezrobotnych oraz wnioskowaną wysokość refundowanych wynagrodzeń z tytułu zatrudnienia skierowanych bezrobotnych;

l w przypadku gdy organizator robót publicznych nie będzie jednocześnie pracodawcą dla skierowanych bezrobotnych wskazanie pracodawcy oraz adresu jego siedziby i miejsca prowadzenia działalności.

Umowa w sprawie prac i robót

Starosta zawiera z pracodawcą organizującym prace interwencyjne lub organizatorem robót publicznych lub wskazanym przez organizatora robót publicznych pracodawcą umowę określającą w szczególności:

l liczbę bezrobotnych oraz okres, na jaki zostaną zatrudnieni;

l rodzaj i miejsce wykonywanych prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz niezbędne lub pożądane kwalifikacje bezrobotnych;

l terminy i wysokość refundowanych z Funduszu Pracy przez starostę kosztów wynagrodzeń, nagród i składek na ubezpieczenia społeczne;

l obowiązek informowania starosty o wypadkach wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę ze skierowanym bezrobotnym.

W przypadku gdy organizatorowi robót publicznych zostanie przyznana zaliczka ze środków Funduszu Pracy na poczet wypłat wynagrodzeń oraz opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne, umowa powinna określić termin przekazania zaliczki, nie wcześniejszy jednak niż pięć dni przed terminem płatności, na które jest przyznana, umożliwiający terminową wypłatę wynagrodzeń skierowanym bezrobotnym i opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne oraz sposób rozliczenia tej zaliczki.

4 ETAPY

ORGANIZACJI PRAC INTERWENCYJNYCH

1. Wniosek

Pracodawca składa wniosek o organizowanie prac interwencyjnych do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce wykonywania prac interwencyjnych lub siedzibę pracodawcy.

2. Umowa w sprawie prac

Starosta zawiera z pracodawcą organizującym prace interwencyjne umowę, która określa:

- liczbę bezrobotnych oraz okres, na jaki zostaną zatrudnieni;

- rodzaj i miejsce wykonywanych prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz niezbędne lub pożądane kwalifikacje bezrobotnych;

- terminy i wysokość refundowanych z Funduszu Pracy przez starostę kosztów wynagrodzeń, nagród i składek na ubezpieczenia społeczne;

- obowiązek informowania starosty o wypadkach wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę ze skierowanym bezrobotnym.

3. Refundacja

Umowa o organizowanie prac interwencyjnych może zawierać zobowiązanie do przyznania pracodawcy jednorazowej refundacji, wynagrodzenia w wysokości ustalonej w umowie, nie wyższej jednak niż 150 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Refundacja taka jest możliwa, jeżeli pracodawca bezpośrednio po zakończeniu prac interwencyjnych trwających co najmniej 6 miesięcy zatrudniał skierowanego bezrobotnego przez okres dalszych 6 miesięcy i po upływie tego okresu dalej go zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy.

4. Umowa z bezrobotnym

Pracodawca, u którego skierowani bezrobotni będą wykonywać prace interwencyjne, zawiera z bezrobotnymi umowy o pracę.

3 ETAPY

ORGANIZACJI ROBÓT PUBLICZNYCH

1. Wniosek

Organizator robót publicznych składa wniosek o organizowanie robót publicznych do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce wykonywania tych robót.

2. Umowa w sprawie robót

Starosta zawiera z organizatorem robót publicznych lub wskazanym przez organizatora robót publicznych pracodawcą, umowę, która zawiera:

- liczbę bezrobotnych oraz okres, na jaki zostaną zatrudnieni;

- rodzaj i miejsce wykonywanych prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz niezbędne lub pożądane kwalifikacje bezrobotnych;

- terminy i wysokość refundowanych z Funduszu Pracy przez starostę kosztów wynagrodzeń, nagród i składek na ubezpieczenia społeczne;

- obowiązek informowania starosty o wypadkach wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę ze skierowanym bezrobotnym.

3. Umowa z bezrobotnym

Organizator robót publicznych albo wskazany pracodawca, u którego będą wykonywane roboty publiczne, zawierają z bezrobotnymi umowy o pracę.

Kwota zaliczki, o której mowa, nie może przekroczyć należnej organizatorowi robót publicznych kwoty podlegających refundacji za dany miesiąc wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia skierowanych bezrobotnych.

Ponadto trzeba pamiętać, że umowa o organizowanie prac interwencyjnych albo robót publicznych powinna zawierać zobowiązanie do zwrotu otrzymanej refundacji kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia udostępnienia środków, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania starosty w przypadku np. złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia o tym, że pracodawca nie jest w stanie likwidacji lub upadłości.

Jeżeli umowa o organizowanie prac interwencyjnych albo robót publicznych została rozwiązana w trakcie trwania refundacji kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne, z uwagi na fakt, iż

l bezrobotny skierowany przez powiatowy urząd pracy na utworzone stanowisko pracy rozwiązał umowę o pracę z własnej inicjatywy oraz

l brak jest możliwości skierowania innego odpowiedniego bezrobotnego na utworzone miejsce pracy,

pracodawca lub organizator robót publicznych lub wskazany przez niego pracodawca, z którym zawarto umowę, nie ma obowiązku zwrotu refundacji kosztów poniesionych m.in. na wynagrodzenia otrzymanych za okres do dnia rozwiązania umowy o pracę przez skierowanego bezrobotnego.

Przedstawione rozwiązanie ma zastosowanie także w przypadku wygaśnięcia umowy o pracę ze skierowanym bezrobotnym oraz w przypadku rozwiązania ze skierowanym bezrobotnym umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Umowa o organizowanie prac interwencyjnych może zawierać zobowiązanie do przyznania pracodawcy jednorazowej refundacji, wynagrodzenia w wysokości ustalonej w umowie, nie wyższej jednak niż 150 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Refundacja taka jest możliwa, jeżeli pracodawca bezpośrednio po zakończeniu prac interwencyjnych trwających co najmniej sześć miesięcy zatrudniał skierowanego bezrobotnego przez okres dalszych sześciu miesięcy i po upływie tego okresu dalej go zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zwrot kosztów

Starosta, kierując bezrobotnego (osobę będącą w szczególnej sytuacji na rynku pracy - art. 49 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) do prac interwencyjnych, ma obowiązek wziąć pod uwagę jego wiek, stan zdrowia oraz rodzaj przednio wykonywanej pracy.

Starosta zwraca pracodawcy, który zatrudnił w ramach prac interwencyjnych na okres do sześciu miesięcy skierowanych bezrobotnych, część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne bezrobotnych w wysokości uprzednio uzgodnionej. Zwrot kwot nie może przekraczać jednak kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych w miesiącu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz kwoty zasiłku dla bezrobotnych obowiązującej w ostatnim dniu zatrudnienia każdego rozliczanego miesiąca (od 1 czerwca zasiłek dla bezrobotnych wynosi 538,30 zł) i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia. Takie prace interwencyjne nie mogą być organizowane w powiatowych i wojewódzkich urzędach pracy.

Ponadto starosta zwraca pracodawcy, który zatrudnił w ramach prac interwencyjnych co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy na okres do sześciu miesięcy skierowanych bezrobotnych, część kosztów, o których mowa, w kwocie nieprzekraczającej jednak kwoty połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie jest to 936 zł) i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia za każdą osobę bezrobotną.

Starosta ma również uprawnienie do dokonywania zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów z tytułu zatrudnienia na okres do 12 miesięcy bezrobotnych skierowanych do prac interwencyjnych, w wysokości nieprzekraczającej jednak minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia za każdego bezrobotnego, jeżeli refundacja obejmuje koszty poniesione za co drugi miesiąc ich zatrudnienia.

Jeżeli pracodawca bezpośrednio po zakończeniu prac interwencyjnych trwających co najmniej sześć miesięcy zatrudniał skierowanego bezrobotnego przez okres dalszych sześciu miesięcy i po upływie tego okresu dalej go zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy, starosta może przyznać pracodawcy jednorazową refundację wynagrodzenia w wysokości uprzednio uzgodnionej, nie wyższej jednak niż 150 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu spełnienia tego warunku.

Zwrot z Funduszu Pracy

Starosta może dokonywać z Funduszu Pracy, przez okres do 12 miesięcy, zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów z tytułu zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych (w pełnym wymiarze czasu pracy): bezrobotnych do 25 roku życia, bezrobotnych długotrwale lub bezrobotnych niepełnosprawnych. Chodzi tu o koszty wypłaconego wynagrodzenia, nagród oraz opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak kwoty zasiłku dla bezrobotnych obowiązującej w ostatnim dniu każdego rozliczanego miesiąca i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia. Takie prace interwencyjne nie mogą być organizowane w powiatowych i wojewódzkich urzędach pracy.

Starosta może również dokonywać z Funduszu Pracy przez okres do 18 miesięcy zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów z tytułu zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych w pełnym wymiarze czasu pracy bezrobotnego, w kwocie nieprzekraczającej minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenia społeczne od tego wynagrodzenia, jeżeli zwrot obejmuje koszty poniesione za co drugi miesiąc.

Praca pięćdziesięciolatków

Starosta może skierować bezrobotnych powyżej 50 roku życia do prac interwencyjnych przez okres do 24 miesięcy oraz dokonywać refundacji poniesionych przez pracodawcę kosztów na wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne. Starosta może również skierować pięćdziesięcioletnich bezrobotnych do prac interwencyjnych u pracodawcy przez okres do czterech lat i dokonywać refundacji poniesionych przez pracodawcę kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli obejmuje ona koszty poniesione za co drugi miesiąc ich zatrudnienia. Takie prace interwencyjne nie mogą być organizowane w powiatowych i wojewódzkich urzędach pracy.

W obu przedstawionych sytuacjach starosta, kierując bezrobotnych do wykonywania pracy, może zrefundować przedsiębiorcy koszty wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy dla bezrobotnych.

Może to nastąpić, jeżeli do pracy w ramach prac interwencyjnych są kierowani bezrobotni, którzy:

l spełniają warunki konieczne do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego - refundacja jest przyznawana w wysokości do 80 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia;

l nie spełniają warunków koniecznych do uzyskania świadczenia przedemerytalnego - refundacja jest przyznawana w wysokości do 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia.

Zwrot kosztów przy robotach

Starosta zwraca organizatorowi robót publicznych, który zatrudniał bezrobotnych przez okres do sześciu miesięcy, część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składek na ubezpieczenia społeczne bezrobotnych w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych w miesiącu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w ostatnim dniu zatrudnienia każdego rozliczanego miesiąca i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia. Rozwiązanie takie ma zastosowanie, gdy w ramach robót publicznych zatrudnieni zostali długotrwale bezrobotni, bezrobotni powyżej 50 roku życia oraz bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do siódmego roku życia.

W przypadku tych samych bezrobotnych starosta może dokonywać zwrotu poniesionych przez organizatora robót publicznych kosztów z tytułu ich zatrudnienia na okres do 12 miesięcy, w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak przeciętnego wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia za każdego bezrobotnego, jeżeli refundacja obejmuje koszty poniesione za co drugi miesiąc ich zatrudnienia.

Na wniosek organizatora robót publicznych starosta może przyznawać zaliczki ze środków Funduszu Pracy na poczet wypłat wynagrodzeń oraz opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne.

Prace społecznie użyteczne

Na wniosek gminy starosta może skierować bezrobotnego bez prawa do zasiłku korzystającego ze świadczeń z pomocy społecznej do wykonywania prac społecznie użytecznych w miejscu zamieszkania lub pobytu w wymiarze do dziesięciu godzin w tygodniu. Wykonywanie prac społecznie użytecznych odbywa się na podstawie porozumienia zawartego między starostą a gminą, na rzecz której prace społecznie użyteczne będą wykonywane.

Przy przydziale prac społecznie użytecznych uwzględnia się wiek bezrobotnego, stan jego zdrowia oraz, w miarę możliwości, posiadane kwalifikacje.

Bezrobotnemu nieposiadającemu prawa do zasiłku przysługuje świadczenie w wysokości nie niższej niż 6,30 zł za każdą godzinę wykonywania prac społecznie użytecznych. Świadczenie podlega waloryzacji.

Świadczenie, o którym mowa, nie przysługuje za okres niewykonywania pracy, w tym za okres udokumentowanej niezdolności do pracy. Starosta refunduje gminie ze środków Funduszu Pracy do 60 proc. minimalnej kwoty świadczenia przysługującego bezrobotnemu.

Gmina sporządza do dnia 31 stycznia każdego roku roczny plan potrzeb w zakresie wykonywania prac społecznie użytecznych i przesyła go właściwemu miejscowo staroście i kierownikowi ośrodka pomocy społecznej.

Plan określa w szczególności:

l rodzaje prac społecznie użytecznych;

l liczbę godzin wykonywania prac społecznie użytecznych;

l liczbę bezrobotnych bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych, korzystających ze świadczeń z pomocy społecznej, którzy mogą być skierowani do wykonywania prac społecznie użytecznych.

Starosta zawiera z gminą porozumienie dotyczące wykonywania prac społecznie użytecznych, określające:

l liczbę bezrobotnych bez prawa do zasiłku, którzy zostaną skierowani w okresie objętym porozumieniem do wykonywania prac społecznie użytecznych;

l liczbę godzin wykonywania prac społecznie użytecznych ogółem oraz miesięcznie przez jednego bezrobotnego bez prawa do zasiłku;

l rodzaj i miejsce wykonywania prac społecznie użytecznych wraz z oznaczeniem podmiotów, w których będą organizowane prace społecznie użyteczne;

l okresy wykonywania prac społecznie użytecznych i liczbę bezrobotnych bez prawa do zasiłku skierowanych do wykonywania w tych okresach prac społecznie użytecznych;

l obowiązek informowania starosty i kierownika powiatowego urzędu pracy o nieobecności lub odmowie wykonywania prac społecznie użytecznych przez skierowanego bezrobotnego bez prawa do zasiłku,

l wysokość i terminy refundowania przez starostę z Funduszu Pracy wypłaconych bezrobotnym bez prawa do zasiłku świadczeń z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych.

6 ETAPÓW

ORGANIZACJI PRAC SPOŁECZNIE UŻYTECZNYCH W GMINIE

1. Plan

Gmina sporządza do dnia 31 stycznia każdego roku roczny plan potrzeb w zakresie wykonywania prac społecznie użytecznych i przesyła go właściwemu miejscowo staroście i kierownikowi ośrodka pomocy społecznej.

2. Porozumienie

Starosta zawiera z gminą porozumienie dotyczące wykonywania prac społecznie użytecznych.

3. Przyjęcie bezrobotnego

Gmina lub podmiot, w którym są organizowane prace społecznie użyteczne, przyjmuje skierowanego przez starostę bezrobotnego bez prawa do zasiłku w celu wykonywania prac, zgodnie z porozumieniem, oraz poucza go o konieczności przestrzegania ustalonych w miejscu wykonywania pracy społecznie użytecznej porządku i dyscypliny oraz zapoznaje bezrobotnego z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy.

4. Wykaz bezrobotnych

Starosta przekazuje właściwemu kierownikowi ośrodka pomocy społecznej w terminie do dnia 10 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni wykaz bezrobotnych bez prawa do zasiłku, którzy zostali skierowani do wykonywania prac społecznie użytecznych lub odmówili przyjęcia propozycji ich wykonywania.

5. Ewidencja

Gmina lub podmiot, w którym są organizowane prace społecznie użyteczne, prowadzi ewidencję tych prac i ustala wysokość przysługujących bezrobotnym świadczeń, uwzględniając rodzaj i efekty wykonywanej pracy.

6. Refundacja

Na wniosek gminy starosta refunduje ze środków Funduszu Pracy, do wysokości określonej w porozumieniu w sprawie prac społecznie użytecznych, kwotę wypłaconych świadczeń bezrobotnym bez prawa do zasiłku w poprzednim miesiącu.

Porozumienie powinno zawierać również postanowienia dotyczące zapewnienia bezrobotnym bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz przestrzegania przepisów prawa pracy dotyczących wykonywania przez kobiety prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia.

Kierownik ośrodka pomocy społecznej na podstawie porozumienia sporządza listę bezrobotnych bez prawa do zasiłku, którzy mogą zostać skierowani do wykonywania prac społecznie użytecznych na terenie gminy, i przesyła ją do właściwego miejscowo powiatowego urzędu pracy. Lista powinna zawierać nazwiska i imiona, miejsca zamieszkania lub pobytu oraz numery ewidencyjne PESEL.

Nie zawiera się porozumienia dotyczącego wykonywania prac społecznie użytecznych w miastach na prawach powiatu. Prace społecznie użyteczne mogą być organizowane na wniosek prezydenta miasta na prawach powiatu, skierowany do dyrektora właściwego powiatowego urzędu pracy. Wniosek ten musi zawierać informacje i wymagania przewidziane dla porozumień w sprawie prac społecznie użytecznych.

Obowiązki gminy

Gmina lub podmiot, w którym są organizowane prace społecznie użyteczne, przyjmuje skierowanego przez starostę bezrobotnego w celu wykonywania prac społecznie użytecznych, zgodnie z porozumieniem dotyczącym wykonywania tych prac oraz poucza go o konieczności przestrzegania porządku i dyscypliny.

Gmina lub podmiot, w którym są organizowane prace społecznie użyteczne, musi zapoznać bezrobotnego z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy.

Starosta przekazuje właściwemu kierownikowi ośrodka pomocy społecznej w terminie do dnia 10 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni wykaz bezrobotnych bez prawa do zasiłku, którzy zostali skierowani do wykonywania prac społecznie użytecznych lub odmówili przyjęcia propozycji ich wykonywania.

Gmina lub podmiot, w którym są organizowane prace społecznie użyteczne, niezwłocznie zawiadamia starostę i właściwego kierownika ośrodka pomocy społecznej w przypadku, gdy bezrobotny bez prawa do zasiłku:

l nie zgłosi się do wykonywania prac społecznie użytecznych;

l nie podejmie przydzielonej mu pracy społecznie użytecznej;

l opuści miejsce wykonywania prac społecznie użytecznych;

l naruszy porządek i dyscyplinę w miejscu wykonywania pracy społecznie użytecznej.

Gmina lub podmiot, w którym są organizowane prace społecznie użyteczne, prowadzi ewidencję prac wykonywanych przez bezrobotnych i ustala wysokość przysługujących im świadczeń, uwzględniając rodzaj i efekty wykonywanej pracy.

Świadczenia przysługujące bezrobotnym bez prawa do zasiłku są wypłacane przez gminę lub podmiot, w którym są organizowane prace, w okresach miesięcznych z dołu.

Na wniosek gminy starosta refunduje ze środków Funduszu Pracy, do wysokości określonej w porozumieniu, kwotę wypłaconych bezrobotnym świadczeń. Do wniosku gmina dołącza kopię listy bezrobotnych bez prawa do zasiłku, którym za wykonywanie prac, zgodnie z porozumieniem, wypłacono świadczenie z podaniem jego wysokości.

Inne rodzaje pomocy

Bezrobotnemu do 25 roku życia skierowanemu przez starostę na szkolenie przysługuje w okresie jego odbywania stypendium w wysokości 40 proc. kwoty zasiłku dla bezrobotnych.

Bezrobotni do 25 roku życia i bezrobotni długotrwale, mogą zostać skierowani przez starostę, na zasadach dotyczących robót publicznych, do wykonywania przez okres do sześciu miesięcy pracy niezwiązanej z wyuczonym zawodem, w wymiarze nieprzekraczającym połowy wymiaru czasu pracy, w instytucjach użyteczności publicznej oraz organizacjach zajmujących się problematyką kultury, oświaty, sportu i turystyki, opieki zdrowotnej lub pomocy społecznej. Skierowanie, o którym mowa, powinno dotyczyć w szczególności bezrobotnych zobowiązanych do alimentów na mocy odrębnych przepisów. W sytuacji, o której mowa, starosta zwraca pracodawcy, który zatrudnił bezrobotnych skierowanych do prac, część poniesionych kosztów na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych bezrobotnych i połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w ostatnim dniu zatrudnienia każdego rozliczanego miesiąca, łącznie ze składką na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia.

Bezrobotnego do 25 roku życia starosta może skierować do odbycia u pracodawcy stażu przez okres nieprzekraczający 12 miesięcy. Rozwiązanie takie może mieć zastosowanie również w przypadku bezrobotnego, który nie ukończył 27 roku życia, w okresie 12 miesięcy od dnia uzyskania dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu poświadczającego ukończenie szkoły wyższej.

Wszystkich innych bezrobotnych, którzy należą do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, starosta może skierować na okres do sześciu miesięcy do odbycia przygotowania zawodowego w miejscu pracy, bez nawiązywania stosunku pracy.

Staż i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy odbywają się na podstawie umowy zawartej przez starostę z pracodawcą, według programu określonego w umowie. Przy ustalaniu programu powinny być uwzględnione predyspozycje psychofizyczne i zdrowotne, poziom wykształcenia oraz dotychczasowe kwalifikacje zawodowe bezrobotnego. Program powinien określać:

l nazwę zawodu lub specjalności, której program dotyczy;

l zakres zadań wykonywanych przez bezrobotnego;

l rodzaj uzyskiwanych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych;

l sposób potwierdzenia nabytych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych;

l opiekuna osoby objętej programem przygotowania zawodowego i stażu.

Nadzór nad odbywaniem stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez bezrobotnego sprawuje starosta. Pracodawca po zakończeniu realizacji programu, o którym mowa, wydaje opinię zawierającą informacje o zadaniach realizowanych przez bezrobotnego i umiejętnościach praktycznych pozyskanych w trakcie stażu oraz o zadaniach realizowanych przez bezrobotnego, kwalifikacjach lub pozyskanych umiejętnościach zawodowych. Starosta wydaje bezrobotnemu zaświadczenie o odbyciu stażu lub przygotowania zawodowego.

Bezrobotnemu w okresie odbywania stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przysługuje stypendium w wysokości zasiłku dla bezrobotnego. Za okres, za który przysługuje stypendium, zasiłek nie przysługuje.

Na wniosek bezrobotnego, odbywającego staż lub przygotowanie zawodowe w miejscu pracy, pracodawca jest obowiązany do udzielenia dni wolnych w wymiarze dwóch dni za każde 30 dni kalendarzowych odbywania stażu lub przygotowania zawodowego. Za dni wolne przysługuje stypendium. To starosta ustala i opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe od stypendiów, o których mowa wyżej.

Bezrobotnemu do 25 roku życia bez kwalifikacji zawodowych, który w okresie sześciu miesięcy od dnia zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy podjął dalszą naukę w szkole ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej dla dorosłych albo w szkole wyższej w systemie studiów wieczorowych lub zaocznych, starosta, na wniosek bezrobotnego, przyznaje stypendium w wysokości 50 proc. kwoty zasiłku dla bezrobotnych wypłacane przez okres 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia nauki. Starosta może podjąć decyzję o kontynuacji wypłacania stypendium do ukończenia nauki zgodnie z programem nauczania.

Podstawą wypłaty stypendium jest zaświadczenie wystawione przez szkołę, potwierdzające kontynuowanie nauki. Stypendium nie przysługuje w przypadku przerwania nauki lub utraty statusu bezrobotnego.

PUBLIKACJE INFORMACJI O PRACODAWCACH

Przez powiatowy urząd pracy muszą być podawane do wiadomości publicznej, poprzez wywieszenie ich na tablicy ogłoszeń w siedzibie urzędu na okres 30 dni, wykazy pracodawców i osób, z którymi zawarto umowy m.in. w przypadkach:

l refundowania podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego (art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy),

l jednorazowego refundowania poniesionych kosztów z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego (art. 47 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy),

l zwrócenia pracodawcy, który zatrudnił w ramach prac interwencyjnych na okres do 6 miesięcy bezrobotnych, będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne (art. 51 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy),

l skierowania do odbycia u pracodawcy stażu przez okres nieprzekraczający 12 miesięcy (art. 53 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy),

l dokonywania z Funduszu Pracy przez okres do 12 miesięcy zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów z tytułu zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych (art. 56 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy),

l zwrócenia organizatorowi robót publicznych, który zatrudniał bezrobotnych przez okres do 6 miesięcy, części kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne (57 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy),

l skierowania przez starostę bezrobotnych powyżej 50 roku życia do wykonywania pracy w ramach prac interwencyjnych przez okres do 24 miesięcy oraz dokonywania refundacji poniesionych przez pracodawcę kosztów na wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne (art. 59 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).

KATARZYNA WILKO

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

l Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. nr 99, poz. 1001 ze zm.).

l Rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z dnia 19 kwietnia 2007 r. w sprawie organizowania prac interwencyjnych i robót publicznych oraz jednorazowej refundacji kosztów z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne (Dz.U. nr 76, poz. 510).

l Rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z dnia 25 października 2005 r. w sprawie trybu organizowania prac społecznie użytecznych (Dz.U. nr 210, poz. 1745).