REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prezydent może powołać premiera, ale nie ministrów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Kuligowski
Łukasz Kuligowski

REKLAMA

REKLAMA

Konstytucja nie określa, że premierem zostaje przywódca zwycięskiego ugrupowania. Prezesa Rady Ministrów desygnuje prezydent. Głowa państwa nie ma jednak wpływu na wybór ministrów.

Zgodnie z konstytucją prezydent nie jest ograniczony przy wyborze kandydata na premiera. Misję tworzenia nowego rządu prezydent może powierzyć osobie wywodzącej się z ugrupowania, które wygrało wybory, ale może wskazać także osobę z innego ugrupowania. Prawo tego bowiem nie określa.

REKLAMA

Co może prezydent

Dotychczasowa praktyka, jak i zasady demokratycznego państwa, zobowiązują jednak prezydenta, by postępował zgodnie z konstytucyjną zasadą współdziałania władz. Polega to na tym, że prezydent, desygnując premiera, powinien brać pod uwagę osobę, która zapewni powołanie rządu.

O rządzie decyduje premier

REKLAMA

Niektóre media i politycy sugerują, że prezydent Lech Kaczyński chce mieć wpływ na obsadę stanowiska szefów MSWiA, MON, MSZ oraz koordynatora ds. służb specjalnych w rządzie Platformy Obywatelskiej. Jednak konstytucja nie daje takich uprawnień głowie państwa.

Konstytucja określa, że premiera desygnuje prezydent. Natomiast prezes Rady Ministrów proponuje szefów poszczególnych resortów. Konstytucja jednak nic nie mówi o tym, by przy wyborze szefów resortów swój udział miał prezydent.

- Premier sam ustala skład rządu i występuje do prezydenta o jego powołanie. Prezydent musi ten wybór zatwierdzić - podkreśla prof. Marek Chmaj z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ewentualne blokowanie kandydatów, których przedstawi premier, także nie wchodzi w grę. Zdaniem prof. Huberta Izdebskiego z Uniwersytetu Warszawskiego, prezydent nie ma żadnych możliwości zablokowania powołania kandydatów na ministrów wskazanych przez nowego prezesa Rady Ministrów.

- Prezydenccy ministrowie to zamierzchła historia. To czasy małej konstytucji - podkreśla.

Prezydent ma prawo powoływania ministrów na wniosek premiera.

- To jest jego prawo, które w gruncie rzeczy polega na obowiązku podpisania aktu powołania, który przedkłada mu premier - zaznacza prof. Hubert Izdebski.

Termin goni termin

REKLAMA

Konstytucja określa terminy wydarzeń, które prowadzą do powstania rządu. Najpóźniej 15 dnia od wyborów musi się odbyć posiedzenie Sejmu, w czasie którego premier podaje do dymisji swój gabinet. Od tego momentu prezydent ma dwa tygodnie na powołanie premiera wraz z członkami rządu. Potem odbiera przysięgę od członków powołanej Rady Ministrów.

Od zaprzysiężenia rządu premier przedstawia w Sejmie program działania z wnioskiem o wotum zaufania. Dopiero po zaakceptowaniu rządu przez większość sejmową w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów można mówić o zakończeniu procedury tworzenia nowego rządu.

 

Niezbędna większość

Po tym, jak wybory wygrała Platforma Obywatelska, może zdarzyć się, że prezydent będzie chciał zawetować ustawy, które przygotuje nowy rząd. Jednak do posłów należy ostateczne słowo w sprawie ustawy, którą chce odrzucić prezydent.

W myśl konstytucji, odrzucenie weta prezydenta, czyli ponowne uchwalenie ustawy, następuje większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Oznacza to, że jeżeli posłów będzie na sali 230, to do odrzucenia weta prezydenta potrzeba 138 głosów. Jeżeli w Sejmie głosowanie będzie się odbywać przy pełnej sali (460 posłów), to trzeba 276 posłów głosujących przeciwko decyzji prezydenta.

Ważne głosowania mogą też być z uwagi na chęć dokonania zmian w konstytucji. Aby tego dokonać, wymagana jest większość co najmniej 2/3 głosów w Sejmie przy połowie ustawowej liczby posłów. Dlatego jeżeli podczas głosowania w Sejmie byłoby 230 posłów, to potrzeba 154 głosów do zmiany konstytucji. Jednak może być tak, że na sali będą wszyscy i wtedy koniecznych jest 307 głosów.

Kompetencje prezydenta

ŁUKASZ KULIGOWSKI

lukasz.kuligowski@infor.pl

 

OPINIE

Piotr Winczorek, konstytucjonalista

PIOTR WINCZOREK

konstytucjonalista

Wpływ prezydenta na powoływanie ministrów nie wchodzi w rachubę. Kiedyś Lech Falandysz przyjął interpretację dla prezydenta Lecha Wałęsy na podstawie małej konstytucji. Wówczas chodziło o to, że prezydent mógł konsultować z prezesem Rady Ministrów powołanie kilku ministrów. Teraz konstytucja nie mówi ani słowa o tego typu operacjach. To, że prezydent uczestniczy w polityce zagranicznej, nie upoważnia go do decydowania o niektórych ministrach. Wskazanie wszystkich ministrów należy tylko do desygnowanego prezesa Rady Ministrów.

Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista

RYSZARD PIOTROWSKI

konstytucjonalista

Prezydent powinien działać w taki sposób, by większość sejmowa mogła doprowadzić do uformowania rządu. Głowa państwa desygnuje premiera. Premier proponuje natomiast skład rządu i wtedy prezydent powołuje premiera i pozostałych członków Rady Ministrów. Na tym etapie prezydent może desygnować dowolną osobę, ale powinien postępować racjonalnie. Czyli powinien desygnować na to stanowisko osobę, która potem ma realne szanse uzyskać wotum zaufania w Sejmie.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

REKLAMA

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

REKLAMA