REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rusza reforma nauki

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Konkursowy podział środków na badania, możliwość konsolidacji lub likwidacji słabszych instytutów - to niektóre zmiany w systemie nauki, które wchodzą w życie w piątek. Uczeni chwalą reformę, chociaż nie mają pewności, na ile będzie skuteczna.

Według nowego prawa, większość pieniędzy przeznaczonych na badania naukowe będzie rozdzielanych przez dwie niezależne od rządu agencje: istniejące już Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz mające powstać wkrótce Narodowe Centrum Nauki. Będą one w trybie konkursowym przydzielać instytutom naukowym i przedsiębiorstwom fundusze na badania stosowane i podstawowe. Ograniczone zostaną tzw. dotacje statutowe, czyli środki na utrzymywanie instytutów w gotowości do pracy.

REKLAMA

Większą dotację otrzymają najlepsze; najsłabsze, jeśli się nie poprawią, mogą stracić ją w ogóle, co oznaczać będzie konieczność ich likwidacji lub połączenia z silniejszym partnerem.

REKLAMA

"Zakończyła się właśnie ocena jednostek naukowych. Według niej zostaną przyznane kategorie, na podstawie których przyznane zostaną dotacje na działalność statutową" - powiedziała minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Barbara Kudrycka. Według niej, ograniczenie środków przyznawanych automatycznie i zwiększenie puli pieniędzy rozdzielanych w konkursach będzie sprzyjało konkurencji, a tym samym podniesieniu jakości badań. Ponadto instytuty badawcze będą mogły swobodniej dysponować ewentualnym zyskiem, przeznaczając go na własne projekty badawcze.

Reformę pozytywnie ocenił przewodniczący Rady Głównej Jednostek Badawczo-Rozwojowych prof. Leszek Rafalski. "Nowe przepisy porządkują sytuację, np. określają zasady przekształceń instytutów, które będą chciały się skonsolidować. Już w tym roku było kilka takich połączeń" - powiedział. Jak dodał, obecnie funkcjonuje 127 jednostek badawczo-rozwojowych (od piątku zmienią one nazwę na instytuty badawcze). "Docelowo powinno ich być między 90 a 100" - ocenił. Przy czym, jak zaznaczył, dotacje statutowe stanowią średnio obecnie tylko ok. 13 proc. budżetów instytutów. 10-15 proc. instytuty pozyskują z budżetu na różne projekty badawcze, a reszta pochodzi ze zleceń od firm (ekspertyz, prac wdrożeniowych, certyfikacji itp.).

Jak dodał Rafalski, możliwość zagospodarowania zysków da instytutom możliwość inwestowania w młodą kadrę naukową, np. poprzez finansowanie badań potrzebnych do prac doktorskich i habilitacyjnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z kolei prezes Polskiej Akademii Nauk prof. Michał Kleiber, choć popiera kierunek zmian, zastrzega, że skuteczność działania nowych ustaw zależy od rozporządzeń, z których większość jest jeszcze w fazie konsultacji.

REKLAMA

Jak poinformowała minister nauki, resort musi wydać 45 rozporządzeń do wchodzących w piątek w życie ustaw. "17 z nich, koniecznych do wprowadzenia w życie przepisów działających od października, jest już podpisanych. Reszta jest konieczna do funkcjonowania prawa wchodzącego w życie 1 stycznia 2011, trwają nad nimi prace. Na pewno zdążymy" - zapewniła Kudrycka.

Według prezesa PAN, nowe prawo powinno posłużyć polskiej nauce, w tym samej akademii. "Należy życzliwie powitać koncepcję utworzenia Narodowego Centrum Badań. To instytucja wzorowana na Europejskiej Radzie Badań, której jestem członkiem. Przy czym wiele będzie zależało od członków tego gremium, którzy będą się cieszyć (zresztą słusznie) dużą autonomią" - powiedział.

Prezesa PAN cieszy też wprowadzenie nowych zasad oceny placówek i projektów badawczych oraz możliwość przekształceń instytucji. Nie bez znaczenia jest też, jak dodał, zniesienie limitu pensji dla pracowników naukowych zatrudnionych w instytutach PAN. "To teoretycznie daje instytutowi możliwość ściągnięcia wybitnego specjalisty, któremu można będzie zaoferować pensję rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych - oczywiście jeśli placówkę będzie na to stać" - dodał.

W przyszłości, według niego, konieczne będzie większe otwarcie polskiej nauki na świat - upowszechnienie języka angielskiego w publikacjach oraz włączenie zagranicznych ekspertów do oceny jakości naszych instytucji i wyników badań.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Na wypadek wojny, suszy i pożaru obowiązek posiadania elastycznych zbiorników na wodę. Przepisy o ochronie ludności cywilnej

Będzie nowy obowiązek posiadania elastycznych zbiorników na wodę w każdej gminie. Wprowadzają go przepisy o ochronie ludności cywilnej. Chodzi tu o zabezpieczenie w razie wojny, suszy czy pożarów.

Mikrogranty dla seniorów. Bezzwrotne wsparcie finansowe do 5000 zł

Mikrogranty dla seniorów to program wsparcia dla łodzian w wieku 60+. Starsi mieszkańcy mogą otrzymać nawet do 5tys. z dofinansowania z budżetu miasta. Nabór wniosków trwa od 25 sierpnia do 8 września.

Co najmniej 19 porodówek zniknęło już z mapy Polski

Między styczniem 2024 a końcem lipca 2025 w Polsce zamknięto co najmniej 19 oddziałów położniczych. Jak wynika z sondy portalu Rynek Zdrowia, główną przyczyną ich likwidacji była nierentowność.

Zasada ochrony dziedzictwa kulturowego w praktyce. Czy samorządy i właściciele wywiązują się z obowiązków?

Zasada ochrony dziedzictwa kulturowego to nie tylko idea, ale obowiązująca norma prawna. Mimo to wiele jednostek samorządu terytorialnego i właścicieli zabytków traktuje ją wyłącznie jako formalność. W praktyce często rozmija się to z celem, który jasno określa prawo.

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o rehabilitacji 2025 – więcej pieniędzy z UE dla PFRON i osób z niepełnosprawnościami

Rząd przygotował projekt nowelizacji ustawy o rehabilitacji (UD282), który może zmienić zasady finansowania programów PFRON. Dzięki nowym przepisom wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami będzie mogło być współfinansowane z funduszy Unii Europejskiej. To oznacza więcej pieniędzy na aktywizację zawodową i pomoc społeczną, bez dodatkowych kosztów dla budżetu państwa.

Podwyżki dla lekarzy sądowych. Od 1 stycznia 2026 r. stawki za zaświadczenia pójdą w górę

Od 1 stycznia 2026 r. lekarze sądowi dostaną wyższe wynagrodzenie za wydawanie zaświadczeń – wynika z projektu Ministerstwa Sprawiedliwości. Obecnie za jedno zaświadczenie otrzymują 100 zł, co zdaniem resortu zniechęca ich do pełnienia tej funkcji. Podwyżki mają rozwiązać problem braku lekarzy w wielu sądach.

UE przedłuża przepisy dot. magazynowania gazu do 2027 r. Obowiązek zapełnienia magazynów przed zimą

Unia Europejska przedłuża przepisy dotyczące magazynowania gazu do 2027 roku. Państwa członkowskie mają obowiązek zapełnienia magazynów gaz przed zimą. Celem jest zapewnienie bezpieczeństwa dostaw gazu.

Kolejki do lekarzy 2025 – jak dostać się do specjalisty szybciej? Sprawdzone sposoby

Czekasz miesiącami na wizytę u specjalisty? Nie musisz! W Polsce średni czas oczekiwania w publicznej służbie zdrowia to ponad 4 miesiące, ale są legalne sposoby, by skrócić go do kilku tygodni, a nawet dni. Sprawdź, jak korzystać z wyszukiwarki NFZ, kiedy poprosić o adnotację "cito", gdzie warto jechać po krótszą kolejkę i kto ma prawo wejść do gabinetu bez czekania. To wiedza, która może oszczędzić Ci wiele nerwów.

REKLAMA

Od odważnego eksperymentu do wzoru dla innych regionów. 8 lat Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii [WYWIAD]

Choć początek był trudny, dziś GZM to region o jednej z najbardziej zintegrowanych sieci transportowych w Polsce i rosnącym potencjale innowacyjnym. O tym, co sprawia, że 41 gmin potrafi mówić jednym głosem rozmawiamy z Kazimierzem Karolczakiem, przewodniczącym zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropoli.

Aktywny Maluch: Trwa nabór uzupełniający. Wnioski do 5 września 2025 r.

Do 5 września 2025 r. można składać wnioski w naborze uzupełniającym w programie Aktywny Maluch. Chodzi o dofinansowanie tworzenia miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 i funkcjonowania nowoutworzonych miejsc opieki.

REKLAMA