REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gmina może swobodnie decydować o gruntach

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Żaczkiewicz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Nieodpłatne rozporządzenie mieniem komunalnym musi uwzględniać potrzeby lokalnej społeczności. Gmina nie musi przekazywać terenów ogródków rodzinnych tylko Polskiemu Związkowi Działkowców. Zgoda PZD na wywłaszczenie ogródków rodzinnych nie jest potrzebn.

Wczoraj Trybunał Konstytucyjny uznał, że wywłaszczenie gruntów ogrodów rodzinnych przez jednostkę samorządu terytorialnego może nastąpić bez zgody Polskiego Związku Działkowców (PZD). Gminy nie mają też obowiązku przekazywać PZD gruntów pod działki.

REKLAMA

REKLAMA

Rada Wrocławia zakwestionowała dwie regulacje w ustawie o rodzinnych ogrodach działkowych, które mówiły o obowiązku gmin bezpłatnego przekazywania gruntów Polskiemu Związkowi Działkowców oraz o konieczności udzielenia przez ten związek zgody w przypadku wywłaszczenia.

Trybunał zgodził się z radnymi, że w ustawie została naruszona konstytucyjna idea instytucji wywłaszczenia na cele publiczne - dopuszczalnego wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za stosownym odszkodowaniem. Dodatkowy warunek zapisany w ustawie w postaci zgody podmiotu wywłaszczanego Trybunał uznał za niekonstytucyjny, gdyż realizacja któregokolwiek z ustawowo zdefiniowanych celów publicznych, mających znaczenie dla ogółu społeczeństwa nie może być realizowana przy istnieniu takiego zapisu. Budowa linii kolejowej, autostrady, instalacji wojskowej uzależniona jest od woli pewnej organizacji społecznej - podmiotu administrującego ogrodem, stwierdził TK.

Nieodpłatne przekazanie gruntu

Sędzia Mirosław Wyrzykowski podkreślił, że gmina w momencie tworzenia planów zagospodarowania przestrzennego ma obowiązek zawarcia umowy z Polskim Związkiem Działkowców na nieodpłatne użytkowanie terenów. Tym samym ciąży na gminie obowiązek nieodpłatnego rozporządzenia mieniem komunalnym i zawarcie umowy z PZD. Wprowadzenie takich obowiązków - zdaniem Trybunału - jest bardzo daleko idącą ingerencją w prawo dysponowania mieniem komunalnym.

- Sytuacja ta jest zaprzeczeniem samodzielności jednostek samorządu terytorialnego - uzasadniał wyrok sędzia Wyrzykowski.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

- Dalej pozostają aktualne twierdzenia z wyroku TK z 1995 roku, że interes gmin został uznany przez ustawodawcę za mniej istotny niż interes związku działkowców. Ograniczenie własności gminy może prowadzić do zasadniczych sprzeczności między interesem urbanistycznym miasta a partykularnymi interesami osób użytkujących ogrody działkowe.

- Regulacja zawarta w art. 10 ustawy jest powtórzeniem systemu nakazowego i wprowadza swoisty monopol PZD, na rzecz której jednostka samorządu musi przekazać grunt w nieodpłatne użytkowanie. Gmina nie może wybrać strony umowy, więc jest w praktyce ubezwłasnowolniona - dodaje sędzia Wyrzykowski.

Trybunał uznał zatem, że art. 10 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych w zakresie przekazywania gruntów samorządu terytorialnego jest niezgodny z art. 165, zdanie 2 konstytucji, czyli prawem własności samorządu. Ponadto art. 17 ust. 3 ustawy w zakresie udzielenia zgody PZD na wywłaszczenie jest niezgodny z zasadami wywłaszczania określonymi w art. 21 konstytucji. Trybunał umorzył postępowanie w zakresie, w jakim sprawa dotyczy gruntów Skarbu Państwa.

- Nie ma przeszkód prawnych do przekazywania przez gminy gruntów pod ogrody działkowe, i często na korzystnych zasadach. Natomiast dzięki wyrokowi Trybunału, od momentu jego ogłoszenia w Dzienniku Ustaw nie będzie możliwe automatyczne, obowiązkowe przekazanie nieruchomości PZD i to nieodpłatnie - mówi prof. Hubert Izdebski, przedstawiciel wnioskodawcy, Rady Wrocławia.

Konsekwencje wyroku

- Gmina będzie mogła przekazać grunty działkowcom, ale nie na podstawie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, ale na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami, a więc również na rzecz innych organizacji działkowców, nie tylko Polskiemu Związkowi Działkowców.

- PZD straci tym samym monopol na szczególnie korzystne traktowanie - dodaje prof. Izdebski.

Teraz ustawodawca powinien znowelizować ustawę o rodzinnych ogrodach działkowych - twierdzi poseł Andrzej Dera, reprezentujący na rozprawie marszałka Sejmu.

- Mamy nawet gotowy projekt ustawy, który ma uwłaszczyć działkowców na ich ziemi, na zasadach wspólnoty podobnej do wspólnot mieszkaniowych - deklaruje poseł Dera.

Przedstawiciel działkowców Edward Śmigielski z Torunia nie ukrywał rozczarowania wyrokiem i stwierdził, że przyspieszy on likwidację niewygodnych dla gmin ogródków.

Błąd legislatora

Już w czasie uchwalania ustawy w 2005 roku prof. Mirosław Granat przedstawił Sejmowi druzgoczącą opinię prawną dyskwalifikującą projekt ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Uznał on, iż uchwalenie ustawy stanowi wyraz nieliczenia się z dorobkiem orzeczniczym TK i jest forsowaniem arbitralnych rozwiązań preferujących określony podmiot prawa wbrew określonym zasadom ustrojowym zawartym w Konstytucji RP.

Trybunał w wyroku z 20 lutego 2002 r. sygn. akt K. 39/00 jednoznacznie uznał za kwalifikowane naruszenie prawa własności (jednostek samorządu terytorialnego) przepisy ustawowe, które niezależnie od woli właściciela rozporządzały nieruchomością.

Trybunał zajmował się już trzeci raz sprawami działek. Pierwszy wyrok TK z 1995 roku nie został przez Sejm przyjęty (wówczas orzeczenia TK nie były ostateczne). Drugi wyrok kwestionował artykuł nakazujący gminom przekazywanie gruntów PZD. W odpowiedzi na to orzeczenie Sejm uchylił ustawę o rodzinnych ogrodach działkowych, powtarzając uchylony przez TK przepis.

Wyrok wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Sygn. akt K 61/07

WŁASNOŚĆ DZIAŁKOWCÓW

Na terenie kraju funkcjonuje niemal 5200 rodzinnych ogrodów działkowych obejmujących obszar blisko 44 tysięcy hektarów i liczbę 966 tysięcy działek. Ogólna liczba osób korzystających z działek rodzinnych wynosi 4 miliony.


Sędzia Mirosław Wyrzykowski zaznaczył, że wywłaszczenie może dotyczyć nie tylko własności, ale też innych praw majątkowych

Katarzyna Żaczkiewicz

katarzyna.zaczkiewicz@infor.pl

 

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Czy Polska wprowadzi kontrole?

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Czy Polska wprowadzi kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów?

Premier D. Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

REKLAMA

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA

Nowe standardy żywienia w szpitalach 2025: Ministerstwo Zdrowia wprowadza obowiązkowe diety dla pacjentów [PROJEKT]

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło projekt rozporządzenia, które ma ujednolicić standardy żywienia pacjentów w szpitalach. Zmiany mają zagwarantować zdrowe, zbilansowane i dostosowane do stanu zdrowia posiłki, a także zwiększyć transparentność i jakość usług cateringowych w placówkach medycznych.

Pogoda. Gwałtowne burze w dziewięciu województwach. Ostrzeżenia RCB

Na terenie dziewięciu województw można spodziewać się gwałtownych burz. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa już wysłało alerty.

REKLAMA